Waarom ik ben afgeknapt op het topvoetbal


In mijn laatste dagen als sportredacteur deed ik nog een poging om te kijken naar Ajax. Ze moesten tegen een Poolse club waarvan ik tot voor kort nooit had gehoord. De nieuwe coach van Ajax was alweer voor van alles uitgemaakt, in media die van ophef creëren een verdienmodel hebben gemaakt. Zo gaat dat. Kop eraf!


Ik hield het niet lang vol, kijken naar Ajax tegen Jagiellonia. Het wedstrijdje was slechts een exponent van het eindeloos oprekken van de voetbalkalender. Dat Europese seizoen begon al half juli, om commerciële redenen. De vakbond Fifpro diende onlangs een klacht in bij de Europese Commissie tegen de Fifa vanwege het nóg voller proppen van de kalender, met een groot WK voor clubs in 2025. De Fifa én Uefa hebben lak aan de mentale en fysieke overbelasting van spelers. Frenkie de Jong zit nu al maanden met de gebakken peren.

Ik beschreef al eerder hoe de overdaad aan voetbal een mens leegzuigt. De liefde die ik had, is opgedroogd. Voor deze (voorlaatste) column vroeg ik mij af waar mijn afkeer precies begonnen is. Van de week wist ik het: één dag tijdens het WK Qatar was het breekpunt.


Hongerloontjes

Twee dappere kerels uit Kenia en Bangladesh namen me mee in een oude Hyundai. Vanuit het mondaine Doha met de prachtigste stadions reden we ver de woestijn in, naar één van de vele troosteloze wooncomplexen die daar staan. Ik zag de achterkant van het WK. Er woonden op dat kamp 30.000 sloebers in volgepropte, smerige kazernes. Mannen die tegen hongerloontjes het vuile werk deden voor het WK. “We vergooien hier de beste tijd van ons leven”, verzuchtte de Bengaal (26) tegen mij.

Diezelfde avond zat ik weer bij een WK-wedstrijd die ik belangrijk moest vinden, mezelf op te vreten vol zelfverwijt. Na dat toernooi ben ik nog maanden moe geweest. Alle beloftes over verbeteringen daar, inclusief die projectjes van de halfslachtige KNVB, bleken al snel leugens te zijn. Geen haan die nog naar dit bedrog kraaide.


De weerzin ging niet weg

De bal rolde door en ik volgde hem, met weerzin die niet meer wegging. Veel ging me tegenstaan. De valse clubliefde van voetballers die logo’s kussen, maar snel weg zijn als ze ergens meer kunnen verdienen, opgejut door geldbeluste zaakwaarnemers. De clubs die liever een linksback kopen dan in duurzaamheid investeren. De KNVB die de regenboogactie lafjes weer afblaast omdat het voor voetballers toch wat lastig ligt, in hun homo-onvriendelijke wereldje. De ‘oefentrips’ van grote clubs naar andere continenten om daar nieuwe ‘markten’ te veroveren.

De voetbalpers die behaagziek is geworden, althans een deel daarvan, in plaats van een luis in de pels. Ooit had de pers de macht, nu hebben clubs hun eigen kanalen en zitten ‘vrije’ media in hun tang. Sommige media kopen privileges door voor rechten te betalen.

Topvoetbal is een ziekmakende industrie geworden die meer en meer in handen is van rijke lui zonder enig benul, van dubieuze regimes, geldbeluste federaties en bedrijven zonder moraal. Voorbeeldje nog. Bijna alle profclubs maken reclame voor gokken; het aantal verslaafde gokkers is met 24 procent gestegen. Het interesseert ze niks. En zo maakt, buiten Amnesty, niemand zich druk over dat WK in 2034, in Saudi-Arabië, een land waar de laatste zes jaar 764 mensen de doodstraf kregen. Een Qatar 2.0, waar de rekrutering van arme sloebers uit Azië en Afrika al in volle gang is, om hen weer te gaan misbruiken, in naam van het voetbal.

(Ajax won met 1-4 bij Jagiellonia Bialystok, zag ik later, toen ik al een uur had genoten van The Stones op NPO3).

John Graat is chef sport bij Trouw


Trouw, 23-08-2024