La France, réveillez-vous - Met elk ,,non'' klampt Frankrijk zich wanhopiger vast aan verleden


Weet Frankrijk wel dat de 21ste eeuw nu al enkele jaren aan de gang is? Het is een vraag die onvermijdelijk opborrelt als je de voorbije dagen honderdduizenden, misschien wel een miljoen, mensen zag betogen in Parijs en de belangrijkste provinciesteden van het land. Het is niet makkelijk om te begrijpen waarom al die mensen op straat komen en er de kop eisen van premier Dominique de Villepin. Want al wat hij heeft voorgesteld, is de invoering van een hervorming in de arbeidswetgeving - het contrat première embauche (CPE) - die net de toegang tot de Franse arbeidsmarkt makkelijker moet maken.


Heeft Frankrijk dan geen probleem op die arbeidsmarkt? Toch wel: de werkloosheid is zonder meer de grootste uitdaging voor onze zuiderburen. Eén op de tien Fransen zit zonder werk. Bij de 15- tot 24-jarigen is dat bijna één op de vier. En in de beruchte banlieues, die enkele maanden geleden nachtenlang herschapen werden tot oorlogszones, heeft amper de helft van de jongeren een job.

Daarom wil de rechtse regering van De Villepin een nieuw stelsel in het leven roepen. Dat moet de werkgevers in staat stellen makkelijker jongeren onder de 26 aan te werven en ze, gedurende de eerste twee jaren van hun contract, ook makkelijker te ontslaan. Flexibiliteit, heet dat. Broodnodige soepelheid om een sputterende economische motor op gang te houden, jongeren een eerste werkervaring te laten opdoen en de lont te halen uit het werkloosheids-kruitvat onder de Franse samenleving.

Het CPE is uitgegroeid tot een dubbele test. Op korte termijn is het de vuurproef voor premier De Villepin. Dertien maanden voor de presidentsverkiezingen die - wegens de immense macht van een Franse president - het hele politieke leven bij onze zuiderburen domineren, hangt zijn politieke voortbestaan af van de vraag of hij het CPE kan laten ,,landen'' zonder te groot gezichtsverlies. Echt rooskleurig ziet het er voor hem niet uit. De Villepin duikt in de peilingen. En zijn linkse tegenstanders kunnen van het CPE een vervaarlijk strijdros maken.

Maar de discussie over dit nieuwe stelsel gaat veel verder dan de politieke toekomst van deze of gene. Het debat raakt de fundamenten van de Franse samenleving. Het CPE dreigt hetzelfde lot beschoren te zijn als andere inspanningen om de gescleroseerde Franse onderwijs- en arbeidsstructuren grondig aan te passen aan de noden van de 21ste eeuw. Elke politicus die de jongste decennia durfde te raken aan de verworvenheden van onaangepast onderwijs en verstikkende vaste benoemingen, is op het immobilisme van (studenten)vakbonden en gedateerde verworvenheden te pletter gebotst. Met elk conservatief ,,non'' tegen plannen om de structuren te liberaliseren, klampt Frankrijk zich wanhopiger vast aan het verleden. Dat is zonder meer een nefaste evolutie voor Europa, waarin ook voor ons de toekomst ligt.


DS, 20-03-2006 (Peter Vandermeersch)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB