TEST UW VLAAMS BLOK-GEHALTE

HEEL DIVERSE REDENEN VERANTWOORDELIJK VOOR SUCCES

Van onze redacteur (De Standaard, 15/06/’04, p.3)

BRUSSEL - Waarom stemt haast een kwart van de Vlamingen voor het Vlaams Blok? Hierbij volgen alvast tien redenen die een rol hebben gespeeld.

Het was volstrekt voorspelbaar. Zondagavond werd er opnieuw bijzonder kribbig gereageerd op de twaalfde verkiezingsoverwinning van het Vlaams Blok. In heel wat reacties weerklonk een fikse portie frustratie, gevoed door een virulente afkeer voor het programma en de partijleiding van het Blok. Toch kan het leerrijk zijn om eens vrank op zoek te gaan naar de complexe attractiviteit van deze partij.

1. Heldere communicatie.

Tijdens de jongste verkiezingscampagne sprong de communicatie van het Blok in het oog. Zijn affiches waren herkenbaar en bevatten bovendien inhoudelijke slogans. De gebuste folders oogden eenduidig, helder en to the point. Er zit nooit ruis op de Blok-boodschap.

Hetzelfde kenmerkt de mandatarissen die het woord mogen voeren. Alles verloopt gestroomlijnd, interne kritiek is uitgesloten. De werkelijkheid mag dan bijzonder gecompliceerd zijn, met een oneliner van een Blok-kopstuk lijkt de wereld weer eenvoudig. De tegenstander heeft meteen drie minuten nodig om te nuanceren.

2. Een echte volkspartij.

Goed tien jaar geleden bestempelden slimme professoren het Blok-electoraat als ,,mensen met een klein zelfbeeld''. Het was de tijd van de ,,kiezer die ongelijk'' had, een kreet die we dezer dagen opnieuw horen.

Tijdens de meetings bots je eerder op een onderlaag. Maar het Vlaams Blok mag zich eigenlijk een echte volkspartij noemen. In alle lagen van de samenleving kan de partij op een solide aanhang rekenen. Dat vereenvoudigt ook de verdere groei. Het schaamtegevoel is weg. Mensen hebben er geen probleem mee om onder vrienden toe te geven dat het Blok een stem krijgt. Voor heel wat Vlamingen is het Vlaams Blok een gewoon onderdeel van het politieke landschap geworden.

3. Vlaanderen houdt van underdogs.

De Belgische nationale voetbalploeg is op haar best als ze tegen een op papier veel sterkere tegenstander moet spelen. Het cordon sanitaire is de levensverzekering van de underdogpositie van het Blok. Nu al vindt de helft van de Vlamingen dat de partij het recht heeft om mee het land de besturen. Dat zoiets niet kan, voedt hun onrechtvaardigheidsgevoel.
De veroordeling wegens racisme verstrakt deze houding. Vlamingen hebben al een ingeboren wantrouwen tegenover de overheid. Als die overheid zich vervolgens bezighoudt met een politieke partij het zwijgen op te leggen, is er een probleem. Vreemd genoeg heeft de partij ook geen last van de negatieve berichtgeving rond drugs, moord en mishandeling waarvan een aantal gemeentelijke mandatarissen werden beschuldigd. De kiezer wil het blijkbaar niet weten, of de berichtgeving werkt zelfs contraproductief.

4. Migranten.

In sommige scholen van het Antwerpse stedelijke net groeit de Blok-aanhang als kool. De leerkrachten voelen zich in de steek gelaten. Maar het onderwijzend personeel heeft ook de indruk dat er met twee maten en gewichten wordt gewerkt. Autochtone leerlingen moeten de regels volgen, voor allochtone leerlingen moet er soms om de lieve vrede een uitzondering worden gemaakt.

Dit ,,gevoel van ongelijkheid'' kan zonder problemen worden geëxtrapoleerd: migrantenstemrecht, het leefloon voor bepaalde categorieën van asielzoekers, de bestraffing van criminelen, positieve discriminatie op de arbeidsmarkt Blok-kiezers gaan ongegeneerd uit van het Eigen volk eerst-principe, een eenvoudig uitgangspunt dat nogal wat Vlamingen aantrekt.

5. Weltschmerz.

Dat ongenoegen over de samenleving uit zich op twee manieren. Op microgebied gaat het om de zogeheten ,,spijtstemmers'', mensen die via het sleutelgat van een eigen probleem de samenleving te lijf gaan: een boete die te duur uitvalt, een veroordeling die onterecht is, een onfatsoenlijke belastingaanslag, een bouwvergunning die te laat werd afgeleverd Hier zijn er evenveel aanleidingen als kiezers. De Vlaming is trouwens niet langer beschaamd om zijn Blok-stem als chantagemiddel te gebruiken wanneer een en ander hem niet zint.

Op macrogebied gaat het om kiezers die worstelen met een te snel evoluerende samenleving. Niet iedereen is helemaal mee met de internetcultuur of heeft een goed oog in de uitbereiding van de Europese Unie. Sommige evoluties gaan gewoon te snel. Het Vlaams Blok geeft op zijn minst de indruk deze bevolkingsgroepen te respecteren.

6. Afkeer van traditionele partijen.

Zoals het Blok de vreemdelingen als zondebok uitspeelt voor heel wat maatschappelijke problemen, acht de Blok-kiezers de ,,democratische'' partijen verantwoordelijk voor alles wat misloopt. Een stem voor het Vlaams Blok zegt in die zin trouwens meer over de afkeer voor de traditionele partijen dan over de voorkeur voor het Blok.

Daarbij speelt de ,,kwettercultuur'' een rol. Honderden ideetjes overspoelden Vlaanderen de jongste jaren. Er werd gekletst en getaterd dat het een lieve lust was. De terugkeer van brombeer Jean-Luc Dehaene was in die zin een welkome afwisseling. Bij hem horen we geen woord te veel. De manier waarop Verhofstadt zijn nederlaag als een overwinning verkocht, kwam bij heel wat mensen over als een belediging.

En wat te denken over al die ministerswissels in de Vlaamse regering, of politici die ieder jaar aan verkiezingen deelnemen zonder de intentie te zetelen? Soms leek het wel of de politiek een manifest gebrek aan verantwoordelijkheidszin etaleerde.

De traditionele partijen maken het plaatje nog dramatischer door voortdurend de kiezers van het Blok te culpabiliseren door hen te verslijten voor racisten, malcontenten en egoïsten. Meteen slaan ze de deur naar de herovering van de stem dicht.

7. Egoïsme/individualisme.

Vlaanderen behoort tot de rijkste regio's ter wereld. Wie veel heeft, kan veel kwijtspelen. Zo'n attitude komt in de eerste plaats ten goede aan een partij die een gesloten maatschappijmodel promoot.

De aftakeling van gemeenschapsstructuren (het middenveld) versterkt dit. De verzuring binnen de samenleving krijgt zo makkelijker vrij spel, de barbecuecheques ten spijt.

8. Negatieve campagne.

Het slotdebat op VTM was ontluisterend pijnlijk. Haast alle partijen maakten vrolijk ruzie met elkaar, met Vlaams Blok-kandidaat Filip Dewinter die op een haast schoolmeesterachtige manier het klasje tot de orde riep. De harde campagne tussen CD&V en de VLD heeft het Blok geen windeieren gelegd.

9. Details.

De grootste promotie voor het Vlaams Blok stond begin mei in Het Laatste Nieuws. De krant bracht een paginagroot verslag over de Gay Parade in Brussel en de grote aanwezigheid van diverse politieke partijen aldaar. Dat creëerde een beeld van politici die zo weinig om handen hebben dat ze zich dan maar met homoseksuelen bezighouden. De tijden dat homo's in de kast moesten blijven, is gelukkig voorbij. Politici mogen daaruit niet concluderen dat elke Vlaming warmloopt voor een homohuwelijk.

De media kwamen ook inkt te kort om de jongste jaren de diverse vormen van overloperij te verslaan. Heel interessant voor het Wetstraatwereldje, maar voor heel wat kiezers een zoveelste bewijs dat de politiek synoniem is voor postjes- en poenpakkerij waar de Vlaming zelf niet beter van wordt.

10. Partij van het gezond verstand.

Het programma van het Blok telt enkele extreme punten. Maar u zou ervan schrikken hoe ,,gewoontjes'' het gros van het programma is. Zeker het financiële luik van Doe de stemtest etaleerde het middle of the road-karakter van het Blok. Voor heel wat kiezers is de formatie dan ook niet meer dan de partij van het gezond verstand.

Geachte heer Peter Vandermeersch

U weet het dus niet meer. Sportief om het toe te geven. Nochtans volstaat het, voor een groot stuk, om het forum van De Standaard te lezen. Er worden daar regelmatig reële oorzaken aangehaald. Als u echt, maar dan echt, bekommerd bent om dit landje en zijn bevolking, zoals wij, zijn wij graag bereid om wat van onze kostbare tijd op te offeren, om het U uit te leggen. U hebt onze gegevens. Wij wachten op uw seintje. Ondertussen ter overweging:
De "zogezegd" democratische partijen, vormen nog altijd als het op postjes aankomt 1 blok.
De laatste, Vlaamse zowel als Federale, regering heeft ons belogen en bedrogen dat het geen naam meer had.
Waar moeten wij met ons protest naartoe?
De ganse tijd worden de Vlamingen uitgemaakt voor racisten, telkens wij het aandurven om flagrant onrecht aan te klagen. Waar moeten wij met ons protest naartoe?
een - niet- geachte collega van U, die volgens de titel van zijn krant altijd vroeg opstaat, kan het nooit nalaten om neerbuigend en misprijzend te schrijven over wat hij noemt "Vlaamse" waarden. Waar moeten wij met ons protest naartoe?
Waar blijven onze media, waaronder ook DS, met een KRACHTIG protest tegen de onduldbare arrogantie van onze ééntalige bewindvoerders. Hoe blijft het mogelijk dat dit land een koningin heeft, die na meer dan 40 jaar, nog steeds niet de elementaire beleefdheid gevonden heeft om onze taal te leren. Te stom, daar twijfel ik aan, te lui, mogelijk, te arrogant zeker, te minachtend voor dat boerentaaltje, in ieder geval.
Hoe is het mogelijk dat onse "VLAAMSE" kamerleden, een nieuwe princes accepteren, die dezelfde ingesteldheid heeft.
Toch worden wij geacht braaf te blijven, en hen mooi te betalen.
Waar moeten wij met ons protest naartoe? Naar diegenen die dit alles goedkeuren? Naar de pers die toch, o zo graag, over dit koningshuisje en hun mooie en lieve kindjes schrijft?
Herhaaldelijk worden wij verplicht om het Frans te gebruiken, in correspondentie met onze "TWEETALIGE" administratie. Protestbrieven hieromtrent worden nooit beantwoordt. Waar moeten wij met ons protest naartoe?
Jaarlijks betalen wij miljarden, nooit verantwoordde, steun aan het zuiden. Wat hen niet belet om bij Europa klacht te gaan neerleggen. Waar blijft het protest van onze pers. De Ziekenhuizen in Brussel kennen geen Nederlands, alhoewel verplicht. Hoewel wij veruit het grootste deel van het geld ophoesten. Waar blijft het krachtige protest van onze pers?
Sinds de laatste regering kunnen wij in Brussel voor een rechter moeten komen, die ons niet eens verstaat. Dit zijn de middeleeuwen. Waar moeten wij met ons protest naartoe?
Na een ganse leven hard gewerkt te hebben, en vele jaren sociale bijdragen afgedragen te hebben, moeten wij vaststellen dat ons pensioen een fractie zal zijn, van de steun, toegekend aan vers binnengekomenen, die nooit 1 frank hebben bijgedragen. Daarenboven wordt van deze mensen niet verwacht dat zij zich een beetje aan onze manier van leven aanpassen. Waar moeten wij met ons protest naartoe?
Het is een realiteit dat een gedeelte van de alochtonen zich niet gedragen zoals het hoort. Wanneer wij dit, terecht, aanklagen worden wij door onze pers uitgemaakt voor racisten. Waar moeten wij met ons protest naartoe?

Zeg het ons, mijnheer Vandermeersch, waar moeten wij met ons protest naartoe?

U heeft mijn gegevens, u kan mij contacteren. Telefoon, fax, @mail, het maakt niet uit.

Indien U uw eigen artikel ernstig neemt, doet U het. Indien U het niet doet, bent U het niet waard hoofdredacteur van deze krant te zijn.

Met vriendelijke groeten.

P.S. Vanwege iemand die, zeker indien geen verandering, voor de LAATSTE keer NIET voor het BLOK gestemd heeft.

Marcel Andries

DS 18/06/2004

http://pdf.forbes.com/media/pdfs/TaxMisery.pdf

Inderdaad, de belastingsdruk in België ligt (zeer) hoog. Dit kan onder meer verklaren waarom de verwachtingen van de bevolking naar 'het beleid' (te) hoog gespannen zijn. Vandaar ook de ingebakken mogelijkheid van frustratie en onvrede ten overstaan van een beleid dat niet altijd de nodige inspanningen levert om te verantwoorden waar al dat belastingsgeld naar toe gaat... En vandaar ook dat het in ons landje des te pijnlijker is als blijkt dat sommige gemeenschapsgelden niet altijd even nuttig wordt besteed dan wel rechtvaardig worden verdeeld...

Anderzijds: als er in Brussel twee daklozen sterven van ontbering, dan is dit in België nationaal nieuws (gelukkig maar!). Het antwoord op de vraag of dit in een stad als bv New York eveneens het geval zou zijn, luidt - laat daar geen enkele twijfel over bestaan - ondubbelzinnig: nee! En voor zover ik weet zijn er bij ons nog geen privéfirma's die het gevangeniswezen in beheer hebben genomen...

Het stelt niettemin onze politici voor de plicht om steeds zorgvuldig om te gaan met al dat belastingsgeld, en om permanent uitleg te geven over de noodzaak en het waarom van de gespendeerde gelden, ook en vooral op lange termijn. Alleen dan kan duidelijk worden dat belastingen niet noodzakelijk met 'tax misery' (Forbes) geassocieerd moeten worden...

De maandwedde van onze ministers

Wist u?
-Dat onze Vlaamse ministers een maandwedde hebben van ongeveer 10.000 EUR (ruim 400.000 BEF)
-Dat zij een maandelijkse huisvestingsvergoeding genieten van 2.350 EUR (ongeveer 95.000 BF)
-Dat zij een huishoudkostenvergoeding per maand ontvangen van 876 EUR (35.000 BEF)
-Dat zij een kleine 300 EUR per maand bij krijgen als "persoonlijke forfaitaire onkostenvergoeding " (zowat 12.000 BEF)
- Totaal is dat 13.526 EUR of 545.637 BEF per maand... BRUTO!!


Dit overigens louter als informatie: ministers mogen echt wel genoeg verdienen - het ergste dat een land kan overkomen is wel dat politici in de verleiding zouden kunnen komen om zich te laten omkopen door malefide lobbyisten. Tegenover dergelijke weddes mag dan wel staan dat bewezen(!) omkoping van een minister in functie noodzakelijkerwijs de publieke schandpaal tot gevolg heeft, waarbij de belastingbetaler met rotte tomaten en dito eieren lucht moet kunnen geven aan zijn onvrede - liefst ook op teevee én in prime time! Het argument voor dergelijke middeleeuwse praktijken is juist gelegen in wat hierboven als 'het ergste' werd omschreven...

Ik vermoed overigens dat de schrijver (inmiddels ongetwijfeld een VB'er) van onderstaande brief minder scrupules heeft bij de genoemde rotte tomaten & eieren, zoals mag blijken uit volgend uittreksel:


(...) En als supplement bij hun wel zeer riante broodwinning wordt hen dan nog eens een Visa kaart toevertrouwd, en zij gebruiken die zonder verpinken of wroeging, dit blijkbaar om de horecasector op de been te houden, waarschijnlijk als compensatie voor de 21% waarvan men al zolang belooft er 6% van te maken.
En de afrekeningen na dergelijke festijnen zijn niet van de poes want er zijn enkele gezonde eters bij. Enkele van deze excellenties hebben er in het jaar 2002 degelijk werk van gemaakt, want wat zij verorberden grenst aan het ongelooflijke.
Volgens informatie ons verstrekt door E-magazine nr 160 ging het er aldus aan toe:

Steve STEVAERT gaf met de hem toevertrouwde Visa kaart op zijn naam in dure restaurants de som uit van 22.210 EUR ( 896.000 BF) en dat ter gelegenheid van 97 etentjes of ongeveer 2 per week en dat tegen een gemiddelde prijs van 229 EUR per eetmaal (ongeveer 9240 BF).

Vijf restaurants met Michelin-sterren, bezocht door heren van het kabinet van Patrick DEWAEL waar drie VISA kaarten in omloop zijn, kregen ruim de aandacht van onze jongens wat resulteerde in 168 bezoeken waarvan 60 op rekening van de kaart van Patrick DEWAEL persoonlijk.

Bijzonder doortastend zijn de omzwervingen in het buitenland, met een uitgave van 3390 EUR (137.000 BF) op 16 maart 2002 in het eethuisje STUCKI in BASEL. Diezelfde dag wordt, met een andere Visa kaart en door andere flinke jongens nog maar eens een bijkomende hulde gebracht aan restaurant TEUFELHOF - eveneens in BASEL - voor de niet mis te verstane nota van 2052 EUR (83.000 BF). Dus zowat 5.442 EUR of een kleine 220.000 BF samen op een dag !
Prent het in uw gedachten dat allemaal gefinancierd wordt met de centen van de belastingbetaler, dus ook met die van u. Bedenk dat dit moet bestreden worden en overweeg het een en het ander tegen de volgende keer dat men uw steun vraagt.

Hetgeen dan jammer genoeg ook weer niet betekent dat andere partijen niet met dezelfde "zorgen" behept zijn. Kent er nog iemand een idealistische en rechtschapen politicus, die niet een sport maakt van de gekende operatie "vestzak - broekzak - binnenzak"?


Voor wat mij betreft spreekt uit deze mail veel te veel rancune in de zin van: 'Mij is onrecht aangedaan, want kijk maar eens wat die mannen zich kunnen permitteren...!!' Natuurlijk is 230 euro niet weinig voor een diner op restaurant, maar als je niet weet met hoeveel er is gegeten... En als er op het kabinet van Binnenlandse Zaken (minister Dewael) op jaarbasis 168 etentjes zijn doorgegaan, dan vind ik dat nog niet eens zoveel...

Zaak blijft wel: Heren politici, besef dat gij met het geld van de belastingbetaler omgaat! Doe bijgevolg wat nodig is om tot een degelijk beleid te komen, drink gerust een dure Bourgogne als dat goedkopere offertes tot gevolg kan hebben en rijd gerust tegen 180 per uur naar een vergadering in 's lands belang, maar gelieve U ver te houden van uitspattingen en verkwistingen die de al te frequent-rancuneuze oprispingen des volk(e)s ook maar enige kans tot legitimiteit zouden kunnen verlenen...

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Aan het Vlaams Blok: hulde!

LATEN wij ons aansluiten bij het Vlaams Blok, de partij die onomwonden zegt wat wij als politiek correcte angsthazen niet eens durven te denken. Durfden te denken, want nu de partij machtig wordt, zien wij het licht, rijkelijk laat, zeer zeker, maar daar staat ongenadig veel oprechte ootmoed tegenover.

Laten wij terugkeren naar de heerlijk eenvoudige wereld die nooit heeft bestaan en die wij ons met heimwee herinneren. De warmte van het nog niet geboren zijn.

Een halve eeuw geleden in Antwerpen. De Volksgazet werd te pletter gelezen. Mannen kleedden zich bij Het Meuleken. Het sportpaleis liep vol voor de zesdaagsen. Renners draaiden aan een razend tempo steeds dezelfde rondjes, liefst achter derny of achter zware motoren. Stan Ockers was nog niet verongelukt. Buiten lag roerloos de wereld.

Laten wij daarnaar terugkeren. Terug naar de jaren vijftig en de ware moraliteit, want zeg nu zelf, in wat voor een wereld leven wij? Het is me wat tegenwoordig. En dat moeten wij allemaal maar normaal vinden. Maar zie, het einde van de miserie is in zicht. Echtscheidingen worden weldra vervangen door huwelijken, homo's door hetero's, onzekere mannen door fiere gezinshoofden, genotzucht door voortplanting.

Humor wordt weer gezond. Wij beleven weldra de terugkeer van de gulle lach die expliciete geluiden niet schuwt. Gedaan met tweeslachtige ironie. Weg met dubbele bodems, die al wat heilig is ondermijnen. Halt aan verwerpelijke zelfspot, die slechts een uitvlucht is om onze grootse missie niet hoeven te vervullen. Humor krijgt weerom een duidelijk afgebakende plaats binnen de veilige, vertrouwde structuur van de traditionele mop, die zorgvuldig wordt opgebouwd, vervolgens traag verder vloeit als een rivier in de eindeloze Vlaamse vlakte. Dan komt de climax. Daarna wordt gelachen. Op het juiste moment en altijd met anderen. Voortaan zal humor weer verschillen van deernis, medelijden, liefde en lust. Humor wordt weerom een genre apart in de sector ontspanning. Het leven zelf daarentegen keert terug naar een toestand van algehele ernst. Met wat belangrijk is wordt niet gelachen. Dat kwetst de mensen en die verdienen respect.

Ook erotiek zal niet langer ten prooi vallen aan verwerpelijke dubbelzinnigheid. Reclame wordt kuis, piercings verdwijnen, streepjes toevallig bloot worden naar de slaapkamer verbannen en zijn niet langer toevallig, niet langer terloops. Er komt een besloten, Vlaamse, degelijke erotiek, die nimmer tot verrassingen leidt en mensen die onderling nauwelijks verschillen duurzaam bij elkander brengt. De geur van eigen zweet. De lichte trilling van dubbele kinnen. Groene dassen in het danslokaal. Wij komen thuis.

Laten wij terugkeren naar de zekerheid die wij als Vlamingen verdienen, waar wij recht op hebben. Alle meningen zullen voortaan vrij mogen worden geuit, ook racistische, maar het dient natuurlijk wel om gefundeerde meningen te gaan. Om meningen die waar zijn. En waarheid zal ons voortaan liefdevol omringen. Verder moet duidelijk zijn dat de mensen via de media slechts correcte, objectieve informatie zullen verkrijgen. Aanvankelijk verandert er bij de openbare omroep niets. Na een tijdje - zeven maanden - verdwijnt Siegfried Bracke in alle stilte van het scherm en aanvaardt geheel vrijwillig een job als godsdienstleraar. Frieda Van Wijck presenteert voortaan Voor Boer en Tuinder, tot vreugde van alle Vlaamse ezelinnen. Degelijk opgeleide beroepsjournalisten nemen hun plaats in, waaronder een aantal kleinkinderen van Karel Dillen.

Geleidelijk wordt duidelijk dat de politici van de oude school knoeiers en zakkenvullers waren. Filosofen leggen uit dat vrijheid niet gelukkig maakt. Dat wij afhankelijk moeten durven zijn. Dat het mooi is ons opgenomen te weten in een hechte gemeenschap die ons overstijgt. Elke twijfel verschrompelt. Alles wordt eenvoudig. Jonge Turkse meisjes keren terug naar het land waar ze niet vandaan komen. Moslima's dragen minder, en Vlaamse dames meer kleren. Kerken en kerkers lopen vol, wat het gemeenschapsgevoel bevordert. Het heidendom wordt strak georganiseerd. Verzen rijmen als nooit tevoren. Bier vloeit rijkelijk, hoe meer drank, des te duidelijker de ideeën. Er heerst vrede en rust. Baarle-Nassau is het buitenland. Hamme-Mille ligt in een ander continent. Moord wordt zeldzaam. Misdaad verdwijnt. De natuurlijke dood treedt nauwelijks in. Het vierde rijk zal duizendjarig zijn.


17/06/2004 Rik Torfs

©Copyright De Standaard

'Soms heeft het Vlaams Blok gelijk'


Na elke zwarte zondag raken we er maar niet over uitgepraat. De steile opmars van het Vlaams Blok doet vermoeden dat we ter plaatse blijven trappelen. 'Wanneer de ideologie overheerst, vertroebelt de waarneming.' Het gelijk van sociologe Marion van San.


Tot haar verbijstering kwam ze enkele jaren geleden ongewild in het epicentrum van een orkaan terecht. Als wetenschappelijk onderzoekster had ze een hoofdvogel afgeschoten: een onderzoeksopdracht van het Belgische ministerie van Justitie. Een onderzoek naar allochtone jeugdcriminaliteit en naar onveiligheidsgevoelens in enkele achterstandswijken. Het zijn thema's waarvan iedereen die wel eens een krant leest, weet dat ze reëel zijn. De gevangenisbevolking heeft vaak een kleurtje, niet van een zonnebank. Sommige groepen allochtonen zijn oververtegenwoordigd in de criminaliteitscijfers. Veel oudere autochtonen voelen zich onveilig in wijken waar ze vaak al hun hele leven wonen, of dat gevoel nu gebaseerd is op eigen negatieve ervaringen of niet. Door deze thema's op een perfide manier te bespelen, kon het Vlaams Blok al jaren electoraal scoren. Het leek beleidsmakers en politici dan ook nuttig met cijfers en feitelijke vaststellingen in de hand de maatschappelijke etterbuilen te lijf te gaan.

Hoe komt het bijvoorbeeld dat een bepaalde groep Marokkaanse jongens zo ontspoort? Wat kunnen we eraan doen? Spelen er nog andere zaken dan sociaal-economische achterstand? Wat maakt oma en opa sinjoor nu precies bang en zuur? Hoe lang zijn de allochtone tenen? Werkt 'de pamper-benadering' van de sociale sector wel? Vragen die schreeuwen om antwoorden.

En toch.

De politiek correcte goegemeente tekende verzet aan. Dit kon en mocht niet gebeuren! Het was oorlog. 'Stop Marion van San!' Als moest het binnenmarcheren der vijand worden gestuit, werden in allerijl organisaties en verzetsgroepen opgericht. Er kwamen concrete boycotacties. Vanuit verschillende geledingen van de maatschappij, zoals de universiteiten, de politiek, de politie en het welzijnswerk. Iedereen met het hart op de juiste plaats moest wel tegen een dergelijke studie zijn. Wetenschappers verketterden de onder- zoeksresultaten nog voor er één letter verschenen was.

Marion van San was verbijsterd door het gebeuren. Door de bijna on-Vlaamse heftigheid. Door een vergelijking met haar 'Nederlandse achtergrond'. Ze promoveerde aan de Amsterdamse School voor Sociaal Wetenschappelijk Onderzoek en is mede gevormd door de Nederlandse traditie van sociaal-wetenschappelijk onderzoek. In Nederland werd het debat over de multiculturele samenleving al vóór de opkomst van wijlen Pim Fortuyn met een meer open vizier gevoerd. De Nederlandse wetenschappers kunnen de deviante en minder aangename kantjes van de multiculturele samenleving al vele jaren zonder enig probleem onderzoeken. Zonder taboes, zonder beperkingen.

Maar in België was dit een bij voorbaat vergiftigd onderzoek. Een studie die toenmalig minister van Justitie Marc Verwilghen (VLD), mede dankzij alle polemiek achteraf, makkelijk in de metaforische schuif kon doen belanden.

Nu de storm is gaan liggen, stelt Van San tot haar spijt vast dat het Vlaams Blok de enige partij lijkt, die het eindrapport gelezen heeft. Ook tijdens het onderzoek was het die partij die regelmatig kwam informeren. Of het een beetje wilde lukken, en wanneer er resultaten zouden zijn. Alsof het Blok toen al wist dat de andere partijen er toch niet over zouden spreken en het onderzoek eventueel handig campagnemateriaal kon zijn.

Heeft de recuperatie van haar materiaal door het Blok Van San nooit afgeschrikt? Marion van San: 'Ik heb daar tijdens het onderzoek regelmatig over gepiekerd, ja. Maar ik hoopte - op een naïeve wijze bleek achteraf - op het gezond verstand van de andere partijen. Ik geloofde dat eenmaal ze een rapport met feitelijke gegevens over criminaliteit hadden, ze geen keus meer zouden hebben. Dan zouden ze het debat met het Vlaams Blok wel moeten aangaan. Maar daar is dus niets van in huis gekomen.'

Van San is een van de enigen die zich tijdens de voorbije verkiezingscampagne konden meten met Vlaams Blok-politici. De reden is eenvoudig: ze is niet verlamd door angst. 'De angst voor de angst', zoals journalist Filip Rogiers het in 2001 omschreef in zijn boek Eigen schuld eerst.

We ontmoeten Van San in haar kantoor in het deftige Den Haag, waar ze momenteel meewerkt aan adviezen over sociale veiligheid en integratie die de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling tegen het einde van dit jaar zal overhandigen aan het kabinet-Balkenende. Als ze spreekt over 'de Vlaamse toestanden' is dat met een mengeling van betrokkenheid en bezorgdheid - ze is afkomstig uit Aalst, waar het Blok de grootste partij is geworden - ongeduld en onbegrip, en soms milde ironie.

Was u verrast door de dijkbreuk van het Vlaams Blok?

MARION VAN SAN: Nee totaal niet. Als alle partijen zo lang het hele voetbalveld aan het Vlaams Blok laten, moet je niet verbaasd zijn dat ze makkelijk scoren. Nog steeds zijn bepaalde problemen die te maken hebben met de multiculturele samenleving, in dit land onbespreekbaar. Het is en blijft een politiek taboe.

Een mooi voorbeeld daarvan is de reactie van burgemeester Patrick Janssens twee weken geleden, naar aanleiding van het incident in Antwerpen, waarbij een joodse man werd geslagen en gewond werd achtergelaten. Ik was redelijk verbijsterd toen ik Janssens hoorde zeggen dat anti-semitisme niet alleen uit islamitische hoek komt. Het is toch hemeltergend als je ziet hoe zo'n man zich in alle bochten probeert te wringen om toch maar te ontkennen dat er zich in Antwerpen problemen voordoen tussen joden en moslims. Problemen waarvan we weten dat ze in verschillende grote steden optreden, dus waarom niet in Antwerpen. Maar in Antwerpen mag dat weer niet gezegd worden. Daar wordt iedere kans aangegrepen om de aandacht af te leiden van waar het feitelijk om gaat.

