Asbest: 'Ze wisten het maar al te goed'


De ravage die de voormalige asbestmultinational Eternit heeft aangericht, is intussen zichtbaar op de kaart van Vlaanderen. Het is de gemeenschap die tot dusver een hoge tol betaalt.


De industrie sloeg klaarblijkelijk de waarschuwing van Europa in de wind, met de bekende nefaste gevolgen voor de volksgezondheid. De Europese Commissie heeft aan de zes lidstaten van de toenmalige Europese Unie (België, Duitsland, Frankrijk, Nederland, Italië, Luxemburg) in 1962 aanbevelingen geformuleerd, samen met een Europese lijst van beroepsziekten. In de lijst die in 1962 in het Publicatieblad van de Commissie verscheen, is niet alleen van asbestose sprake, maar ook van longkanker.

In de medische notities die bij de volgende Europese aanbeveling uit 1966 horen, werden de risico's van asbestblootstelling uitvoerig beschreven. Behalve voor asbestose en longkanker waarschuwden de experts ook voor longvlieskanker.

In de werkgroep die de medische notities samenstelde, zaten voor België professor dr. K. Vuylsteek (UGent), professor dr. E.G. Bigwood (ULB) en arbeidsgeneesheer D. Thonon (lid van het Technisch Comité van het Fonds voor de Beroepsziekten). Het officiële document werd ons toegestuurd door Jo Maebe, geneesheer-inspecteur bij het RIZIV, naar aanleiding van de reeks 'Asbest, de seriemoordenaar', die vanaf half juni in Knack verscheen.

In de medische notities van de Europese Commissie staan de voornaamste gevarenbronnen opgesomd, zoals: 'werkzaamheden bij warmte- en geluidsisolatie, de verwerking van asbestafval en de fabricage en de verwerking van asbestcementproducten.' De Belgische asbestreus Eternit wordt hier als voorbeeld vermeld. Eternit hield in zijn propaganda nog decennia vol dat asbestcement - zoals wijlen gedelegeerd bestuurder Etienne Van der Rest het uitdrukte - het perfecte huwelijk' was. Asbest vermengen met cement leverde een steviger en schijnbaar ongevaarlijk product op. Dat nam natuurlijk niet weg dat asbest aangeleverd moest worden en dat arbeiders tijdens de productie werden blootgesteld.

Opmerkelijk is dat de specialisten in de notities niet alleen wezen op risico's voor arbeiders die rechtstreeks met asbest in contact kwamen, maar ook op het gevaar voor 'personeel, tewerkgesteld in de nabijheid van een verontreinigde atmosfeer'. Vandaag blijkt dat omwonenden van fabrieken evengoed ziek worden en sterven. Door de lange incubatietijd van longvlieskanker neemt de ramp pas in de laatste decennia haar ware proporties aan.

De aanbeveling en de medische notities werden in 1966 gepubliceerd, met het uitdrukkelijke verzoek dat de nationale administraties zorg zouden dragen voor een ruime verspreiding, niet alleen bij overheidsdiensten en particuliere instellingen, maar ook bij de beroepsorganisaties van werkgevers en werknemers, bedrijfsgeneeskundige leerstoelen, instituten en diensten.


Knack, 25-10-2006

Bijgesloten Plaatje(s)

 

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB