Privatisering onderhoud spoor mislukt


Utrecht, 24 nov. Privatisering van het spooronderhoud in de jaren negentig heeft nauwelijks voordelen opgeleverd. Concurrentie is tot op heden niet van de grond gekomen. De kosten zijn met name in het begin fors gestegen. Dat blijkt uit onderzoek van NRC Handelsblad.


De overheid is bij de verkoop van het onderhoudsbedrijf midden jaren negentig „naïef” geweest, zegt bestuursvoorzitter Bert Klerk van Prorail. Hij erkent dat een deel van de marktwerking niet goed uit de verf is gekomen.

Zo heeft de spoorbeheerder meer tijd nodig dan afgesproken om het onderhoud openbaar aan te besteden. Het staatsbedrijf zag zich recent ook genoodzaakt zijn invloed op een gespecialiseerd ICT-bedrijf te vergroten.

Het betreft het bedrijf Tribase dat met name de computers van de verkeersleiding onderhoudt. Tribase was juist in 1998 op verzoek van Prorail door drie bedrijven opgericht. Klerk vraagt zich af of Prorail dit bedrijf moet terugkopen.

In 1997 werd het onderhoudsbedrijf van de NS verkocht aan drie aannemers: Strukton, VolkerWessels, en BAM. Destijds werd afgesproken dat regulier onderhoud na 2003 zou worden aanbesteed. Dat is tot op heden niet gelukt. De mededingingsautoriteit NMa heeft kritiek op Prorail. Er zou veel „innovatiever en optimaler” aanbesteed moeten worden. In 2006 gaf Prorail 257 miljoen euro uit aan het reguliere onderhoud.

Probleem waar Prorail tegen aan liep, was dat het onderhoud zeer gespecialiseerd is. „Daar waar geen markt is moet je er niet geforceerd een markt van maken”, zegt Klerk. Binnenkort wordt voor het eerst het onderhoud in een klein gebied openbaar aanbesteed.

Uit een intern document van Prorail blijkt dat de kosten van het onderhoud tussen 1994 en 2001 17 procent zijn gestegen als direct gevolg van de privatisering. De drie aannemers maken een „bovengemiddelde marge” op hun contracten met Prorail, stelt organisatie-adviseur Maarten Veraart. Hij vindt dat de privatisering te radicaal is doorgevoerd. Volgens Veraart en enkele rapporten heeft Prorail een moeizame verhouding met de aannemers.


NRC, 24-11-2007

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB