Smet: "500 à 1.000 onschoolbare jongeren"

12:34 Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet (sp.a) ziet "ruw geschat" vijfhonderd tot duizend echte probleemjongeren die misschien beter tijdelijk uit het normale onderwijs gehaald worden om de gewone scholen te ontlasten. Dat zei hij woensdagochtend op de VRT-radio in reactie op een oproep van Mieke Van Hecke, baas van het katholiek onderwijs.

Van Hecke trok woensdag aan de alarmbel. Ze vraagt speciale opvang voor "onschoolbare jongeren", die niet functioneren op school en steeds van school moeten wisselen. "Hun aanpak gaat de draagkracht van de gewone school te boven", waarschuwt ze.

Minister Smet erkent het probleem en inventariseert momenteel samen met zijn welzijncollega Jo Vandeurzen (CD&V) de huidige opvangmogelijkheden. Er bestaat immers al een reeks initiatieven waarbij probleemjongeren tijdelijk uit schoolverband worden gehaald, merkte hij op.

Op maat werken

"Maar dat blijkt niet voldoende (...) We moeten meer op maat gaan werken."

Begin volgend jaar wil Smet de Vlaamse regering een concreet voorstel voorleggen, "om de blinde vlekken aan te vullen". Of daar extra middelen voor nodig zijn, kon hij nog niet zeggen. Belangrijk is wel dat we "als samenleving in hen blijven investeren", aldus nog de minister. De probleemjongeren wegsteken in een apart circuit kan voor hem niet de bedoeling zijn. "Het is noodzakelijk dat de jongeren de weg naar de samenleving terugvinden."

Bron: www.gva.be

Mijn mening is verdeeld bij het lezen van dit artikel. Ergens is het goed dat deze zogenaamde probleemjongeren ergens een beter opleiding op hun maat vinden en krijgen, zo gaan zij hopelijk later beter functioneren in onze maatschappij. Ergens heeft het ook een negatieve kant want dan moeten deze zogezegde probleemjongeren weg uit de maatschappij en naar speciale scholen. Dit zal misschien voor problemen zorgen voor hun zelfbeeld enz. Ach alles zal wel zijn negatieve kanten hebben zeker?

Ja en wat moet er dan terecht komen van deze leerlingen? Ze worden dan tijdelijk uit het normaal onderwijs gehaald maar later zullen zij toch ook op in de maatschappij moeten participeren. Als er tijdens deze periode dat ze geen normaal onderwijs volgen klaargemaakt worden om terug zonder problemen te integreren naar het normaal onderwijs lijkt me dit een zinnig –doch kostelijk- project.

"Probleemjongeren" is een nogal groffe term voor jongeren die misschien inderdaad wel problemen hebben, net zoals men kinderen die vervelend gedrag vertonen vaak het etiket "vervelende kinderen" gaat opplakken. Voor jongeren die problemen hebben zou het inderdaad niet slecht zijn dat ze extra aandacht krijgen en dat er aandacht is voor hun problemen. Maar om ze nu echt uit de gewone leefwereld te halen om ze te isoleren van de "normale" scholen (waar wordt de grens getrokken van "normaal"?) en speciale opvang voor hen te verzorgen, gaat misschien wat ver. Zoals Kenny reeds aanhaalde zullen ze als volwassenen ook moeten functioneren in de maatschappij en op hun werk zullen ze ook steeds onderworpen worden aan bazen, gezag en regels waar ze zich aan moeten houden.
Voor jongeren die echt grote problemen hebben met op een gezonde manier te functioneren in de maatschappij, bestaan er volgens mij reeds opvangcentra die hen hierbij kunnen helpen en waar ze terecht kunnen.

Ik heb gemengde gevoelens bij dit artikel. Het is inderdaad goed dat deze jongeren van een opleiding kunnen genieten die bij beter bij hen past. Volgens mij weten heel wat leerkrachten van ‘normale’ scholen niet hoe ze met probleemjongeren moeten omgaan. Deze jongeren zullen zich slechter in hun vel voelen omdat ze zich waarschijnlijk onbegrepen voelen en daardoor wordt er nog meer probleemgedrag vertoond. Het is ook positief dat de leerlingen later gewoon in de maatschappij tewerkgesteld kunnen worden. Langs de andere kant is het een minder goed idee om deze jongeren uit de gewone scholen weg te nemen. Ik kan me voorstellen dat het allesbehalve leuk is om naar een andere school te moeten omdat je als een probleemjongere wordt bestempeld. Onlangs mochten we bijvoorbeeld met de studenten van het tweede jaar Baso kennismaken met Tongelsbos, een school voor buitengewoon onderwijs. Daar werd ons verteld dat de (oudere) leerlingen niet graag aan anderen toegaven dat ze in die school zaten. Ze worden immers niet graag als ‘anders’ beschouwd door de mensen uit hun omgeving. In dit geval zullen de meeste probleemjongeren ook wel problemen krijgen met hun zelfbeeld omdat ze niet zoals de meesten op een gewone school kunnen studeren.

Ik kan mij over het algemeen wel vinden in de reacties op dit artikel. Maar ik vind dit voorstel toch veel positiever; op één voorwaarde: dat ze die jongeren pas naar die andere school sturen wanneer dit echt nodig is.
Zomaar iedere leerling met een probleem naar een speciale school sturen is uiteraard geen oplossing. Maar er zijn weldegelijk jongeren die zo in de knoop zitten dat ze absoluut niet meer functioneren binnen het onderwijs. Dit gaat dan van spijbelgedrag naar langdurige (gewettigde) afwezigheid tot opname in een instelling of psychiatrie. Heel vaak kunnen deze jongeren na deze rustperiode waarin er aandacht was voor hun probleem terugkeren naar het "normale" onderwijs. Maar ondertussen hebben ze wel enorm diep gezeten en zijn ze heel wat jaren kwijtgespeeld. Dit kan er dan weer voor zorgen dat het grote leeftijdsverschil met hun medeleerlingen voor problemen zorgt. De oplossing hiervoor is dan weer het tweedekansonderwijs maar vooraleer ze daar kunnen starten moeten ze min. 18 jaar zijn.
Dus ik denk dat dit wel een oplossing zou kunnen zijn voor leerlingen met een problematiek die zo zwaar is dat ze niet meer kunnen functioneren binnen de normale gang van zaken. Minder ernstige problemen horen, volgens mij, wel binnen de school met eventuele hulp van externen aangepakt te worden. Maar jongeren met een grotere problematiek vallen vaak uit de boot waardoor ze veel meer tijd en zelfvertrouwen verliezen. Zeggen dat je tijdelijk naar een andere school bent gegaan lijkt mij niet schaamtelijker dan te moeten melden dat je een aantal jaren later bent afgestudeerd omdat je constant spijbelde, in een instelling zat, ...
Vaak hebben die jongeren wel professionele begeleiding nodig. Deze kan (buiten de school) door externen gegeven worden. Maar de leerkrachten moeten wel aandacht hebben voor ieder individu en zijn/haar problematiek en er ook effectief tijd voor maken. Dit is binnen het gewone secundair onderwijs (vaak) niet mogelijk. Een school waar ze kleinschalig werken waardoor ze iedereen iedere lln en zijn/haar achtergrond kent, lijkt mij een zeer goede tijdelijke oplossing.
Uiteraard moeten de jongeren eenmaal ze volwassen zijn ook meedraaien in de maatschappij. Maar door tijdens hun puberjaren geen aandacht te hebben voor hun problematiek, ga je dat zeker niet bereiken. Het gaat hier om een tijdelijke maatregel die er net voor wil zorgen dat die jongeren later net wel goed kunnen functioneren.