Kan het nieuwe, derde federale armoedeplan slagen waar de vorige twee zijn tekortgeschoten? Staatssecretaris Elke Sleurs (N-VA) is hoopvol, armoedeorganisaties zijn zeer sceptisch.

Derde keer, goede keer? De ontwerptekst van het derde federaal plan armoedebestrijding is klaar en De Standaard kon het inkijken. Het plan lijst 59 concrete acties op. Daarbij vooral maatregelen die al aangekondigd zijn, in de steigers staan of zelfs al afgeklopt zijn.

De daling van de patronale lasten in het kader van de taxshift, de verhoging van de werkbonus, de re-integratie van arbeidsongeschikten op de werkvloer, de uitbreiding van het derdebetalersysteem bij de huisarts voor kwetsbare groepen: het staat er allemaal in.

De ambitie is om armen sneller aan een baan te helpen, aan een dak boven het hoofd, en aan deftige gezondheidszorg en sociale bescherming. Een actiepunt gaat over de aankondiging van een apart plan, dat tegen kinderarmoede.

Zal het nieuwe plan wel zoden aan de dijk brengen? Bevoegd staatssecretaris Elke Sleurs (N-VA) denkt van wel. ‘Dit plan legt de juiste accenten’, stipt haar woordvoerder Jeroen Lemaitre aan, ‘het optrekken van de sociale minima tot aan de Europese armoededrempel, de automatische toekenning van sociale rechten en de verdere activering bij het OCMW, zijn volgens ons belangrijke elementen.’

Laat dat net drie klemtonen zijn waar armoedeorganisaties veel vragen bij hebben. ‘We zijn bijzonder ontgoocheld over het gebrek aan een duidelijk plan om de uitkeringen tot boven de Europese armoededrempel te brengen,’ zegt Frederic Vanhauwaert van het Netwerk tegen Armoede. ‘Veel verder dan verwijzen naar de welvaartsenveloppe komt men niet, terwijl we weten dat die nauwelijks een verschil zal maken. Bij deze en volgende begrotingscontroles moet er een extra budget uitgetrokken worden, maar die kans lijkt klein.’

‘De automatische toekenning van sociale tarieven zal inderdaad onderzocht worden’, geeft Bert D’Hondt van Welzijnszorg toe, ‘maar onderzoeken is niet hetzelfde als doorvoeren’. Zeker twintig van de actiepunten gaan over zaken die ‘onderzocht’ worden of afhankelijk blijken van de ‘budgettaire context’. ‘Het is allemaal erg vaag,’ besluit D’Hondt.

Gemeenschapsdienst

Het middenveld fronst ook de wenkbrauwen bij het feit dat het plan de gemeenschapsdienst voor leefloners en langdurig werklozen aankondigt. ‘Dat is geen structurele armoedebestrijding,’ zegt Thijs Smeyers van Caritas Vlaanderen, ‘we zijn niet gewonnen voor verplicht vrijwilligerswerk, en daar lijkt gemeenschapsdienst wel op.’

De middenveldorganisaties stellen dat het plan de armoede niet naar beneden zal krijgen. Het plan komt er ook nadat de federale en Vlaamse regering de facturen voor arme mensen hebben verzwaard – bijvoorbeeld door de hogere prijzen voor elektriciteit en de zorgverzekering – en nadat er 12.500 leefloners zijn bijgekomen door strengere werkloosheidsregels.

Lemaitre pareert: ‘Het regeringsbeleid zal vooral helpen jobs creëren. Dat blijft de beste armoedebestrijding. Terwijl het aantal leefloners met 12.500 is gestegen, is het aantal werklozen vorig jaar met 62.500 gedaald. Het gaat de goede kant op.’

Bron: http://www.standaard.be/cnt/dmf20160324_02200235

Eigen mening: Ik vind het goed dat men aandacht besteed aan armoede. Het is nog steeds een groot probleem in onze samenleving. Wel denk ik dat ze meer moeten inzetten op maatregelen die op lange termijn effect gaan hebben. Men wil de sociale minima optrekken, wat op zich een goed plan is want dat zorgt ervoor dat ze over meer gaan beschikken. Wel schuilt er hier een probleem. De afgelopen jaren hebben we al vaak gemerkt dat mensen die leven van een leefloon of van een werkloosheidsuitkering niet gaan werken omdat hun uitkering te dicht ligt bij het loon dat ze zouden verwerven. Daardoor krijgen we een werkloosheidsval. Na een tijdje is hun uitkering te laag om nog van te leven, en dan moeten ze gaan werken. Dit vormt dan een probleem op de arbeidsmarkt omdat ze jaren niet gewerkt hebben, of omdat ze niet flexibel genoeg zijn waardoor ze minder aantrekkelijk zijn voor een werkgever. Het zal dus op lange termijn geen duurzaam effect hebben. De gemeenschapsdienst zou hier al wel een oplossing bieden. De mensen die in armoede leven blijven dan bezig. Het kan natuurlijk ook zijn dat hun ingesteldheid hierdoor veranderd en dat ze toch gaan werken omdat ze toch verplicht zijn om gemeenschapsdienst te doen, dan kunnen ze er beter voor betaald worden.

Ik denk dat men goed moet nadenken over welke beslissingen ze omtrent het aanpakken van armoede nemen en dat ze op zoek moeten gaan voor een duurzaam effect op lange termijn.