Leefbaar belgie


Minister-president Kris Peeters is de beminnelijkheid zelve. Sinds kort ontpopt hij zich echter als een volbloed revolutionair. Hij verkondigde in deze krant een 'copernicaanse omwenteling' voor het Belgische staatsbestel. Een scheve metafoor. Het voorwoord in het boek van Copernicus over zijn heliocentrische wereldbeeld preciseert dat zijn theorie geldt als een wiskundig model en niet als de realiteit.


Serieuzer: de Vlaamse premier wenst dat het federale niveau 'in dienst staat' van de deelstaten. Hij voegt eraan toe dat de maatschappelijke realiteit in Noord en Zuid sterk verschilt. Gevolg: de diensten die de vijf deelstaten (het Waals Gewest, de Franse Gemeenschap, Brussel, de Duitstalige Gemeenschap en Vlaanderen) aan de sterk afgeslankte federale regering vragen, zullen sterk uiteenlopen. Een wankele patiënt, in casu België, overleeft schizofrenie in het vijfvoud niet.

Ik geef toe: soms interpreteren Franstalige journalisten wat van het Noorden komt al te graag als een bevestiging van de nakende Belgische splitsing. Veel van mijn collega's lezen elke dag de Vlaamse kranten. En (bijna) elke dag voelen ze zich vernederd. Recent voorbeeld. De Standaard kopte vrijdag: 'Vlaming onderhoudt gebit beter dan Waal'. 'Wat men zelf poetst, poetst men beter', opperde een collega in zijn beste Nederlands. 'Waar gaat het eindigen? Gaan we ons eeuwig laten doen?' Zo'n opmerking verklaart de recente communautaire escalatie in de Franstalige pers. Een voorbeeld: vorige week kopte TéléMoustique vlakaf: 'Les dix raisons qui rendent la Belgique impossible'.

Tien redenen (radicalisering van CD&V/N-VA, nieuwe generatie politici zonder banden over de taalgrens…)? Nee 10 + 1. Met name, Filip/Philippe I. Hij wordt toch ooit koning van dit land. Hoe dan ook, zijn vader is 73: de kroonprins houdt zich ooit met de formatie van een regering bezig. Het woord formatie komt uit het Frans, misschien opdat hij het probleemloos zou verstaan. Oei, ik laat me besmetten door een Vlaamse kijk op het koningshuis. Een teken dat erop wijst dat België toch bestaat. Maar soit. Filip belast met de formatie, hoe zou het verlopen? Ik stelde de vraag aan een vooraanstaande Franstalige politicus. Voor de camera, antwoordde hij: 'De opvolgingsorde staat in de grondwet bepaald. Geen probleem.' Als we niet meer draaiden, luidde het radicaal anders: 'Het wordt een ramp. Al zijn initiatieven zullen in twijfel getrokken worden. België overleeft dat niet.'

Hoewel. Coburgers zijn laatbloeiers. En men vergeet maar al te vlug dat Filip een politiek succes van formaat boekte. De electorale achteruitgang van Vlaams Belang in 2007 tegenover 2004 kan immers op de rekening van Alberts zoon geschreven worden. Ter herinnering, verklaarde hij in 2004 in China dat het Belang met hem te maken krijgt als het België kapot wil maken. 'Wie aan België raakt, raakt aan mij.'

Het Belang is dus verzwakt. Maar is het zo'n goede zaak? Niet noodzakelijk. Vlaamsgezinde democraten kunnen nu makkelijker ijveren voor een onafhankelijk Vlaanderen - het eerste programmapunt van de extreemrechtse partij - zonder onmiddellijk te worden afgemaakt als navolgers van het succesrijke Belang. De scheidingsgedachte wint aan aanvaardbaarheid.

Maar komt het zover? Er zitten ook positieve kanten aan wat het paleis zelf een politieke crisis noemt. Politici die elkaar amper kenden, weten nu hoe met elkaar om te gaan. Het geldt bijvoorbeeld voor Joëlle Milquet en Yves Leterme, allebei veertigers die over 15 à 20 jaar nog mee zullen draaien. Zelfs Bart De Wever begrijpt de Franstalige realiteit beter. Hij spreekt alleszins merkwaardig beter Frans dan in juni dankzij de eentaligheid van de meeste onderhandelaars uit het Zuiden. De voorzitter van de N-VA is, ironisch genoeg, het levende bewijs dat de meertaligheid in Vlaanderen zonder de Franstaligen sterk zou achteruitgaan. En dat de Walen beter Nederlandsonkundig blijven.

Eigenlijk blijft België leefbaar zolang er geen geloofwaardig Waals politicus opkomt die de boel wil splitsen. Een Franstalige De Wever, zeg maar. José Happart had 15 jaar geleden die rol kunnen spelen. Maar hij zit te verkommeren als voorzitter van het Waals parlement. Een nieuw gezicht dat het Waals separatisme belichaamt, blijft spoorloos. Misschien kan Bart De Wever met zijn perfect Frans een roeping doen ontstaan?

Christophe Deborsu is journalist bij de RTBF


DS, 10-09-2007

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB