'Dialect is voor anderstaligen onverstaanbaar gebrabbel'


BRUGGE - De stad Brugge start met een cursus Regionaal Taalgebruik, dialect voor anderstaligen.


'Weet je hoe frustrerend dat is', vraagt de 31-jarige Filipijnse Myla Callego. 'Ik woon al drie jaar in België, ben hier getrouwd en volg al twee jaar een intensieve cursus Nederlands. Maar als het er écht op aankomt, begrijp ik geen snars van al dat gebrabbel. Ik kan perfect een gesprek voeren in het Algemeen Nederlands. Maar van zodra iemand mij antwoordt in het dialect of zelfs in dat befaamde tussentaaltje van jullie, dan val ik stil. Ik heb het onlangs nog meegemaakt. We waren uitgenodigd door een paar vrienden, het was ontzettend leuk, maar toen ze grapjes begonnen te maken in het plat Brugs, kon ik totaal niet meer volgen. Eén keer is dat niet erg, maar als je dat geregeld meemaakt, is dat behoorlijk frustrerend.'

Centra voor Volwassenenonderwijs in heel Vlaanderen kennen het probleem al langer. In Brugge start daarom nu de eerste cursus Regionaal Taalgebruik, zeg maar een opleiding Brugsch. Veertien anderstaligen schreven zich intussen al in. 'Binnen drie maanden zullen ze dan normaal gezien e moendje kunn meeklappn met de Bruggelingen', zegt directeur Dirk Temmermans van het Centrum voor Volwassenenonderwijs in Brugge. 'Soms is het toch wel nodig dat die mensen ons dialect beter leren begrijpen. Zeker als er, zoals in Brugge, sprake is van een zeer typisch woordgebruik. Maar pas op, ik begin me zelfs af te vragen of de cursus beperkt moet blijven tot anderstaligen. Of denk je dat een Limburger een echte Bruggeling altijd even goed begrijpt?'

'In eerste instantie gaat het om integratie', zegt Temmermans. 'Een ontspannen babbeltje met je buren slaan: dat is integratie. Eén van onze vereisten is trouwens dat onze cursisten al een goed mondje Nederlands kunnen spreken. En zodra ze dat kunnen, is het inderdaad interessant om hen dat Verkavelingsvlaams te leren begrijpen. Dat zou zeer veel misverstanden kunnen vermijden. En natuurlijk, het is altijd leuk als je er hier en daar zo'n typische uitdrukking kan tussengooien. Al was het maar om je wat minder als een aangespoelde vis te voelen.'

Of wij, Vlamingen, ons dan moeten schamen? Dat we ons nog eens niet verstaanbaar kunnen uitdrukken? 'Absoluut niet', zegt Ina Galle, docente Regionaal Taalgebruik.

'Dat typische streekdialect maakt onze taal precies zo mooi. Laat het nu net dat dialect zijn dat onze taal een zeker karakter geeft. Wat onze cursus betreft, hebben we momenteel al een cd'tje vol met fragmenten van dagelijkse dingen in het Brugs. Bijvoorbeeld: u excuseert zich en krijgt als antwoord “da me sat-ny,. In feite wil die andere gewoon zeggen: geen probleem. Van die simpele, alledaagse dingen dus. En dat werkt. Ze begrijpen het niet alleen beter, soms proberen ze het ook zelf na te bootsen. Niet dat dat de bedoeling is, maar de verleiding is soms wel groot.'


DS, 10-09-2008 (Dajo Hermans)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Ik vind wel dat wij ons verstaanbaar moeten kunnen uitdrukken. Iedereen die hier in Vlaanderen een dialect spreekt, zou ook Algemeen Nederlands moeten kunnen. Daarom hoeft dit niet perfect te zijn, maar je moet toch verstaanbaar zijn voor de mensen waar je mee omgaat. Ik vind het prachtig dat mensen die hier komen wonen hun best doen om goed Nederlands te leren spreken. Wij mogen dan ook best wel de moeite doen om met hen Algemeen Nederlands te gebruiken.
Ik ben er zeker en vast mee akkoord dat dat typische streekdialect een taal precies zo mooi maakt. Het dialect mag in elke streek blijven bestaan. Voor zij die dialect spreken, is het een deel van zichzelf. Soms kan je door het gebruik van dialect jezelf beter uitdrukken. Het geeft ook een zekere achtergrond van jezelf mee; waar je ongeveer vandaan komt,... Dat je dialect kunt spreken en tegelijkertijd ook Algemeen Nederlands, zie ik als een beetje tweetaligheid.

Dialect mag dus zeker en vast blijven bestaan, maar je zou toch ook Algemeen Nederlands in zekere mate moeten kunnen spreken. Je moet jezelf kunnen verstaanbaar maken voor zij die jouw dialect niet begrijpen. We zouden het zelf toch ook niet leuk vinden, moesten we Frans leren en dan in een streek de omgeving niet kunnen verstaan omdat zij hun dialect spreken en niet de moeite doen (of gewoon niet kunnen) om tegen jou de standaardtaal te gebruiken.

Naar mijn bescheiden mening zou iedereen in Vlaanderen ( en eigenlijk in België maar waarschijnlijk is dat teveel gevraagd ) in staat moeten zijn om zich naast hun plaatselijk dialect uit te drukken in het algemeen nederlands.
Ik heb niets tegen het dialect, want dat staat voor een jarenlange evolutie en geschiedenis van onze huidige taal maar aangezien men vroeger het algemeen nederlands heeft ingevoerd om een taal te hebben die iedereen verstaat, moet ze nu niet afgevoerd worden.
Ik vind het al een hele inspanning dat allochtonen de moeite doen om een taalcursus Nederlands te volgen en als dan blijkt dat ze niet eens een normaal gesprek kunnen voeren met de modale vlaming, dan ben ik geschokt.

Het dialect mag zeker en vast niet verloren gaan. Het is een soort van cultureel erfgoed dat in elke streek anders en uniek is.
Echt dialect zoals onze grootouders vroeger spraken, gebruiken wij niet meer. Daarom moet het dialect misschien zelfs terug opgekrikt worden.
Men kan eventueel ook inspanningen doen om de dialecten niet te doen vergeten, bijvoorbeeld door middel van een dialect-woordenboek.

Terzelfdertijd is het, naar mijn mening, zeer belangrijk dat iedereen in Vlaanderen (en Nederland) het Algemeen Nederlands goed beheerst.
Als ik bijvoorbeeld een conversatie moet voeren met een West-Vlaming of een Limburger, en hij spreekt gewoon in zijn dialect, zal ik hem waarschijnlijk niet goed verstaan.
Ik probeer er altijd op te letten dat ik in een conversatie met iemand die niet uit mijn streek komt, Algemeen Nederlands spreek. Ik krijg daarom ook soms te horen dat men niet kan ontdekken uit welke streek ik kom, omdat ik mijn best doe om mijn dialect wat te verbergen en mij verstaanbaar te maken.

Ik vind dus dat dialect zeker niet verloren mag gaan, en tussen streekgenoten zeker mag gesproken worden. Maar als men met iemand uit een andere streek praat, vind ik het ook belangrijk dat men in staat is om een degelijk gesprek in beschaafd Nederlands te voeren.

Ik kan er volledig inkomen dat het streekdialect soms moeilijk te verstaan is voor buitenlanders. Ik ben van Heist op den Berg en ik moet nu al soms wat beter luisteren naar de mensen van Geel die iets uitleggen, hoewel dat dat meestal nog wel meevalt. Maar voor mensen die alleen kunnen terugvallen op de basis is dit zeker niet genoeg. In dat opzicht is streekdialect leren wel een leuk idee.

Het zou zonde zijn om ons streekdialect te verliezen enkel en alleen omdat we soms moeilijk te verstaan zijn. Integratie is hier het juiste woord. Als je in een streek woont kom je in contact met het dialect. Hoe meer je het hoort, hoe beter je het verstaat en op den duur zelfs je eigen taal er op afstemt. Het is gewoon een kwestie van tijd dus ik zou het zeker niet als een probleem bestempelen.

"Ieder zen eige taaltje en as ge het nie versta dan doede ma een bekke meer moeite of dan vraagde da gewoon"

Ik ben benieuwd wat zij dan zou vinden van het leuke zinnetje 'R body in tha clubz gett'n tipsy' (die donna's top 5000 doet écht geen goed aan mijn muziekvoorkeur ) maar goed, dat doet er even niet toe.

Zoals men hier al zei, ben ik er ook mee akkoord dat ons regionale taaltje zeker zijn charmes heeft en moet blijven bestaan. Het zou hier maar een saaie boel worden met allemaal A.N. sprekende mensen. Wat zou PAV saai zijn zonder die leuke Kempense opmerkingen van ons Jill

Maar het is verder ook ontzettend belangrijk, vind ik, om A.N. te kunnen spreken. Meer en meer lijkt mij dat dit niet bij iedereen het geval is.
Kinderen die enkel in het dialect worden opgevoed door hun ouders zullen later sowieso harder moeten werken om een goede indruk na te laten bij Bv. een sollicitatie. Ik zie mij later echt nog niemand aannemen (in de veronderstelling dat ik baas ga worden van een gigantisch bedrijf )
die zich voorstelt als: 'Juw, ik zen de Pierre'

Conclusie: Laten we ons dialect maar goed koesteren, maar leer uw kinderen a.u.b. nog een beetje Algemeen Nederlands!