Regering zucht onder ontsnappingen


Eerst ontsnapt ’meesterontsnapper’ Niek Bergmans, een dag later keert de zware crimineel Murat Kaplan niet terug van verlof. En hoe kon de zware zedendelinquent Abdallah A.O. los rondlopen? Ontsnappen uit de gevangenis een ’volkssport’ noemen, is wat beledigend voor alle brave Belgen. Maar elke ontsnapping is wel een massa-evenement. Eén gevangene houdt honderden politieagenten bezig, en soms ook de minister van justitie.


Niek Bergmans, in 2003 veroordeeld tot 25 jaar cel wegens de moord op zijn vriend, klom afgelopen weekeinde over de muren en hekken van de moderne gevangenis van Brugge. Dat terwijl de autoriteiten bij de gevangenispoort angstvallig tuurden naar een pakketje dat zijn vader daar had neergelegd. Veiligheidszone afbakenen, wachten op de ontmijningsdienst en na uren ontdekken dat men een lege doos rijker en een gedetineerde armer is.

Ontsnappen kan Bergmans goed, voortvluchtig blijven valt hem zwaar. Hij zit alweer achter de tralies. Wie nog wel vrij rondloopt is Murat Kaplan. Vecht- en schietpartijen, diefstallen en heling bezorgden de 44-jarige Belg van Albanese afkomst twintig jaar cel, maar hij loopt geregeld in en uit. Niet altijd ongeoorloofd overigens, want hij kreeg in het afgelopen jaar al vier keer penitentiair verlof van minister van justitie Laurette Onkelinx. De laatste keer bleef hij echter weg.

Zondagavond verdween Kaplan uit beeld, maandagochtend werd hij achtervolgd door de politie en verschanste hij zich na een schietpartij in een doe-het-zelfwinkel. De politie omsingelde het gebouw en zette helikopters in. Maar na meer dan twaalf uur bleek Kaplan spoorloos.

Ontsnappingen horen er bij, maar in België lopen meer veroordeelde criminelen los rond dan een minister van justitie zich kan veroorloven. Bergmans en Kaplan hebben bovendien een verse wond opengereten, namelijk die van de vorige maand in Luik vermoorde meisjes Stacy en Nathalie.

De hoofdverdachte tegen wie het bewijs zich opstapelt is Abdallah A.O., die meermaals is veroordeeld wegens zware zedendelicten tegen minderjarigen. Dat is goed voor vele jaren cel, maar de gerechtelijke molen gaf een andere uitkomst. Eerst werd hij ontoerekeningsvatbaar verklaard, waardoor hij niet gestraft maar slechts behandeld kon worden. Toen oordeelden psychiaters anders over zijn psyche en ontsloegen hem uit hun inrichting, een halfjaar voor de kindermoorden.

Het parlement spreekt van ’inschattingsfouten’ van minister Onkelinx. Het memoreert ook hoe in februari Fehriye Erdal verdween. Zij werd veroordeeld tot vier jaar cel wegens lidmaatschap van het verboden Turkse Volksbevrijdingsleger. Maar ondanks haar huisarrest en het feit dat ze door 36 agenten van de binnenlandse veiligheidsdienst werd geschaduwd, is ze onvindbaar.

Het Vlaams Belang wil dat Onkelinx aftreedt. Dat gaat de andere partijen nog te ver, maar in 1998 stapte de toenmalige minister van justitie wel op wegens een ontsnapping. Volksvijand nummer één Marc Dutroux had het pistool van een agent afgepakt, een auto gekaapt en was enkele uren zoek. Minister De Clerck trok direct zijn conclusies.


Belgische ’meesterontsnappers’ doen hun reputatie eer aan

Niek Bergmans begon zijn ontsnappingscarrière in Zweden, waar hij in 1999 vastzat wegens drugssmokkel. Hij perste zich door een smalle opening en wachtte acht uur in een houten schuurtje, tot het apparaat zijn zoekacties staakte. In 2004 ontsnapte Bergmans uit de gevangenis van het Belgische Tongeren. Hij wurmde zich door een gat en klom met een stroomdraad over een muur van zes meter. Afgelopen weekeinde bedwong hij de ultramoderne gevangenis van Brugge.

Murat Kaplan ontsnapte al in 1980 en 1983. In 1987 lokte hij bij een huiszoeking een agent naar de kelder, ontfutselde hem zijn pistool, schoot hem in het been en vluchtte. In 1988 werd hij weer gepakt, maar hij wrong zich los en vluchtte met een politieauto. In 1991 ontsnapte hij nog eens. De spectaculairste ontsnapping deed Kaplan in 1999, toen hij met pistolen en handgranaten de topgangsters Philippe Lacroix en Basri Bajrami bevrijdde. Zes cipiers, de adjunct-gevangenisdirecteur, de maatschappelijk werker en een verpleegster dienden als schild bij de tocht naar buiten. In 1994 werd hij betrapt, zagend aan de spijlen van zijn cel.


Trouw, 19-07-2006

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB