Deze programmeur automatiseerde zijn volledige job. Moet hij dat nu aan zijn baas vertellen?

Het lijkt wel de ultieme catch-22 van dit tijdperk: de man die de technologie bedenkt, kan zijn job verliezen door - jawel - het bedenken van die technologie. Dat is ruwweg de samenvatting van het verhaal van deze IT'er in dubio, die zijn eigen job geautomatiseerd heeft zonder medeweten van zijn baas. "Is het onethisch als ik dat niet vertel aan mijn werkgever?"

Quora, Blurt it, Answerbag: websites waar internauten met prangende en minder prangende vragen geholpen worden zijn legio. Het is uitzonderlijk dat zo'n eenvoudige webvraag duizenden views en reacties genereert. Maar deze programmeur, die zijn vraag stelde op vraag-antwoordwebsite The Workplace Stack Exchange, legde de wereld een wel erg tot de verbeelding sprekende kwestie voor.

De man of vrouw (louter voor het gemak gebruiken we verder 'hij', red.) met gebruikersnaam 'Etherable' is sinds anderhalf jaar aan het werk als IT'er voor een bedrijf, waar hij een oud systeem moet beheren. Hoewel zijn functie beschreven wordt als 'programmeur' noemt hij zijn taak eigenlijk "een veredelde vorm van data ingeven": hij krijgt elke maand massa's gegevens op spreadsheets en die moeten correct in het computersysteem belanden, zodat dat de nodige informatie kan opleveren voor de andere werknemers. "Zoals je kunt raden, is dit zowat de saaiste job ooit", schrijft hij. "Maar het is een voltijdse baan met een degelijk loon. En ik werk thuis, zodat ik bij mijn zoon kan blijven."

Na ongeveer een jaar had hij een duidelijk zicht op alle mogelijke valkuilen in het systeem en schreef hij een programmaatje dat de data voor hem ingeeft. "Dus wat mijn voorganger ongeveer een maand kostte, neemt nu misschien tien minuutjes in beslag." Telkens hij de data krijgt, haalt hij die door het programma. Wekelijks laat hij de mensen die die gegevens controleren weten dat hij een stukje klaar heeft. Hij heeft er - "om het er menselijk te laten uitzien" - zelfs enkele bugjes ingestoken. Met correcties, aanvullingen en wat e-mailcorrespondentie erbij komt hij nu aan 1 à 2 uur werken per week. De rest is vrije tijd geworden. En dat alles voor een voltijds loon.

En dan volgt de hamvraag: "Nu is het probleem: vertel ik het hen? Als ik het hen zeg, zullen ze waarschijnlijk gewoon het programma nemen en mij afdanken. (...) Tegelijk voelt het niet alsof ik het juiste doe." Dat is het dilemma dat hij het internet voorlegt: de werkgever is tevreden, hij krijgt exact waarvoor hij mij heeft aangeworven, maar is het wel ethisch om deze constructie te verzwijgen?

Ondermaatse resultaten
De discussie vat duidelijk de angst van dit tijdperk: de technologie, de automatisatie, de robots die onze jobs afpakken. Honderdduizenden mensen bekeken de vraag van Etherable en het gekissebis erover is intussen van The Workplace Stack Exchange uitgedijd naar Reddit en*Hacker News.

De reacties gaan alle kanten uit. Heel wat mensen zijn van mening dat hij als programmeur geen 'tijd' verkoopt aan zijn werkgever, maar wel 'resultaten'. Maar daarin ligt ook wat kritiek verscholen. Heel wat commentaren richten zich met name op het element van de 'bugjes', die de programmeur doelbewust in zijn afgeleverd werk schreef om niet ontdekt te worden. "Ondermaatse resultaten produceren om de tijd die je eigenlijk werkt te verhullen, is onethisch!", luidt één reactie.
Op Reddit noemt het meest 'upvoted' commentaar hem 'de perfecte werknemer': "Hij levert zijn werk op tijd af met weinig fouten. Hij veroorzaakt geen problemen of kopzorgen. Hij zou harder kunnen werken, maar hij doet de job die we gedaan willen zien. Als je deze job laat schieten zonder iets beters in het verschiet, ben je een oen." Andere Redditgebruikers vinden dan weer wel dat hij zijn vrije tijd moet gebruiken om zichzelf verder te scholen, bijvoorbeeld om zijn programmeervaardigheden verder aan te scherpen.

Persoonlijke moraal
Toch is er op The Workplace Stack Exchange ook een commentaarschrijver die een heel wat scherper antwoord heeft op de vraag of de Etherable wel ethisch te werk gaat: "Je spendeert 1 à 2 uren per week aan thuiswerk, maar wordt er voor 40 betaald. Je hebt het programma 6 maanden geleden geschreven, maar hebt het nog niet aan je werkgever verteld. Elke week lieg je over wat je afgewerkt hebt. Je steekt expres bugs in je programma om de perceptie over jou te ondersteunen. Je blijft heel wat tijd vragen van de analisten die de spreadsheets creëren, omdat ze jouw werk moeten controleren. Je geeft toe dat het 'niet aanvoelt alsof je het juiste doet'. Hoewel het antwoord me evident lijkt, doet je persoonlijke moraal je misschien concluderen dat dit oké is."

Bron: De Morgen, 02.07.2017
https://www.demorgen.be/economie/de...ellen-b91a92d3/

Eigen mening:

Ik vind dat de man/vrouw in kwestie beloond moet worden voor zijn/haar werk met een extra uitdaging (opslag?), hij heeft laten zien wat hij in zijn mars heeft: waarom dit dan niet extra benutten? Een nieuwe wind laten waaien?

Wanneer je “de saaiste job ooit uitvoert”, zoals de man/vrouw beweert, probeer je dat makkelijker te laten gaan (ik spreek uit ervaring). Al gaat het van de afwas doen – op kamp gewoon alle gamellen en het bestek op een europallet en met de tuinslang er over – of werken in een fabriek. Het is menselijk om een makkelijkere weg te zoeken.
Naar mijn mening zou men deze creativiteit moeten belonen. Ik veronderstel dat men dat zou doen bij bedrijven als Google. Het blijft natuurlijk wel de vraag hoe de baas van bovengenoemde werknemer zal reageren als hij zijn trucje zou vertellen; ik denk dat alleen hij (samen met zijn collega's) dat kan inschatten. Hopelijk is zijn/haar baas even open-minded.