De oorverdovende stilte in het rakettenschilddebat


Het is nu officieel. De Amerikaanse economie verkeert in een recessie. Miljoenen Amerikanen die nog net de eindjes aan elkaar kunnen knopen, zullen binnenkort helemaal de armoedegrens onderduiken. Tegelijkertijd wordt ongeveer 600 miljard dollar uitgegeven aan defensie, jaar na jaar.


Het naast elkaar plaatsen van uitgaven voor defensie en sociaal-economische problemen is misschien al te gemakkelijk. Temeer omdat men kan tegenargumenteren dat de VS de politieman in de wereld zijn, en dat bij gebrek aan een effectieve Verenigde Naties misschien wel een reële nood bestaat aan effectief leiderschap. Anderzijds is het maken van een dergelijke afweging net de core business van onze politici: prioriteiten stellen en de schaarse middelen in functie hiervan verdelen.

Eén van de jaarlijkse uitgavenposten in de Amerikaanse defensie is het rakettenschild. Jaarlijks wordt hiervoor ongeveer 10 miljard dollar uitgetrokken. Met dat bedrag wordt gebakken lucht gekocht, alleen Boeing en Lockheed (en hun werknemers) worden er beter van.

De VS zijn er nu ook in geslaagd Polen en Tsjechië, twee Navo- en EU-lidstaten, te overtuigen om respectievelijk tien onderscheppingsraketten en een radar op hun grondgebied te stationeren. Het Amerikaanse rakettenschild wordt met andere woorden uitgebreid tot Europa. De finale goedkeuring wordt hoogstwaarschijnlijk op de Navo-top in Boekarest gegeven. Die begint morgen. Aan de andere Navo-lidstaten zal worden gevraagd dit Amerikaanse strategische systeem (tegen middellange en lange afstandsraketten) in het bestaande tactische afweersysteem (tegen kortere afstandsraketten) te integreren. Wat is er immers fout met het beschermen van het Europese grondgebied tegen dergelijke raketten, eventueel geladen met massavernietigingswapens ?

Om te beginnen is het raketafweersysteem een oplossing die technologisch niet op punt staat voor een probleem dat niet bestaat. De huidige generatie afweerraketten is simpelweg niet in staat middellange of lange afstandraketten tegen te houden.

Op zich is dat geen probleem aangezien de bedreiging niet bestaat. De VS beschuldigen sinds 2003 Iran publiekelijk dat het bezig is met een kernwapenprogramma. Het Internationale Atoomagentschap heeft sindsdien meermaals Iran bezocht en heeft hiervoor nog steeds geen bewijs gevonden.

Daarnaast is er de vraag waarom deze afweerinstallaties net in Polen en Tsjechië moeten geïnstalleerd worden. Indien Iran effectief de grote vijand is, dan hadden de VS veel beter deze systemen in Turkije geplaatst. Dat is slechts één van de redenen waarom Rusland simpelweg geen geloof hecht aan de Amerikaanse uitleg. Rusland is met deze nieuwe raketten aan haar grens allerminst opgezet. Terwijl velen ervan uitgingen dat Poetin blufpoker speelde toen hij in het verleden tegen de Amerikanen retorisch tekeer ging, heeft hij ondertussen al twee belangrijke wapenbeheersingsakkoorden de prullenmand ingegooid, net wegens het Amerikaans rakettenschild. Als de VS effectief overgaan tot de installatie, zullen meer represailles volgen. De vraag stellen of dit alles opweegt tegen de niet-bestaande voordelen, is ze meteen beantwoorden. Een nieuwe wapenwedloop zit eraan te komen. Daar heeft niemand baat bij, tenzij de producenten en aandeelhouders van deze raketsystemen.

Waarom Polen en Tsjechië meestappen in dit verhaal? Omdat ze hiervoor ruimschoots financieel gecompenseerd worden. Daardoor kunnen ze meteen in de VS (!) voor miljoenen euro's conventionele wapensystemen aankopen. De bevolking van deze landen is natuurlijk geen voorstander van dergelijke raketafweersystemen, maar heeft even weinig te zeggen als onze bevolking ten tijde van de installatie van de Amerikaanse middellange afstandsraketten in de jaren tachtig.

Dat de West-Europese staten, die enkele jaren geleden nog de moed hadden tegen perverse beslissingen van de VS op het wereldtoneel in te gaan, in dit verhaal doen alsof hun neus bloedt, tart alle verbeelding. Terwijl tien jaar geleden Star Wars nog met ufo's werd geassocieerd, is de kans groot dat volgend jaar begonnen wordt met de constructie van een niet-functionerend strategisch raketafweersysteem in Europa. Heeft iemand de EU - 'opkomende wereldactor' - iets horen zeggen in dit debat? In welk parlement in Europa is dit niet onbelangrijk veiligheidsaspect behandeld geweest? En wat is de houding van onze Belgische regering in dit dossier? Het moet mij ontgaan zijn, maar ik heb onze minister van Buitenlandse Zaken en onze minister van Defensie hierover nog geen publieke verklaringen horen afleggen. Waarom deze oorverdovende stilte?

Tom Sauer doceert internationale politiek aan UA


DS, 01-04-2008

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB