Nieuwe verslaving voor de Tiktok-generatie: soaps van 3 minuten, made in China


Vanuit China komt een golf van verslavende soaps voor de Tiktok-generatie: scripts geschreven door amateurs voor filmpjes van nog geen 3 minuten. Moet Hollywood stilaan oppassen?


Het geheime leven van mijn man, de miljardair. Of: Verbonden via vendetta: slapen met de vijand. Het zijn maar een paar titels van de nieuwe Chinese ‘microdrama’s’, populaire soaps die wereldwijd in opmars zijn. Reelshort, een streamingapp die alleen dergelijke microdrama’s aanbiedt, onttroonde vorig jaar even Tiktok als populairste app in de VS. Al 7 miljoen Amerikanen downloadden de app.

Microdrama’s (wangluo weiduanju in het Chinees) zijn behoorlijk uniek. Het zijn soaps die je moet streamen op je gsm. De afleveringen zijn superkort en vertellen met veel drama en sappigheid over de dingen des levens: affaires, de zoektocht naar een huwelijkspartner, geld verdienen, lastige schoonfamilies, ruzies over erfenissen. De personages zijn karikaturen, hun uitspraken lenen zich voor memesdie je wilt delen met je vrienden.

“Microdrama’s zijn een ultiem guilty pleasure en laten alle overtollige ballast weg”, stelt Zhang Ruixin op de Nederlandse sinologische cultuurwebsite What’s on Weibo. “Het is pure feelgood.” De Reelshort-app maakt gestaag opmars in Duitsland, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Spanje. Het biedt ook series met witte acteurs aan.


Pay as you go

De microdrama’s passen in de levensstijl van jonge, hypermobiele consumenten. Je kunt ze snel bingen op de metro en vereisen geen wekenlange concentratie. Ook innovatief: op Reelshort begin je met gratis te kijken en als het je bevalt, betaal je bij per aflevering of soapreeks. Of je kijkt naar reclames om de episodes te deblokkeren.

De scripts moeten verlokkelijk en overtuigend zijn voor de kijker en dat lijkt voorlopig een interessant businessmodel. “Er is geen maand- of jaarabonnement nodig”, stelt de Franse technologiewebsite Clubic. Dat flexibele pay as you go-model geeft de consument schijnbaar meer controle. Je betaalt immers alleen voor iets waarvan je al hebt kunnen proeven, en niet voor een algemeen abonnement. Toch heeft het format ook een verslavend aspect. “Eerst ergerde ik me aan de klungelige productie en de slechte acteerprestaties”, stelde de Chinese actrice Ning Jing. “Maar intussen ben ik eraan verslingerd.”

Als het Netflix-aanbod soms aanvoelt als een restaurantmenu, samengesteld door een hoopje mannen in een verre directiekamer, dan zijn microdrama’s een bijna op individuele maat gemaakte snelle hap.


Digitale stormram

Nu de Chinese economie merkbaar afgekoeld is, bieden microdrama’s een alternatieve bron van inkomsten. De aflevering Ik ging terug naar de jaren 80 en werd stiefmoeder kostte amper 11.000 dollar en werd in tien dagen tijd gedraaid. Het verhaal gaat over een Chinese universiteitsstudente die per ongeluk een tijdreis maakt en eindigt als bruid van een varkensboer in de jaren 80. Uiteraard worden de twee verliefd. Volgens What’s on Weibo brengt de show tot 277.000 dollar per dag op.

Interessant is dat de scripts vaak teamwork zijn. Gewone mensen en professionele schrijvers wisselen elkaar af. Sommige ‘amateurs’ verdienen in China een klein kapitaal met het schrijven van die hapklare soaps. Nu de jeugdwerkloosheid in de Chinese steden recordhoogten bereikt, is zo’n flexibel freelancewerk erg populair. Zo lijkt de “economische malaise” (lees: minder jobs met waanzinnige werkuren in strak hiërarchische bedrijven) in China dus gepaard te gaan met een explosie van creativiteit. “Gepensioneerde Chinezen klussen bij als figuranten, studenten en werklozen helpen grote productiehuizen om aan de lopende band microdrama’s te pennen”, zegt Zhang. De sector toont dat China in de overgang zit van een industriële economie naar een economie met meer diensten.

Nog geen maand geleden verraste de Franse president Macron met zijn klacht over hoe “de digitale stormram onze kinderen blootstelt aan inhoud die steeds vaker Amerikaans of Aziatisch is”. De opkomst van Chinees entertainment, ook in het Westen, is het gevolg van de enorme dynamiek in de Chinese cultuursector. Niet alleen in streaming, maar ook via langspeelfilms staan steeds meer grote namen op. In 2012 waren zeven van de tien best bekeken films in China van Amerikaanse makelij. In 2019 waren dat er nog twee, in 2023 geen enkele.


Hollywood is uit de mode

Het aantal bioscopen is fel gestegen en lokale regisseurs kunnen degelijke budgetten krijgen (als hun films geen te controversiële opinies verkondigen). In 2023 haalde de Chinese filmsector 82 procent meer omzet dan het jaar ervoor. Liefst 83 procent van die omzet ging naar in China geproduceerde films. Wie denkt dat alleen partijpropaganda verfilmd wordt, zit ernaast. Chinezen liepen ook storm voor een fantasyverhaal als Creation of the gods: kingdom of storms. Dat is gebaseerd op een 16de-eeuws epos uit China en gaat over de strijd tussen mensen, goden en geesten. Never say never gaat over kleine Chinese ondernemers en ritselaars die een boksclub beginnen. No more bets toont hoe een softwareprogrammeur gedwongen onlinefraude moet organiseren voor de Chinese maffia in Thailand. Intussen stuurden Hollywood-bonzen vorig jaar Jason Mamoa uit Aquaman op een grote promotietournee door China, maar de kijkcijfers werden daardoor niet aangezwengeld. “Omdat Hollywood nooit de Chinese popcultuur heeft bestudeerd, staat zijn winstmodel er meer dan ooit onder druk”, schrijft The New York Times.


Blog DS, 22-05-2024 (Giselle Nath)