Peking wil olympische lucht terug


Peking komt met nieuwe maatregelen tegen luchtvervuiling. De schone lucht tijdens de olympische periode is zo goed bevallen, dat restricties voor auto?s blijven en politie de fiets op moet.


Ruim een derde van de agenten in Peking laat sinds begin deze maand verplicht de auto staan. Ze doen voortaan patrouilles per fiets, net als tien jaar geleden. Vanaf 11 oktober geldt bovendien een rijverbod van een dag per week voor alle autobezitters in de stad.

Het nieuwe beleid is een variant op de maatregelen die eerder dit jaar voor de Olympische en Paralympische Spelen werden genomen. Tussen 20 juli en 20 september gingen fabrieken en bouwputten dicht en gold beurtelings een rijverbod voor auto’s met even en oneven kentekennummers. Als resultaat van de maatregelen kende Peking de schoonste lucht in tien jaar tijd.

„Die maatregelen hebben inwoners milieubewuster gemaakt, bewuster van de vervuiling in de stad en van hoe we het milieu kunnen beschermen”, meent Xu Kezhu, vicedirecteur van het centrum voor juridische hulp aan slachtoffers van milieuvervuiling in Peking. „Ik heb zelf ook een auto en alleen om de dag mogen rijden, zet je aan het denken.”

Fabrieken en de bouwsector draaien voorlopig gewoon weer op volle kracht. Het is onduidelijk of die ook nieuwe restricties krijgen opgelegd. „China heeft al veel wetten voor milieubescherming”, zegt Xu, ook hoogleraar milieurecht aan de Universiteit van Politicologie en Recht in Peking. „Het probleem blijft de uitvoering ervan.”

Woorden als corruptie of vriendjespolitiek gebruikt ze zelden, maar haar verhalen tonen dat lokale machthebbers de vervuilers vaak nog hun gang laten gaan. Xu vertelt hoe ze ooit samen met twee studenten en een Amerikaanse advocaat een kijkje nam bij een zwaar vervuilende fabriek voor recyclen van foto-en filmpapier. De fabriek was tijdelijk stilgelegd, maar de poorten waren open. Toen nog aanwezige fabrieksarbeiders zagen dat ze foto’s maakten, gingen ze hen met bakstenen te lijf.

„We hebben de politie gebeld. We wilden aangifte doen van mishandeling, maar de agenten bleven ons ondervragen over het betreden van de fabriek. Ze beschermden het bedrijf in plaats van ons”, zucht Xu. Toen de agenten de in beslag genomen digitale camera een week later teruggaven, waren alle foto’s gewist. De vraag wat ze vindt van zulke tegenwerking, beantwoordt ze niet direct. „Ik vind het erg dat de fabriekswerkers mijn studenten aanvielen”, zegt ze alleen.

Het groeiende milieubewustzijn van de bevolking –en een toenemend bewustzijn van hun rechten– stemt Xu echter positief. „Voorheen kwamen vooral boeren om hulp vragen, omdat ze hun land of vee aangetast zagen worden door bijvoorbeeld watervervuiling. De laatste jaren komen vragen en verzoeken uit alle lagen van de bevolking, vooral omdat mensen vervuiling dichtbij huis zien of klagen dat hun gezondheid wordt aangetast.”

Xu’s centrum steunt op buitenlandse sponsors. Het geeft al tien jaar advies en hulp aan mensen uit heel China, variërend van telefonische tips tot uitgebreide bijstand aan slachtoffers in juridische procedures tegen bedrijven of lokale overheden. Ook traint het centrum advocaten en rechters in milieuwetgeving.

In het bescheiden kantoor, dat bestaat uit twee kleine appartementen in een oude flat, hangen vaandels die het succesvol afsluiten van diverse zaken bejubelen. Die heeft het centrum als dank van slachtoffers gekregen. Niet dat die overwinningen er makkelijk komen. Van de ruim tachtig rechtszaken die het centrum tot nu toe aanging, is eenderde gewonnen, eenderde verloren en eenderde is nog niet afgesloten.


Een dag per week minder rijden, een maand per jaar minder belasting betalen

Langzaam stijgt de luchtvervuiling in Peking weer naar ongezonde waarden en zijn verkeersopstoppingen wederom aan de orde van de dag. Nieuwe maatregelen moeten verbetering brengen. Afhankelijk van het nummer waarop een kenteken eindigt, mogen auto’s op een vaste doordeweekse dag de weg niet op. Voor particulieren gelden de restricties tussen 6 uur ’s morgens en 9 uur ’s avonds, voor overheidspersoneel de hele dag, meldt staatspersbureau Xinhua. Het weekend kent geen beperkingen. Als compensatie hoeven de betreffende automobilisten een maand minder wegenbelasting per jaar te betalen, behalve als ze de regels overtreden. Er is eerst een proefperiode van zes maanden om het effect te bekijken. Er zijn geen restricties voor politiewagens, ambulances, brandweerwagens, taxi’s en ander openbaar vervoer. Verder hebben de autoriteiten besloten 30 procent van het wagenpark van de overheid permanent van de weg te weren, al is onduidelijk hoe dat precies gaat gebeuren. De verschillende maatregelen moeten niet alleen een blauwe lucht opleveren, maar ook de wegen ontzien. Peking telt zo’n 3,5 miljoen auto’s, dagelijks komen daar meer dan duizend nieuwe bij.


Trouw, 08-10-2008

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB