DE TELEVISIE MOET DE CAMPAGNE REDDEN


De zenuwen mogen dan door de keel van de diverse kandidaten gieren, de campagne kan de bevolking voorlopig niet begeesteren. De televisie moet een tandje bijsteken.


De campagne is amper gestart of we zijn al een thema kwijt. De afgelopen week trok CD&V-kopman Yves Leterme de communautaire remmen dicht. Voor een publiek van de christelijke arbeidersbeweging bezwoer hij de nationale solidariteit niet in het gedrang te willen brengen. Meteen blijven de federale transfers in de sociale zekerheid buiten schot.

'Leterme leverde het bewijs dat een verdere communautarisering slechts een middel kan zijn, geen doel', zo reageerde het christen-democratische hoofdkwartier. Samen met het goedkeurend gebrom van CD&V-voorzitter Jo Vandeurzen over eventueel samenvallende Vlaamse en federale verkiezingen, weet kartelpartner N-VA meteen waar de wind vandaan komt. CD&V wijst een communautaire campagne af.

De aanpak van Leterme past in een traditie dat communautaire scherpslijpers uit traditionele partijen steeds een toontje lager zingen in het zicht van verkiezingen. Ook Guy Verhofstadt (Open VLD) vergat in 1999 zijn communautaire eisenbundel waarmee hij had geleurd. Een regering bouw je met Franstaligen. Hen jaag je beter niet de stuipen op het lijf. Leterme zag zich door de aanwezigheid van N-VA verplicht om wat gas terug te nemen. Ook de kritiek van Verhofstadt - hij zou enkel Vlamingen en Walen tegen elkaar opzetten - deed pijn.

Is er nog een ander thema in de aanbieding? Belastingen misschien. Alweer tijdens Rerum Novarum pleitte Leterme om tegen 2011 twee miljard euro extra te voorzien voor vervangingsinkomens. Prompt schoot hij op het beleid van minister van Financiën Reynders (MR), die de hoogste belastingschalen schrapte. Voor Open VLD was het een signaal om in de tegenaanval te gaan. De Vlaamse minister-president zou er als federaal premier op uit zijn om de 'hardwerkende' middengroepen zwaarder te belasten.

Donderdag presenteren Open VLD en MR een gezamenlijk belastingproject voor de volgende regering. Centraal daarin staat een nieuwe hervorming. Voor de liberale regeringspartijen vormt een verlaging van de fiscale druk het middel om de koopkracht te verhogen en zo de economische groei aan te zwengelen. Een 'belastingverhoging' zal zonder ons zijn, zo sneerde Open VLD-voorzitter Bart Somers gisteren.

Echt begeesteren doet het allemaal niet. Sinds de ontbinding van het parlement, begin mei, werd het politieke debat niet bepaald op een inhoudelijke manier ingekleurd. De kandidaatstelling van Leterme deed iedereen focussen op de poppetjes. Open VLD mocht dan al een punt hebben door aan de woordbreuk van de minister-president te herinneren, op een bepaald moment moet het ergens over gaan.

Met een licht beschuldigende vinger wijzen de hoofdkwartieren naar de (schrijvende) media. Politici mogen van alles voorstellen, de media moeten de boodschap versterken. Dat gebeurt niet. De oproep van Verhofstadt voor een nieuw sociaal pact werd uit concurrentiemotieven door een aantal kranten gewoon genegeerd. 'Het wordt tijd dat jullie neuzen eens in dezelfde richting staan,' zo merkte een partijwoordvoerder op.

Daarom kijken de verschillende protagonisten uit naar de televisiedebatten. Pas wanneer VTM en VRT dagelijks aandacht besteden aan de verkiezingen, zal de campagne losbarsten, zo wordt gehoopt. Zeker de afwezigheid van de VRT laat zich voelen. Omdat de politiek de geldkraan voor de openbare omroep dichtdraaide, moest de zender haar verkiezingsschema tot drie weken beperken. Pas zondag volgt de aftrap met Mondelinge Vragen. Maandag krijgen we het eerste debat tussen Johan Vande Lanotte (SP.A) en Bart Somers (Open VLD) over werk.

Met een ongewone precisie hebben de partijen gewaakt over de plaatsing van hun pionnen in de diverse debatten. Daarbij liepen de voorkeuren van de programmamakers (kijkcijfers) en de politieke hoofdkwartieren (naambekendheid) niet altijd parallel. De discussies geven aan hoe hard de zenuwen gespannen zijn. Over alle details wordt er angstvallig gewaakt. Sommige ruzies krijgen surrealistische trekjes. Zo moet er zondag worden geloot over wie van de drie kandidaat-premiers in het midden mag staan.

De verkiezingen liggen nu eenmaal volledig open. In tegenstelling tot de vorige campagne is er van een heruitgave geen sprake. Het liberale kamp houdt zelfs rekening met een scenario waarbij rooms-rood federaal aan de slag kan gaan.

Meteen moeten de televisiezenders het debat stroomlijnen. Dat nemen we het best letterlijk. Het draaiboek dat de VRT aan de diensten van de eerste minister leverde, staat vol met tijdsaanduidingen. De protagonisten krijgen nauwelijks de tijd om hun punt te maken. Het gevaar voor een programma met gekapt stro dreigt.

Het versterkt bij Verhofstadt de drang om zijn vraag om een debat met de 'oppositieleider' te herhalen. Het blijft vreemd dat de VRT deze eer aan VTM laat. Deze zender heeft nauwelijks oog voor politiek nieuws en vervangt niet eens zijn politieke commentator op een behoorlijke manier. VTM plant de tweestrijd van een halfuurtje tussen Leterme en Verhofstadt na elf uur. Wij geen zin heeft om te kijken, kan bij de VRT terecht voor Allo Allo.


DS, 19-05-2007(Bart Brinkman)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB