Vrouwen krijgen meer opleidingen dan mannen

Vorig jaar kreeg 68 procent van de vrouwelijke werknemers een opleiding op het werk. Bij mannen was dat 58 procent.

'Denk aan technieken om een zorgbehoevende op te tillen: zoiets kan je perfect in een opleiding steken'

Van onze redacteur Karsten Lemmens

Op de Belgische werkvloer volgen vrouwen vaker opleidingen dan mannen. Dat is een van de conclusies van een onderzoek van data-expert Bisnode, dat de sociale balansen van meer dan 17.000 Belgische ondernemingen analyseerde.

Uit de cijfers blijkt dat in 2015 zo'n 68 procent van de vrouwelijke werknemers een opleiding kreeg, vergeleken met 58 procent van de mannen. Het aantal vrouwen ging daarmee in stijgende lijn ten opzichte van de twee voorgaande jaren, terwijl het percentage mannen daalde.

Dat kan worden verklaard door de sectoren waarin vrouwen actief zijn, zegt Bart Vanbaelen van Bisnode. Vrouwen krijgen immers het vaakst opleidingen aangeboden in de zorg- en welzijnssector. 'Denk maar aan technieken om een zorgbehoevende op te tillen', zegt Vanbaelen. 'Zoiets kan je perfect in een opleiding steken.' En die zorgsector is, onder invloed van de vergrijzing, een groeiende sector, zegt Vanbaelen. 'Op die manier gaat het percentage vrouwen die een opleiding genieten, omhoog.'

Vrouwen mogen dan wel vaker een opleiding krijgen, het aantal uren ligt wel lager dan bij mannen het geval is. Volgens het onderzoek krijgt de gemiddelde vrouw 22 uur opleiding per jaar, vergeleken met 27 uur bij mannen. Parallel daaraan kosten de opleidingen van mannen ook meer: 1.509 euro voor een man, tegen 952 euro voor een vrouw.

1 miljard euro

Volgens het rapport blijven Belgische ondernemingen in opleidingen investeren. 'Dit ondanks onzekere economische tijden, met besparingen en ontslagrondes bij grote ondernemingen.' In 2015 zou er 1 miljard euro zijn uitgegeven aan opleidingen. Dat is evenveel als in 2013 en 2014. Zo'n 785.000 werknemers zouden een opleiding hebben gevolgd, goed voor 19,4 miljoen uren in totaal. Hoe groter de onderneming, hoe meer op de opleidingen wordt ingezet.

'Het werkelijke cijfer ligt allicht nog hoger', weet Vanbaelen. 'Want dit cijfer is berekend op kosten die zijn neergeschreven in de sociale balans, als een firma een ander bedrijf betaalt om een opleiding te komen geven, inclusief de bezoldigingen van de werknemers. Maar interne opleidingen - waarbij een eigen werknemer anderen een cursus geeft - zitten er niet in vervat.'

Doet België het daarmee eigenlijk goed of slecht? Moeilijk te zeggen, want die 1 miljard euro zegt niets over het percentage van de totale loonmassa die bedrijven aan opleidingen spenderen. De doelstelling daar is 1,9 procent, met boetes indien het cijfer niet wordt behaald.

Volgens de Continuing Vocational Training Survey (CVTS), een onderzoek van de Europese Unie, doet België het in elk geval uitstekend. Liefst 2,4 procent van de loonmassa zou naar opleidingen gaan en daarmee doet alleen Frankrijk (2,5 procent) nog beter. De laatste cijfers dateren echter al van 2010.

Euro's of uren

Het is bovendien de vraag of geld wel de juiste graadmeter is. Dat cijfer wordt vaak onzorgvuldig bijgehouden, stelde Steunpunt Werk stelde enkele jaren geleden al in een paper.

Ook is het niet zo dat een bedrijf dat veel investeert in opleidingen per definitie beter bezig is. 'Zo kan het ene bedrijf vaak goedkope (gesubsidieerde) opleidingen aanbieden aan veel van haar werknemers, terwijl een ander bedrijf heel dure opleidingen voorziet voor slechts een select aantal werknemers', schreef Wouter Vanderbiesen van het Steunpunt Werk. 'Het vertalen van de resultaten naar “goede” of “slechte” scores vergt dan ook enige nuancering.'

Dan is de vraag hoeveel werknemers een opleiding krijgen (opleidingsparticipatie) misschien een betere graadmeter. Volgens de CVTS doet België het hier uitstekend: 52 procent van de Belgische werknemers genoot het afgelopen jaar een opleiding - alleen Tsjechië deed nog beter. Het cijfer ligt in de lijn met de nieuwe studie van Bisnode.

Maar andere onderzoeken tonen een ander beeld, blijkt uit een analyse van het Steunpunt Werk, van twee jaar geleden. Daarin werd verwezen naar een ander onderzoek: de Labour Force Survey. Met een maandelijkse opleidingsparticipatie van 8,3 procent hoorde België daarbij tot de 'zwakkere Europese middenmoot'. Een derde onderzoek, de European Working Conditions Survey, schreef België een jaarlijkse participatiegraad van 39 procent toe, net boven het Europese gemiddelde van 36,7 procent.

Hoe dat kan? Verschillen in bevraging en methodiek, stelde het Steunpunt Werk. 'Mogelijk ligt de “statistische waarheid” ergens in het midden, rond het Europees gemiddelde.'

Karsten Lemmens

De bron: DeStandaard - 05/12/16

Eigen mening: Werknemers gaan na een opleiding aan de slag op de werkvloer. Door de ervaring die ze opdoen verwerven ze meer kennis en inzichten in het beroep dat ze gekozen hebben. Ik denk dat dit minstens of soms zelfs waardevoller kan zijn dan datgene dat men in de opleiding gezien heeft. Men wordt ergens goed in door er een lange tijd intensief mee bezig te zijn. Ik geloof wel sterk in het vernieuwende aspect van de gekozen job. Zoals het voorbeeld van de zorgsector. Door de vergrijzing van de bevolking is dit een sterk aangroeiende sector. Wanneer we blijven vasthouden aan de ervaringen die werknemers hebben vergaard op de werkvloer blijven we niet functioneel. We moeten durven innoveren ook in deze zorgsector. Ik denk dat niet dat innoveren op technisch vlak altijd de beste optie is. De opleidingen van de werknemers kunnen soms ook waardevoller zijn. Er wordt een blijvende uitdaging van het nieuwe, het vernieuwende gecreëerd voor de werknemers.