Maar het gaat hier toch om incidenten, om een kleine groep die deze problemen veroorzaakt?

VAN SAN: Daar ben ik het volstrekt mee eens. Je moet ook altijd blijven zeggen dat het om een kleine groep gaat. Maar in mijn ogen is ieder incident er een te veel. Als een jongen op straat met een mes wordt gestoken omdat hij joods is, houd ik mijn hart vast. Daar is geen enkel excuus voor te bedenken. Het probleem is toch ernstig genoeg om bij stil te staan. In Amsterdam lopen op dit moment verschillende initiatieven op scholen met veel islamitische leerlingen, omdat leraren het in het verleden regelmatig met hen aan de stok kregen wanneer zij in hun lessen spraken over de holocaust. Uit een paar interviews met het Antwerpse VLD-kamerlid Claude Marinower besluit ik dat dergelijke problemen zich ook in Antwerpen voordoen. Maar het verschil is dat in Amsterdam de Marokkaanse wethouder Ahmed Aboutaleb antisemitische uitingen van islamitische leerlingen bespreekbaar probeert te maken en er iets aan probeert te doen. Het lijkt erop dat men in Antwerpen de problemen weer met de mantel der liefde probeert te bedekken.

Laat ik m'n eerste vraag anders stellen: bent u gechoqueerd door de verkiezingsoverwinning van het Blok? Veel progressievelingen in Vlaanderen verkeren sinds 13 juni toch in een halve rouwstemming.

VAN SAN: Nee, ik kan niet echt zeggen dat ik gechoqueerd ben. Maar ik vind het wel pijnlijk dat een partij, die een programma heeft dat gebaseerd is op uitsluiting van bepaalde bevolkingsgroepen, er al zo lang in slaagt zoveel mensen aan zich te binden. Gewoon omdat de anderen weigeren met hen in debat te gaan.

De afgelopen weken ging het debat vaak over de vraag of de media - veelal werd de VRT met de vinger gewezen - mede schuld droegen in de electorale successen van het Blok. Door allerlei tv-formats konden Dewinter en de zijnen zich op een vriendelijke en salonfähige wijze presenteren.

VAN SAN: Ik vind dat we nu maar eens moeten ophouden elkaar steeds weer de zwartepiet toe te spelen. België heeft nood aan een inhoudelijk debat. Dat geldt ook voor journalisten. Het valt me op dat veel journalisten erop uit zijn om Vlaams Blok-politici tijdens een debat of een interview te laten afgaan. Ik vrees dat Blok-politici door dit soort aanvallen meer winnen dan verliezen. Je moet het Vlaams Blok louter op de inhoud afrekenen. Maar juist aan inhoudelijke kritiek op het Blok ontbreekt het meestal. Datzelfde geldt ook voor de politici. Daardoor kunnen de meeste politici tijdens debatten bijna niet op tegen iemand als Filip Dewinter.

Het gevolg van een betere mediatraining?

VAN SAN: Nee, totaal niet. Zoals ik al zei, is het grote probleem van zowel politici als journalisten een gebrek aan kennis over de thema's waar het Blok op hamert. Op dat terrein beschikt Vlaanderen over te weinig deskundigheid. In de eerste plaats is er in België te weinig onderzoek gedaan naar bepaalde aspecten van de multiculturele samenleving. Dat vertaalt zich ook op het politieke niveau. Daar overheerst nog steeds het misplaatste basisidee dat criminaliteit van allochtonen alleen kan worden verklaard door sociaal-economische achterstelling. Terwijl uit internationaal onderzoek blijkt dat dit pure nonsens is. Maar wanneer de ideologie overheerst, vertroebelt de waarneming. Het gevolg is dat het Vlaams Blok dit terrein volledig heeft gemonopoliseerd. Dewinter & co winnen een debat niet alleen dankzij hun redenaarstalent en training, maar vooral door de taboes die anderen erop na houden. Een tijd geleden was ik bijvoorbeeld uitgenodigd op een debat over integratie aan de universiteit van Leuven, met onder anderen Dewinter en Karel De Gucht (VLD). De VRT-journaliste die het debat leidde, duwde een microfoon onder mijn neus, zodat ik meteen kon reageren als Dewinter feitelijke gegevens uit mijn onderzoek uit zijn verband zou rukken. Ik zat daar tien minuten met mijn mond vol tanden naar die man te luisteren. Ik kon er niets tegen inbrengen.

De nuchtere waarheid is dat het Blok soms gewoon gelijk heeft. Maar het debat in België is zo overgevoelig dat we per definitie zo goed als alles wat het Vlaams Blok op de agenda zet, moeten afkeuren. En dan loop je het risico niet in staat te zijn oplossingen aan te reiken voor problemen die zich dagelijks voordoen. Een klein voorbeeld: een oudere mevrouw wordt door een tiener beroofd en komt die jongen de volgende dag weer op straat tegen, bij gebrek aan een afdoend jeugdsanctiebeleid. Dat creëert ongenoegen dat zich in concentrische cirkels uitstrekt tot vér rond die beroofde dame alleen.

Uit ons onderzoek bleek trouwens dat onveiligheidsgevoelens vaak niets te maken hebben met daadwerkelijk slachtofferschap, maar eerder met een gevoel van in de steek gelaten worden. De cultuurfilosoof George Steiner zegt in zijn boek Verval van het Woord:'De mens is medeplichtig aan wat hem onverschillig laat'. Zo zijn onze politici lange tijd geweest. Jarenlang waren ze onverschillig voor de problemen van mensen in de achterstandswijken, sloten ze hun ogen. Want waarom zou je luisteren naar het klootjesvolk dat het gevoel van onveiligheid toch maar tussen de oren heeft zitten? En het is díé houding, díé onverschilligheid, die er mee toe leidde dat het Vlaams Blok zo groot is geworden.

U bent op dreef. Gaat u vooral verder.

VAN SAN: Een ander gevolg van die houding is dat er in debatten nauwelijks wordt ingegaan op de zogenaamde oplossingen van het Vlaams Blok, als de partij die al voorstelt. Zelden wordt aan Blok-politici gevraagd: 'U stelt een reëel probleem aan de kaak. En wat zou u daar nu concreet aan doen als u het voor het zeggen had?' Pas als je dat inhoudelijke debat met hen aangaat, merk je dat ze eigenlijk geen oplossingen hebben en ook geen oplossingen willen.

In Mechelen bijvoorbeeld, zette de gemeente allochtone jongeren in om toezicht te houden op een speelpleintje waar zich regelmatig problemen voordeden. Het project was amper gelanceerd of Vlaams Blok-politici beschuldigden deze jongelui er valselijk van een strafblad te hebben. Hun enige doel was om zo'n goedlopend initiatief te dwarsbomen en vervolgens te kunnen zeggen 'zie je wel, met die allochtonen valt niets aan te vangen'.

Journalisten vragen misschien niet meer naar de oplossingen van het Blok, omdat ze het antwoord al kennen. Meer 'law and order' en 'zero tolerance'!

VAN SAN: Dat is nog zo'n voorbeeld waarmee men Dewinter steeds weer laat ontsnappen. Hij verwijst inderdaad graag naar het beleid van zero tolerance in New York. Daar heeft men in een bepaalde periode door meer repressie en politie op straat het aantal delicten effectief doen dalen. Maar waar Dewinter het absoluut niet graag over heeft, zijn de forse investeringen in allerlei welzijnsprogramma's waarmee het Amerikaanse zero tolerance-beleid gepaard ging. Die succesvolle politiek was dus een medaille met twee kanten. Waarom confronteert niemand Dewinter met dit soort feiten?

Een ander punt waar het Vlaams Blok steeds mee ontvlucht, is het pleidooi voor een immigratiestop. Terwijl het Blok eigenlijk laat zien dat het totaal geen langetermijnvisie heeft, zwijgen andere partijen als vermoord. Het Blok weet best dat als we de klappen van de vergrijzing enigszins willen opvangen, we immigratie zelfs zullen moeten stimuleren. Mits je daarbij selectie aan de poort toepast, zoals in Canada bijvoorbeeld. Veel internationale rapporten bevestigen dit. Maar nogmaals, als het Blok om een immigratiestop roept, zie je de andere politici met bleke neusjes zitten en merk je dat het hen ontbreekt aan moed om te zeggen waar het écht om gaat. Dan is men gewoon bang het Blok tegen te spreken.

Maar moeten de andere partijen de veiligheidsagenda van het Blok dan volgen?

VAN SAN: Nee, maar ze moeten er wel een ernstige prioriteit van maken en dat is gewoon veel te weinig gebeurd. Het gaat er juist om dat we niet alléén oog hebben voor het bestrijden van criminaliteit, hoewel dat uiteraard belangrijk is. Maar dat deel van het veiligheidsbeleid moet, net als in New York, gepaard gaan met welzijnsprojecten in de steden. Met als doel het bevorderen van de sociale cohesie in steden. Mensen moeten weer communiceren. Ik weet dat dat niet eenvoudig is. Toverformules bestaan niet. Er zal creatief moeten worden nagedacht en het is een werk van lange adem. Maar een goed beleid op poten zetten, veronderstelt allereerst dat de struisvogelhouding definitief begraven wordt.

De mensen merken trouwens echt wel wanneer politici niet recht door zee zijn, wanneer hen zaken op de mouw worden gespeld. Neem nu de politiehervorming. Die haalt men er iedere keer bij als bewijs dat er wel degelijk iets is gedaan aan het onveiligheidsgevoel onder de bevolking. Als ik me niet vergis, gebeurde die hervorming echter om heel andere redenen. Ze kwam er omdat er meisjes verdwenen en vermoord werden teruggevonden, en nadat bleek dat er onvoldoende communicatie was tussen verschillende politiediensten. Nu haalt men die politiehervorming steeds weer uit de kast, als zou het een strategische zet geweest zijn om de strijd aan te binden tegen gevoelens van onbehagen en onveiligheid. Nonsens.

En op politiek vlak: het cordon sanitaire, doorbreken maar?

VAN SAN: Volgens mij is het cordon sanitaire de domste strategische zet van de laatste honderd jaar geweest. Dat wordt off the record door heel wat vooraanstaande politici ook wel toegegeven. Maar ja, dan heb je mensen als Jos Geysels (Groen!), die blijven volhouden dat het cordon gebaseerd is op een ethische afweging en dat er dus niet aan mag getornd worden. Terwijl diezelfde Geysels al jarenlang weigert problemen bespreekbaar te maken. Het probleem met politici als Geysels is dat ze geen gesprek aangaan met de bewoners van achterstandswijken, die op het Vlaams Blok stemmen. Dat soort politici is eenvoudigweg niet geïnteresseerd in die meningen en onderbuikgevoelens die hen niet aanstaan.

Wat zou er volgens u moeten gebeuren?

VAN SAN: Ik vind dat er zoals in Nederland een apart ministerie voor Integratie en Vreemdelingenbeleid moet komen. Als er totnogtoe al een Belgisch integratiebeleid bestond, was dat vooral ad hoc-beleid. Er zijn rellen in Brussel of rond de AEL in Antwerpen, en hopla, dan kondigt men plots allerlei maatregelen aan. En van die beloftes hoor je later niets meer. Het is ook contraproductief om na iedere verkiezingsoverwinning van het Vlaams Blok, goede voornemens op te vatten, waar uiteindelijk niets van terechtkomt. Het voedt de apathie, het chagrijn, het cynisme. De tijd om alles maar te laten betijen, is in mijn ogen allang voorbij.

Het is tijd voor een structurele en concrete aanpak, zonder allerlei taboes, die telkens weer voor obstructie zorgen. Je ernstig bezighouden met integratievraagstukken veronderstelt een integrale aanpak. Dat betekent dat dit allereerst gecentraliseerd, vanuit één departement, moet gebeuren. Anders wordt het integratiebeleid versnipperd over verschillende ministeries - ik denk aan onderwijs, welzijn, tewerkstelling, huisvesting - en we weten waartoe dat meestal leidt. Inertie.

Denkt u dat we kunnen teruggaan in de tijd en iets verhelpen aan wat beleidsmatig zoveel jaren is verwaarloosd?

VAN SAN: Je moet altijd hoop blijven koesteren. We hebben trouwens geen keuze. En het zal inderdaad nog wel een aantal jaren duren voor een dergelijk integratiebeleid enig effect zal hebben. Wat jarenlang is scheefgegroeid, trek je niet zomaar recht. Ik weet dat politici in dit land zich er ook wel van bewust zijn dat in 2006 het Vlaams Blok de dienst zal uitmaken in een aantal steden en gemeenten. Daar heeft men zich bij wijze van spreken nu al bij neergelegd.

Het integratiebeleid moet vaak op lokaal niveau worden uitgevoerd. Als het Vlaams Blok inderdaad in 2006 de dienst uitmaakt op lokaal niveau, dan kunnen ze dat nieuwe integratiebeleid dus mooi boycotten?

VAN SAN: Dat is de ironische realiteit, ja. En de consequentie van jarenlang niets doen. Er is overigens nog iets anders waarvoor ik vrees. Toen wij een onderzoek uitvoerden in Antwerpen, vertelde iemand me over bijeenkomsten die in de jaren tachtig, toen Bob Cools nog burgemeester was, plaatsvonden. Op die bijeenkomsten mochten wijkbewoners hun grieven uiten. Een aantal mensen van de gemeenten trokken de wijken in en er werden hoorzittingen georganiseerd om met de bevolking te praten. Mijn informant vertelde mij dat wijkbewoners aan het begin van die bijeenkomsten steevast te horen kregen dat ze over alles mochten klagen, behalve over de migranten. Terwijl juist bij het samenleven van verschillende groepen mensen de belangrijkste knelpunten zaten. Je zal zien wat er gebeurt als de eerste Vlaams Blok-burgemeester aantreedt. Dan worden er hoorzittingen georganiseerd en zullen wijkbewoners over álles mogen klagen en liefst over de migranten. Reken maar dat de sluizen dan pas goed opengaan. Ik herhaal het, het is de jarenlange onverschilligheid van onze politici die ervoor gezorgd heeft dat het zover is gekomen.

Door Hans van Scharen, Knack 14-07-2004

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

Schild en vriend


In het Vlaamse regeerakkoord staat dat migranten Nederlands moeten leren. Dit 'schild-en-vriend-principe' is al jaren de hoeksteen van het integratiebeleid. Niemand kijkt er nog van op, en niemand betwist dat kennis van het Nederlands wel handig zou zijn. Toch is het niet zo simpel als het lijkt.

Aan de basis van het principe liggen drie uitgangspunten, en ze zijn alle drie zeer problematisch. Ten eerste, men gaat ervan uit dat het aanleren van het Nederlands meteen de kansen op werk, opleiding en opwaartse sociale mobiliteit verhoogt. Ten tweede, men gaat ervan uit dat enkel het Nederlands deze kansen biedt, en dat enkel het Nederlands in Vlaanderen een noodzakelijk en efficiënt communicatiemedium is. En ten derde, men gaat ervan uit dat de migranten geen taalmiddelen hebben, die in Vlaanderen efficiënt functioneren.

Wat het eerste punt betreft: het is grotesk te stellen dat taalkennis de kern is van de oplossing van de problemen van migranten. Migranten zitten structureel in de marge van onze samenleving. Hun taalgebruik is daarvan een effect, geen oorzaak. Blijft die sociaal-economische marginalisering duren, dan zal ook de toegang tot statusgoederen zoals Standaardnederlands beperkt blijven. Dus: eerst jobs en emancipatiekansen, taal volgt wel vanzelf.

Trouwens, over welk soort Nederlands hebben we het? Welke functies moet het vervullen? In werkelijkheid is immers niet de kennis van het Nederlands belangrijk voor het verwerven van sociaal prestige en de uitbouw van sociale netwerken, wel de kennis van specifieke varianten ervan - het dialect, de schoolvariant, de taal van de werkvloer, het jargon van bepaalde beroepen of hobby's. Men heeft dus niet één Nederlands nodig, maar verschillende Nederlandsen. En in een samenleving zoals de onze, is geschreven taalgebruik in dat opzicht belangrijker dan gesproken taal. Fouten die men in de spreektaal nauwelijks opmerkt, springen in het oog wanneer ze in een brief, een rapport, een e-mailbericht of een afstudeerscriptie staan.

Wat het tweede punt betreft: ons land is feitelijk meertalig, of men dat nu graag wil of niet. Ik geef les in het Nederlands. Maar het overgrote deel van de wetenschappelijke literatuur die mijn studenten lezen is Engels- of Franstalig, en ook mijn eigen wetenschappelijk oeuvre is overwegend Engelstalig. Wie aan de universiteit (in het Nederlands) wil studeren of werken, moet eigenlijk minstens uitstekend drietalig zijn. Wie het internet wil gebruiken, moet Engels, Frans en andere talen machtig zijn. En wie de vacatureberichten in de krant wil begrijpen, moet Engelstalig corporate jargon, bedrijfsjargon, kennen. Het feit is: zowat elk traject voor sociale mobiliteit in onze samenleving is een meertalig traject met onder andere Nederlands, en mensen moeten eigenlijk opgeleid worden in dat soort van meertaligheid.

Dat brengt me bij het derde punt. Migranten zijn in de regel uitstekend meertalig. Ze beheersen verscheidene talen en taalvarianten, vaak ook het Nederlands. Bovendien zijn ze vaak belezen in diverse schriftstelsels. Een Turks migrantenkind kan vaak zowel het Nederlandse als het Turkse en Arabische alfabet lezen; een Chinese migrant leest Chinees en ons alfabet; een Oost-Europese migrant leest naast ons alfabet ook het cyrillische. Ze kennen meer talen dan de doorsnee Vlaming. In de buurten waarin ze leven, worden al die taalmiddelen efficiënt aangewend. Een intense meertaligheid is er de regel, en Nederlands is er een van de vele talen. Het zijn die taalmiddelen, die migranten toelaten zich te 'integreren' in migrantenbuurten. Toch zeggen we vaak dat ze 'geen taal spreken'. Feit is: mensen brengen taalmiddelen mee als ze migreren, en die taalmiddelen zijn nuttig, we zouden ze beter gebruiken.

De kernvraag is natuurlijk: als al die migranten Nederlands leren, zullen de Vlamingen dan plots met z'n allen spontaan beginnen kletsen met hen?


Jan Blommaert, in Knack, 11-08-2004

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB