De wetten van het compromis


Dat dit in het communautaire België niet kon, dat wisten we. Dat dit in Vlaanderen ook niet lijkt te lukken, is een tegenvaller.


Het had nochtans gekund. Oosterweel was een geknipt project: een mooie brug, een staaltje van technisch vernuft en architectuur, een nieuw sierlijk symbool voor de stad die daarmee kan tonen dat ze kunstzinnig leeft van transport, een brug die deze stad zou bevrijden van de verstikkende verkeerswurggreep waarin ze zit en die Vlaanderen tegelijk zou verlossen van de dodelijke verstopping van zijn verkeersaders.

Tien jaar was er gewerkt aan de voorbereiding. Maar toen puntje bij paaltje kwam, barstte de hel los.

Andere landen en steden lijken daarvan minder last te hebben. Dat laatste is erg te relativeren. De brug van Millau bijvoorbeeld, staat nu wel in alle toeristische gidsen, maar is ook niet gebouwd zonder heisa.

Er is trouwens niets in deze wereld, ook geen Oosterweelbrug, met alleen maar voordelen. En er is ook nooit maar één oplossing voor een probleem. Er zijn er altijd meer. En die hebben allemaal voor- én nadelen. En dus ook voor- en tegenstanders. En in een democratie mogen die zich naar hartelust uiten.

Het is dus normaal dat er discussies zijn over zo'n projecten. Maar in een werkbare democratie blijven die beperkt in aantal en in tijd. Hier niet.

Sinds de blokkering na het referendum, is de Vlaamse regering al 23 weken op zoek naar een compromis.

Ze gebruikt twee klassieke methoden. Enerzijds het ‘verruimen van het probleem', ook wel eens smalend ‘het verdrinken van de vis' genoemd. Anderzijds de methode van de compensaties, ook wel het ‘afkopen met cadeautjes' genoemd.

Het verruimen van het probleem lijkt op het eerste gezicht geleid te hebben tot verkeersverbeteringen.

De compensaties verzachten de pijn die de brug veroorzaakt bij de stad, door Vlaanderen te laten betalen voor de Groene Singel en de heraanleg van de kaaien, het Operaplein en de De Keyserlei, en zo.

Op zich is er niets oneerbaars aan zo'n compromis. Alleen gaan er rode lichtjes branden als de onderhandelingen erover te lang duren. En dat is het geval. De burger is dan geneigd te denken: het kan me allemaal niet meer schelen. Ten onrechte. Want precies dan dreigen drie wetten van de compromiskunde:

1. Hoe langer het duurt, hoe duurder het wordt.

2. Hoe langer het duurt, hoe minder het gaat over het uitgangsprobleem zelf en hoe meer het gaat over het beperken van het gezichtsverlies van betrokkenen.

3. Hoe langer het duurt, hoe groter de kans dat het akkoord morgen opnieuw in vraag gesteld wordt.

Het leuke van die wetten is dat de burger een eenvoudig stramien heeft om een oordeel te vellen over de te ingewikkelde uitleg die de compromissluiters morgen ten beste geven. Áls ze een compromis vinden.


DS, 30-03-2010 (Guy Tegenbos)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB