Klimaat, klimaat, klimaat, klinkt het in Brussel


De EU-leiders praten vandaag en morgen over andere vormen van energieverbruik, met het oog op het behoud van het milieu. Maar wat lidstaten besluiten, hangt vooral af van hun huidige energiegewoonten.


Brussel, 8 maart. De wereld kijkt nu naar Brussel. „Van Washington tot Moskou tot Peking”, zei voorzitter Barroso van de Europese Commissie deze week. „Iedereen wil zien of we het menen als we het hebben over klimaatverandering.”

Vandaag begint in Brussel de jaarlijkse voorjaarstop van EU-regeringsleiders. De afgelopen jaren was het motto werk, werk, werk. Maar geheel conform de tijdgeest klinkt het dit keer klimaat, klimaat, klimaat. De voormalige Amerikaanse vicepresident Al Gore, maker van de baanbrekende klimaatfilm An inconvenient truth, was gisteren al in Brussel. „Ik probeer mijn land ertoe te bewegen zijn beleid te veranderen. Maar intussen is het cruciaal dat de EU helpt de wereld te veranderen”, zei hij.

Hoe? De Europese Commissie, het dagelijks bestuur van de Europese Unie, heeft de afgelopen maanden een aantal voorstellen gedaan. Maar wat de lidstaten van deze voorstellen vinden, is sterk afhankelijk van hun huidige energiegewoonten. Waar de regeringsleiders vandaag en morgen over praten:

Koolstofdioxide (CO2). De Commissie vindt dat de uitstoot van het broeikasgas CO2 in 2020 met 20 procent moet zijn verlaagd ten opzichte van 1990. Als andere geïndustrialiseerde landen hetzelfde doen, moet de EU zelfs zorgen voor een reductie van 30 procent. Over deze doelstelling zullen de regeringsleiders het naar verwachting eens worden.

Het zal het moeilijker zijn overeenstemming te vinden over het verdelen van de pijn. 20 of 30 procent is een EU-gemiddelde; sommige landen zullen meer moeten doen dan anderen, daarover is iedereen het eens. Maar wie? Nieuwe lidstaten hebben laten weten dat zij minder willen moeten doen omdat zij in het ijkjaar 1990, vlak na de val van de Berlijnse Muur, nog onderontwikkelde economieën hadden. Ze hebben wat in te halen, vinden ze. Enkele oude lidstaten menen dat juist zij moeten worden ontzien omdat ze al meer hebben gedaan aan energiebesparing.

Groene energie. Er ligt een voorstel op tafel om in 2020 minstens 20 procent groene of ‘hernieuwbare’ energie te gebruiken (zon, wind, water). Ook voor dat idee is ruime steun. Toch zal dit voorstel voor veel discussie zorgen.

De Europese Commissie wil dat de afspraak ‘bindend’ wordt. Als een doelstelling ‘bindend’ is, kunnen er sancties komen voor lidstaten die onvoldoende hun best doen. Dat is nodig, denkt de Commissie, want anders komt er niks van terecht.

De Duitse kanselier Merkel, die de top voorzit, is voor een bindende afspraak. Duitsland heeft al veel geïnvesteerd in windenergie, net als Denemarken en Spanje. Ook Nederland is voor een bindende doelstelling. Armere lidstaten als Polen en Tsjechië zijn minder enthousiast. Ook Frankrijk is fel tegen.

Kernenergie. De Europese Unie heeft officieel geen mening over kernenergie. Het onderwerp is te gevoelig. Toch wees de Commissie onlangs op de voordelen: bij de productie van kernenergie komt nauwelijks CO2 vrij.

De Franse president Chirac zal vanavond waarschijnlijk ook een pleidooi houden voor kernenergie. Frankrijk kan wel leven met een bindende doelstelling voor groene energie. Alleen zou de definitie daarvan dan moeten veranderd. Kernenergie zou daar bij moeten horen volgens Frankrijk, dat zelf veel kernenergie produceert. Uitgesproken tegenstanders van kernenergie zijn Oostenrijk, Denemarken en Ierland.

Over één ding lijkt iedereen het eens: na een aantal bloedeloze toppen moet dit er weer eentje worden waar nog vaak naar zal worden verwezen. Een top die de tobbende EU eindelijk het broodnodige nieuwe elan geeft, zo hoopt men in Brussel. Zodat eind deze maand, als de regeringsleiders in Berlijn de vijftigste verjaardag van de Unie vieren, de wereld kan worden voorgehouden waar de Europese Unie voor staat. In de woorden van Commissievoorzitter Barroso: „De EU zal leiderschap moeten tonen.”


NRC, 8 maart 2007

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB