De uitverkoop van de eeuw


Na de verkoop van gasleverancier Distrigas wordt op dit moment ook verwoed gestreden voor de controle over de beheerder van het gasnetwerk in ons land - Fluxys - en de bijbehorende aardgasterminal in Zeebrugge. BRUNO TOBBACK vraagt zich af welke rol de regering in dit dossier speelt. 'Is het te veel gevraagd dat de regeringsleider hierover een duidelijk standpunt meedeelt aan parlement en bevolking?'


Wanneer Yves Leterme 's avonds na een dag vol kritiek en onbegrip van vriend en vijand woelend de slaap probeert te vatten moet tenminste één gedachte hem kunnen troosten: op Pol Van Den Driessche kan hij altijd rekenen. Met zijn bereidheid om alle escapades van zijn baas met een welwillend oog gade te slaan en hem daarna ondanks alles te blijven volgen, is Van Den Driessche voor Yves Leterme even onmisbaar als Sancho Panza dat was voor Don Quichote.

Terwijl Sancho bovendien al eens zijn twijfels durfde te uiten over de bevliegingen van zijn baas, is Pol ten allen tijde bereid om zich zélf in het strijdgewoel te gooien wanneer hij voelt dat het voor Yves een beetje zwaar begint te wegen. Zo is een verdwaalde sms (opvallend trouwens welk een grote rol die tegenwoordig spelen in de Belgische politiek) voor hem een ideale aanleiding om zich druk te maken over het feit dat de oppositie zich in het energiedossier ook tot de premier richt en zich niet tevreden stelt met alleen maar inhakken op minister Magnette (DS 2 juni).

Nu zal ik de laatste zijn om te ontkennen dat het voor de oppositie altíjd interessanter is om de eerste minister in moeilijkheden te brengen dan een relatief onbekend en nieuw lid van de regering. Maar als vorige week donderdag zowat de voltallige oppositie (en dus niet alleen SP.A) in de Kamer geprobeerd heeft om van de eerste minister uitleg te krijgen over de saga rond Suez en Distrigas, dan is dat in de eerste plaats omwille van diens effectieve betrokkenheid daarin. De eerste minister draagt namelijk heel wat verantwoordelijkheid in dit dossier en op meer dan één manier.

Ten eerste is hij degene die de 250 miljoen euro 'vrijwillige bijdrage' van Suez in de begroting heeft ingeschreven. Hij mag dan wel consequent blijven verwijzen naar de begroting van 'Verhofstadt III' maar dat spel is ondertussen te doorzichtig geworden om te doen vergeten dat de minister van Begroting in die regering Yves Leterme heette. Hijzelf heeft trouwens die begroting nog maar een week geleden laten goedkeuren door het Parlement. Dat híj de vraag krijgt of die miljoenen ooit zullen betaald worden, is dan ook niet meer dan normaal, vooral wanneer men even terugdenkt aan zijn eigen nog fris in het geheugen liggende oppositiejaren, waarin budgettaire orthodoxie ('goed bestuur') één van zijn stokpaardjes was.

Ten tweede gaat heel dit debat over veel meer dan alleen maar de vraag of die 250 miljoen ooit zullen betaald worden. Veel belangrijker is de vaststelling dat deze regering, om dat geld te krijgen, bereid is eerst gigantische cadeaus te doen aan Suez. Cadeaus die uiteindelijk zullen betaald worden uit de portemonnee van de elektriciteitsverbruikers in dit land.

Naast de verkoop van gasleverancier Distrigas wordt immers op dit moment ook verwoed gestreden voor de controle over de beheerder van het gasnetwerk in ons land - Fluxys - en de bijbehorende aardgasterminal in Zeebrugge. Tot vandaag wordt Fluxys gecontroleerd door Suez, dat van die positie met plezier gebruik maakt om concurrerende gasleveranciers op de Belgische markt het leven zuur te maken. Naast het nucleaire productiepark controleert Suez op die manier ook nog eens de elektriciteitsproductie met gasgestookte centrales, want zonder gas, geen elektriciteit.

Precies om die reden eist de Europese Commissie dat er ten laatste tegen 2011 een scheiding komt tussen de beheerders van het net en de leveranciers van aardgas, zoals het toekomstige Suez/GDF. En precies om dat te ontwijken zoekt Suez de steun van de Belgische regering. Bijvoorbeeld voor een scenario waarin conform aan de Europese eisen de controle over Fluxys wordt overgedragen aan de overheid (Publigas), maar waarbij de gasterminal en de gas hub in Zeebrugge in een andere vennootschap worden gestopt waarover Suez de controle behoudt.

De gevolgen van zo'n scenario voor de Belgische energiemarkt zijn immens. Als Suez aan de toegangspoorten de rol van buitenwipper mag spelen, dan is de zogenaamde controle van de overheid over het binnenlandse net immers een lege doos. Naast de ontwrichting van de concurrentie op onze energiemarkt - en dus hogere energieprijzen voor Belgische gebruikers - zou het ook betekenen dat Suez in de komende jaren miljarden euro's blijft weghalen uit België. Miljarden die anders in belangrijke mate ten goede kunnen komen van de Belgische consumenten én gemeenten. Als de regering in ruil voor de in verhouding schamele 250 miljoen euro bereid is om dat spel mee te spelen, dan mogen we zonder overdrijving spreken van dé uitverkoop van de eeuw. Eén waarvoor bovendien de Belgische burgers de prijs zullen betalen wanneer deze regering al lang (en gelukkig) verdwenen zal zijn.

Is het dan vanwege de oppositie te veel gevraagd dat de regeringsleider hierover een duidelijk standpunt meedeelt aan parlement en bevolking? Vooral omdat we nu zelfs lezen dat de premier blijkt te twijfelen aan het feit of de terminal niet beter onder Belgische controle blijft.

Is het 'intellectueel niet netjes' (zoals Van Den Driessche het noemt) om vast te stellen dat zowel Yves Leterme als Didier Reynders er vorige week als de kippen bij waren om kritiek te leveren op de minister voor Energie, terwijl die uiteindelijk niet veel meer deed dan - op een bijzonder onhandige manier - hun 'bescheten commissie' uitvoeren? En om zich af te vragen of de regering op die manier denkt een krachtdadige verdediger te zijn van de belangen van de Belgische consumenten?

Bruno Tobback is SP.A-kamerlid


DS, 04-06-2008

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB