COMPUTER SAYS NO


Soms begrijp ik niets van cijfers en statistieken. Gisteren lees ik in deze krant: 'Koppels van Marokkaanse herkomst in Vlaanderen scheiden veel meer dan autochtone gezinnen. Na tien jaar huwelijk zijn 22 procent van de mannen van Marokkaanse herkomst en 17 procent van de vrouwen gescheiden, tegenover telkens 12 procent bij autochtone mannen en vrouwen.' (DS, 27 maart) Dat bleek uit een studie van het Steunpunt Gelijke Kansen.


Ik denk dan: tiens. Want wat las ik vorige week, ook in deze krant: 'In 2007 is maar één op de twee Belgische paren die in 2001 hun bruiloft vierden nog altijd in de echt verbonden.' (DS, 19 maart) Dat bleek uit een studie van de FOD Economie.

Kijk, dat heb ik nu altijd met wiskunde. Het is alsof ik mijn hersens ervan krimpen. Alsof ze zich als een gordeldier in paniek tot een gepantserde bal rollen en zich doodstil houden aan de rand van mijn nek, tot het gevaar geweken is. Na tien jaar 22 procent van de cotangens in 2007... Computer says no.

Het zal dus wel aan mij liggen. Maar lees, samen met mij, beide resultaten nog eens. Daar staat toch wat er staat? Studie twee zegt: in 2007 was één op de twee Belgische paren, die zes jaar eerder in het huwelijk getreden zijn, gescheiden. We spreken dus over vijftig procent scheidingen, op zes jaar. Studie één beweert: na tien jaar huwelijk is twaalf procent van de autochtonen gescheiden. Vijftig procent na zes jaar, twaalf procent na tien. Computer says no.

En ik zie het wel, die twee studies werken met andere... 'variabelen', niet, bèta's? De ene gaat over Belgen, de andere alleen over Vlamingen. De ene gaat over alle Belgen, dus inclusief de Marokkaanse, de andere scheidt autochtone en allochtone Vlamingen en vergelijkt ze met elkaar. En de ene meet het resultaat na zes, de andere na tien jaar. Maar is dat genoeg om een verschil te geven van 38 procent? Dan moeten die Walen wel gewéldig veel scheiden, om onze twaalf procent zo op te trekken.

Hoopvol is het ondertussen wel, dat er zoveel Marokkaanse huwelijken stranden. Dat zeg ik met enig sarcasme, maar niet veel. Jarenlang hebben we al die onheilstijdingen gehoord, over hoe islamitische meisjes onderdrukt worden door hun luie, rotverwende, als prins opgevoede echtgenoot. Opgesloten in de maagdenkooi, slaaf van man en traditie, voorgeprogrammeerd om zonen te baren, draagt ze haar juk, de hoofddoek, in stilte. Wat lezen we nu? 'Het huwelijk van allochtone vrouwen is vaak één lange vruchteloze poging om de jongen waarmee ze getrouwd zijn tot een verantwoordelijke man te maken. Als dat niet lukt, volgt de echtscheiding.' Hij moet leren zelf initiatief te nemen en samen met zijn vrouw tot een faire taakverdeling komen... En als hij dat niet kan: opzouten.

Emancipatie, enfin. En dat zonder dat er veel bh's verbrand zijn, hoofddoeken over de haag gegooid, korans verscheurd, of al die andere grote gestes die oudere blanke mannen van Marokkaanse vrouwen geëist hebben. Lees maar eens: 'We kochten een huis, maar ik had het gevoel dat alles op mij terechtkwam: de paperassen, het financiële gedoe. Dat frustreerde mij. Ik zei: 'Neem iets van die verantwoordelijkheid van mij over. Ik werk ook voltijds.' Maar voor hem was dat de normaalste zaak ter wereld. Ik zei: 'Ik ben dat kotsbeu met u. Gij leeft gewoon een luxeleven.''

Of deze: 'Dan begon hij te zeggen dat ik lange kleren moest dragen: hijab, djellaba, die toestanden. Ik heb gezegd: 'nee, sorry, ik ben veel te westers opgevoed.' Als ik het ooit doe, moet het mijn keuze zijn en op dit moment is het niet mijn keuze.'

Het is ver van mij om een echtscheiding te verheerlijken als een triomf van zelfbeschikking. Maar er is wel iéts van aan. En zeker als wij denken dat er in die cultuur alleen maar gezwegen en ondergaan wordt, zeker als we menen dat het patriarchale model daar het enige is, dan is deze studie een welkome nuancering.

Er is nog een andere reden waarom deze resultaten me hoopvol stemmen. Jarenlang heb ik ervaren dat allochtone vrienden met meer traditionele opvattingen over relaties, meestal Marokkanen, de neiging hadden om wat uit de hoogte te doen over onze gewoontes. 'Wij wérken tenminste aan ons huwelijk. Jullie scheiden al als de ene 's nachts snurkt en de ander daar niet van kan slapen.' Vandaag kan ik tegenwerpen: jullie scheiden méér dan wij, aha!

Over die andere studie zwijg ik dan maar wijselijk. Dat ligt toch aan de Walen.


DS, 28-03-2009 (Tom Naegels)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB