Files horen er gewoon bij


Verkeersminister Karla Peijs vindt dat we te veel klagen over het fileprobleem. Automobilisten – zelf rijdt ze ook graag – moeten niet verwachten dat de overheid de files kan oplossen. ,,We kunnen het fileprobleem maar beter relativeren.’’


’In de veertien jaar dat ik europarlementariër was, reed ik elke maandag naar Brussel waar altijd een file van ongeveer 31 kilometer staat. Een file met die lengte heb ik in Nederland nog niet meegemaakt. In België werd daar nóóit over geklaagd, nóóit. We zijn in Nederland daarover veel emotioneler. We zijn eigenlijk een beetje klagerig. Bij elke verjaardag klagen we over de files terwijl we die volgens mij moeten relativeren.’’

,,We zeggen dat steden niet meer bereikbaar zijn, maar dat geldt alleen voor de grote steden en dan alleen tijdens de spits. Buiten de spits kan iedereen zonder problemen zijn familie bezoeken. Maar het is wel heel druk in Nederland. Files oplossen kan ik niet, dat heb ik al gezegd bij mijn aantreden twee jaar geleden. Maar ik weet zeker dat als we de portemonnee moeten trekken we het probleem wel kunnen aanpakken en verminderen.’’

Minister van verkeer Karla Peijs (60) heeft sinds haar aantreden in 2003 haar ideeën over het fileprobleem bij moeten stellen. Op haar eerste dag als minister verklaarde zij dat zij nooit zou beginnen aan het invoeren van een kilometerheffing. Inmiddels is Peijs (CDA) er een groot voorstander van dat automobilisten betalen per gereden kilometer. Nu wil ze ook de rest van Nederland zien te overtuigen van die, volgens haar, noodzakelijke omslag in het denken.

,,Dat we kilometerheffing gaan invoeren staat voor mij vast. Niet als eerste maatregel: eerst zullen we extra rijstroken aanleggen en het rijden in de spits duurder maken. Maar daarna komt er kilometerheffing. Ik ben blij dat nu ook het CDA, mijn eigen partij, achter dat idee staat.’’

,,Toen ik op het ministerie van verkeer en waterstaat kwam, liet Rijkswaterstaat zien hoe de situatie in 2020 is als we niets doen. Ik schrok me dood. Nederland staat dan helemaal vast. Wie dan met de auto naar zijn werk moet kan om 12.00 uur weer omkeren en is dan voor het eten weer thuis. Ietwat gechargeerd natuurlijk, zo’n situatie wil ik niet op mijn geweten hebben.’’

,,Ik snap best dat mensen de pest hebben aan extra betalen voor het rijden in de spits. Maar we hebben het echt nodig om de huidige wegen beter te gebruiken. Uit onderzoek blijkt dat zo’n 35 procent van de 65-plussers ’s ochtends wel eens om acht uur vertrekt en in de file gaat staan. Daarom het vriendelijke verzoek: geef mensen die naar hun werk moeten voorrang en ga een uurtje later. Door het rijden tijdens de spits duurder te maken dan in de daluren gaan we echt veel meer lucht op de wegen krijgen.’’

,,Het idee is om eerst op de vier tot zes grootste knelpunten in de spits te ’beprijzen’. Maar daarnaast willen we op die knelpunten ook rijstroken bijbouwen, dat kan dan van de opbrengsten. We zouden een website kunnen maken waarop van elk knelpunt wordt bijgehouden hoe de bouw verloopt en hoe het zit met de opbrengsten. Dat is als het ware een spaarvarken, dat geld gaat dan nergens anders naartoe. Het gaat er niet om om mensen een poot uit te draaien.’’

,,Dat betalen op knelpunten is niet eeuwig. Dat verdwijnt als we omschakelen naar kilometerheffing waarbij we onder meer wegenbelasting inruilen voor de heffing per gereden kilometer. Waarom veel mensen hiertegen te hoop zijn gelopen weet ik niet, want het is veel rechtvaardiger dan wat we nu hebben.’’

,,Natuurlijk blijven we proberen om mensen meer verantwoord te laten omgaan met de auto.’’

,, Maar niet meer zoals vroeger, met dat opgestoken vingertje. Dat heeft averechts gewerkt. Het leek wel of mensen juist daarom met de auto gingen. We willen het doen op de Bob-manier, zonder te betuttelen. Deze campagne, bedoeld om jongeren ervan te weerhouden achter het stuur te kruipen als zij gedronken hebben, is een geweldig succes. Dat is de toon die we vast willen houden. Die gebruiken we deze zomer om de thuisdrinker, vaak is dat pa, aan te spreken. Natuurlijk drink je bij de barbecue van je vrienden een biertje, maar spreek af wie er nuchter blijft.’’

,,Er is helemaal niks mis met de auto. De verwachting is dat deze vanaf 2015 helemaal schoon zijn en vanuit milieu-oogpunt kunnen mensen dan opgewekt in hun autootje stappen en daarvan genieten. De kunst is om de tijd tot dat moment te overbruggen. Natuurlijk hebben we dan nog een ruimtelijk probleem. Daarom moeten we hier en daar nog extra verbindingen aanleggen. Neem nu de A12 tussen Utrecht en Den Haag, daar zitten nog stukken in met twee rijbanen. Nergens ter wereld zie je zo’n smalle toegangsweg naar de administratieve hoofdstad. We hebben dus nog schade in te halen, maar daarna moeten we het er wel mee doen. We gaan niet eindeloos bouwen.’’

,,We verlangen ook van werkgevers een bijdrage om uit het probleem te komen, niet in de laatste plaats omdat het in hun eigen belang is; files kosten de bedrijven miljarden. In de nota mobiliteit die na de zomer uitkomt schrijf ik dat ik bedrijven wil betrekken bij het zoeken naar een oplossing voor het probleem dat zij zelf veroorzaken. Ik wil dat de partijen in de Stichting van de Arbeid hierover eens afspraken maakt. Het moet mogelijk zijn dat werknemers soms een dag thuis werken of dat zij later beginnen. Daarnaast willen we van ondernemingen op nieuwe bedrijventerreinen weten hoe zij hun werknemers naar het werk laten komen.’’

,,In plaats van betuttelen wil ik meer gaan verleiden. Zo wil ik dat nog veel meer mensen op de fiets naar hun werk gaan, niet in de laatste plaats met oog op de gezondheid. We worden veel te dik in Nederland en meer bewegen is noodzakelijk. Fietsers zijn mijn troetelreizigers. Ik vind echt dat we die moeten verwennen.’’

,,We gaan de 250 miljoen euro voor het uitbreiden en verbeteren van stallingen bij stations veel eerder uitgeven. Bij veel stations is er een tekort aan fietsklemmen waardoor mensen hun fiets op ongewenste plekken neerzetten. Veel gemeenten willen die rondzwervende fietsen kwijt en knippen de sloten kapot van fietsen die niet in de stalling staan. Dat hebben die eigenaren niet verdiend en dat moet niet kunnen. De fietser is voor ons onmisbaar. Er gaan net zoveel mensen op de fiets naar hun baan als met het hele openbaar vervoer. Ik moet er niet aan denken dat fietsers de auto gaan pakken.’’

,,Maar mensen dwingen om te fietsen en de auto te laten staan, dat zullen we niet. Dat is verloren energie. De auto staat symbool voor vrijheid, individualisme. Met de auto denk je dat je de wereld aan kan. Ik ben zelf eerlijk gezegd bepaald geen auto-hater. Ik heb vreselijk veel lol in autorijden. Maar dat neemt niet weg dat we mensen oproepen verstandig met hun auto om te springen.’’

,,Verstandiger moet ook het verkeer rond scholen worden, want dat is een groot probleem. Eigenlijk is het soms een puinhoop. Voor kinderen ontstaan rond de tijd dat zij naar school gaan levensgevaarlijke situaties omdat veel ouders met de auto komen. Toch acht ik het niet mijn taak daar iets aan te doen. Dat kunnen gemeenten in samenwerking met de scholen veel beter. Ik denk aan een maatregel als een parkeerverbod in de buurt van de school. Ook moeten scholen de ouders aanspreken die hun kind met de auto komen brengen. Dat werkt veel beter dan dat de minister van verkeer met haar vingertje gaat zwaaien.’’


Trouw, 11-07-2005

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB