De hele Handel op een hoopje


DE koepel van het katholiek onderwijs in Vlaanderen (VSKO) wil vanaf volgend schooljaar een nieuw leerplan invoeren voor het (nu nog onbestaande) vak bedrijfseconomie in de derde graad Handel van het technisch onderwijs (TSO).


Met één pennentrek verdwijnen er liefst vijf vakken: boekhouden, recht, economie, informatica en zakelijke communicatie Nederlands. In de plaats daarvan krijgen de leerlingen gedurende bijna een derde van de lestijd (9 à 12 lesuren) één leerkracht voor zich, die voor dit mammoetvak verantwoordelijk wordt. Hoewel er wellicht geen leerkrachten bestaan die in al die vakgebieden tegelijk geschoold en gespecialiseerd zijn, moet en zal deze verandering vanaf 1 september 2007 doorgevoerd worden. Aangepast didactisch materiaal ontbreekt. Het merendeel van de betrokken leerkrachten, die een deel van hun lesopdracht kwijtspelen, is nog niet ingelicht. Opnieuw wordt een erg ingrijpende hervorming het onderwijsveld door de strot geramd. Maar de grootste slachtoffers zijn de leerlingen. Absoluut onaanvaardbaar dus!

Nog maar eens verwarren pedagogen en leerplanauteurs doel en middel, net zoals al eerder met het talenonderwijs gebeurde. Een van de doelen van het handelsonderwijs is mensen op te leiden zodat ze in een arbeidsomgeving over de nodige kennis en vaardigheden beschikken inzake boekhouden, informatica, economie, recht, communicatie (taal) enzovoort. Een gestructureerde opleiding met kennis van zaken voor ieder vak apart vormt het middel bij uitstek om die integratie later mogelijk te maken.

De vervanging van vijf vakken door één geïntegreerde mastodont gaat in tegen een basisbeginsel van het onderwijs: dat van de toenemende specialisatie. In de kleuterklas zijn er helemaal geen vakken. Spelenderwijs brengt de kleuteronderwijzer(es) een aantal basisvaardigheden aan. De lagere school kent vakken, maar ze zijn allemaal in handen van dezelfde onderwijzer(es). Iedereen weet dat dat in het zesde leerjaar al een pak minder evident is dan in de eerste klas. De regent(es) die in de eerste jaren van het secundair onderwijs zowel godsdienst, Engels als geschiedenis onderwijst, wordt in de derde graad vervangen door verschillende licentiaten. Logisch, want de specialisatie en de moeilijkheidsgraad nemen toe. Pas wie alle bomen kent, vindt in het bos zijn weg. Het nieuwe leerplan bedrijfseconomie zondigt tegen deze wet. Het gevolg laat zich raden: onze leerlingen zullen door het bos de bomen niet meer zien. En dat nemen wij niet.

Bovendien gooit men appelen en citroenen in dezelfde mand. Boekhouden en informatica zijn vakken die de leerlingen al een aantal jaren gehad hebben en waar in de derde graad erg gevorderde en gespecialiseerde leerinhouden aan bod komen. Voor beide vakken hebben de leerlingen recht op goed opgeleide specialisten. Een briljante leerkracht boekhouden is daarom nog geen degelijke informaticus. Een taalopleiding heeft zo iemand meestal niet gehad en toch moet die er ook nog zakelijke communicatie bij nemen. En laat dat nu net een vak zijn, dat de leerlingen pas voor het eerst in de derde graad krijgen. Een efficiënte, zakelijke tekst schrijven met een heldere structuur en in een adequate stijl is een vak op zich. Leerlingen moeten de basisbeginselen daarvan nog leren (kennen). Is het verantwoord dat in handen te geven van iemand die daarvoor niet opgeleid is?

Het handelsonderwijs in Vlaanderen heeft een goede naam. Dat hoge niveau mogen we niet te grabbel gooien voor een vernieuwing die heilloos is. In Nederland is men ons al vele jaren geleden op die geïntegreerde weg voorgegaan. Men komt er nu van terug. Vlaanderen is echt niet verplicht dezelfde stommiteit te begaan.

Peter Meukens (De auteur is leraar Duits en - voorlopig nog - zakelijke communicatie Nederlands in het handelsonderwijs.)


DS, 12-02-2007

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB