Nonchalant Duitsland


Duitsland heeft de afgelopen jaren opmerkelijke economische prestaties neergezet. De onder kanselier Gerhard Schröder begonnen en door kanselier Angela Merkel voortgezette hervormingen hebben vruchten afgeworpen: recordoverschotten in de buitenlandse handel, sterke daling van de werkloosheid, gezondmaking van de openbare financiën. Duitsland heeft de rang van grote economische mogendheid teruggewonnen die het door de hereniging had verloren.

Dat statuut legt ook enorme verantwoordelijkheden op die Duitsland echter, ongelukkiglijk, niet lijkt te aanvaarden. Nog voor het kon voorgesteld worden heeft Berlijn het idee getorpedeerd van een reddingsplan voor de banken, een idee dat in Parijs en Nederland ontstaan was en dat ook door de Duitse bankiers werd gesteund. Mevrouw Merkel wilde evenmin een praktische handleiding om een bankfaillissement van transnationale omvang op te vangen. Ondanks de - terechte - wens van Nicolas Sarkozy bleek de G4-top (Duitsland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Italië en Europese autoriteiten) van zaterdag in Parijs niet in de staat te zijn een 'doctrine' uit te werken, behalve dan die van het elk-voor-zich, en van de handeltjes onder vrienden zoals de autoriteiten van de Benelux en de Fransen het - zeer goed - hebben gespeeld.

Het verzet van Berlijn is des te moeilijker te begrijpen daar ook het Duitse banksysteem wankelt. Het bijna-faillissement van Hypo Real Estate toont hoezeer ook banken van de grootste economische mogendheid van de eurozone ziek zijn. Die onvermoede zwakheid bedreigt heel het financieel systeem van het Oude Continent. Intussen blijft de voorzitter van de Bundesbank, Axel Weber, die ook een zeer invloedrijk lid is van de Centrale Europese Bank, vasthouden aan een ultraharde monetaire politiek, geobsedeerd als hij is door het inflatierisico. Het is waar dat de Duitse cohabitatie (van christen- en sociaaldemocraten, red), op een jaar van de verkiezingen, het onderling opbod aanwakkert. Men wil de Duitse belastingplichtige niet doen betalen en evenmin de indruk geven dat er ook maar een gram supplementaire bevoegdheid naar Brussel wordt overgeheveld. En het is ook waar dat het Elysée niet altijd de Duitse complexiteit heeft doorgrond en evenmin de kunst om mevrouw Merkel gunstig te stemmen. Maar dat alles rechtvaardigt op geen enkele manier de houding van Berlijn dat blijft redeneren volgens schema's uit de jaren negentig: weigering om te betalen 'voor de Europeanen' en subsidiariteit. Alsof de wereld niet de ergste financiële crisis in 80 jaar doormaakt.


DS, 07-10-2008 (Le Monde)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB