Rechts is niet rechts en links is niet links bij Amerikaans Hof


De Amerikaanse Senaat heeft gisteren de voordracht goedgekeurd van John Roberts tot voorzitter van het Hooggerechtshof. Hij zegt geen conservatieve agenda te hebben.


Opperrechter David Souter woont in een tweehonderd jaar oud boerenhuis, net buiten een dorp in New Hampshire. Conservatieven uit heel Amerika voeren actie om zijn familiebezit te onteigenen en op die plek ’Hotel Verloren Vrijheid’ te bouwen.

Ze zamelen geld en handtekeningen in om een referendum over hun plan te houden. Dat alles om ’vrijheidsdief’ Souter betaald te zetten voor een recente uitspraak die steden het recht geeft om privé-bezit te onteigenen voor commerciële doelen als daar het ’algemeen belang’ mee gediend is. Souter moet zelf maar eens voelen wat het is om je huis kwijt te raken aan een projectontwikkelaar, stelt de actiegroep.

Rechts neemt ook opperrechter Anthony Kennedy onder vuur. Die schreef de uitspraken waarin het Hof anti-homowetten schrapte. Ook citeerde hij internationale wetten om tot het besluit te komen de doodstraf voor minderjarigen af te schaffen. Voor James Dobson, de leider van een rechts-christelijke groep is Kennedy ,,de gevaarlijkste man van Amerika.”

Al die boosheid kan de indruk wekken dat Souter en Kennedy ’linkse’ rechters zijn, die door Democratische presidenten voorgedragen zijn. In werkelijkheid werd Souter door Bush I voorgedragen en Kennedy door Ronald Reagan. Ook de meeste ’linkse’ rechter van nu, John Paul Stevens, is een Republikeinse keuze.

Zij werden allemaal aan de conservatieve achterban verkocht als ’geestverwanten’, maar vielen gematigd uit. Het Hof telt al vele jaren een meerderheid van ’Republikeinse’ rechters, en toch is abortus, hét pijnpunt van rechts, nog legaal.

Voor rechts én links is de grote vraag: wordt John Roberts, die gisteren de nieuwe voorzitter van het Hof werd, een ’Souter’?

Rechts had twijfels na hoorzittingen in de Senaat twee weken geleden. Waarom gaf hij ooit een homo- organisatie juridisch advies? Waarom noemde hij eerder de uitspraak uit 1973, die abortus legaliseerde, de ’gevestigde wet van het land’. In de hoorzittingen liet hij zich niet vastpinnen op een abortusstandpunt.

Toch hield rechts zich koest. Het Witte Huis bleef hen verzekeren dat hij ’één van hen’ was, hoewel hijzelf in de Senaat zei: ,,Ik ben geen ideoloog.”

Alle 55 Republikeinse senatoren stemden gisteren vóór. Ook de helft van de Democraten (22) en één onafhankelijken deden dat, zodat Roberts driekwart van alle stemmen kreeg. Hun leider in de juridische commissie, Patrick Leahy, zei: ,,Ik kan hem slechts op zijn woord geloven, als hij zegt dat hij geen conservatieve agenda heeft.” Hij redeneert dat Roberts het beste is, wat je van dit Witte Huis, met al zijn banden met christelijk-rechts, kunt krijgen.

Kopstukken als Hillary Clinton en John Kerry stemden tegen. Clinton zei ,,het fragiele evenwicht in het Hof voor burger- en vrouwenrechten te willen bewaren”. Zij houdt de linkse achterban in de gaten, die een harde strijd vóór abortus eist.

Ze wil ook Bush vast een schot voor de boeg geven. Die zal snel een tweede voordracht doen. Als hij denkt de Senaat een aartsconservatief te sturen, dan heeft hij het mis. We blokkeren zo’n voordracht, dreigden Democraten opnieuw.



Ku Klux Klan-lid vocht voor rechten van zwarten


Het verleden van een opperrechter zegt weinig over hoe hij gaat opereren. Hugo Black, voorgedragen door president Roosevelt in 1937, was in zijn jeugd lid van de racistische organisatie Ku Klux Klan. Maar als rechter was hij een voorvechter van gelijke rechten voor zwarten. Hij steunde het besluit om rassenscheiding op scholen te verbieden.

Tot afgrijzen van de president Eisenhower groeide de conservatief Earl Warren, die hij voor het voorzitterschap voordroeg, uit tot een van de meeste progressieve rechters ooit. Hij dreef het verbod op rassenscheiding door en besloot dat politie arrestanten altijd op hun rechten moet wijzen.

Harry Blackmun stelde ’zijn’ president Nixon diep teleur door in 1973 de uitspraak te schrijven die abortus legaliseerde. Later pleitte hij (tevergeefs) voor afschaffing van de doodstraf.


Trouw, 30-09-2005

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB