Doorkleuteren of overgaan? Soms is eerste optie beter

Zittenblijven in de derde kleuterklas kan beter uitdraaien voor het kind dan het eerste leerjaar overdoen. ‘Laat je ze toch overgaan dan is het vaak uitstel van executie’, zegt onderzoekster Machteld Vandecandelaere (KU Leuven) vandaag in De Standaard.

Iets minder dan een op de twintig kinderen doet de derde kleuterklas over. Machteld Vandecandelaere, onderzoekster van de KU Leuven, bekeek in haar doctoraat ‘Ready or not?’ de voortgang van 6.000 kinderen door de hele basisschool. Zij vergeleek meer in het bijzonder kinderen die bleven zitten in de derde kleuterklas met leeftijdsgenoten met hetzelfde profiel die wel overgingen.

Wiskunde

De zittenblijvers lopen achterstand op voor wiskunde op hun leeftijdsgenoten die toch overgaan, wat niet zo verrassend is. Maar ze hebben geen voorsprong op hun klasgenoten die jonger zijn. Het voordeel van het extra jaartje is hier dus onbestaande.

Toch houdt de overstap wagen volgens de onderzoekster risico’s in. Kinderen die overgaan blijven aan het staartje van de klas bengelen. Dit geeft een deuk in hun zelfvertrouwen en leidt op termijn tot probleemgedrag. Zittenblijvers daarentegen hebben een psychosociaal voordeel. Ze zijn ouder dan hun klasgenoten en hebben meer schoolse ervaring. Zittenblijven in de derde kleuterklas leidt hierdoor tot een hoger welbevinden en voorkomt dat kinderen gedrag gaan vertonen zoals hyperactiviteit of agressie.

Uitstel van executie

Overgaan houdt bovendien een tweede belangrijk risico in. ‘Als je de zittenblijvers toch zou laten overgaan dan hebben ze een grotere kans om daarna hun eerste leerjaar te moeten dubbelen’, stelde Vandecandelaere vast. ‘Het zou voor deze kinderen om uitstel van executie gaan.’ Van wie de overstap toch waagt, maakt slechts 37 procent de lagere school af zonder vertraging, waarbij de meesten het eerste leerjaar dubbelen.

‘Als ze het eerste leerjaar overdoen, scoren ze op het einde van de lagere school nóg lager dan wanneer ze de derde kleuterklas hadden gedubbeld. Zowel voor wiskunde als voor psychosociaal functioneren.’

Zittenbliiven rendeert dus voor kinderen bij wie men sterke twijfels heeft of ze het eerste leerjaar aankunnen, besluit Vandecandelaere.

Bron: www.standaard.be (geraadpleegd op 25 maart 2015)

Mening
Ik denk ook dat het beter is om kinderen, waarbij men twijfels heeft of ze de lagere school aankunnen, een jaartje langer in de kleuterschool te houden. Ik denk dat het vooral veel druk zet op de leerkracht want ouders gaan, in de meeste gevallen, hun kind toch proberen overkrijgen naar het eerste leerjaar. Leerkrachten moeten goed beargumenteren waarom ze het kind nog niet laten overgaan. Ik denk dat het, zoals in het artikel vermeld, goed is dat kinderen blijven zitten omdat ze anders een slecht zelfbeeld en welbevinden gaan krijgen. We moeten dat zeker vermijden want anders gaan de studieresultaten hier zeker onder lijden.

Het is nooit leuk om te blijven zitten, ook niet voor kleuters. Iedereen denkt enkel aan de ouders als het gaan om zittenblijven, maar kleuters voelen het ook. Ze weten dat hun klasgenootjes naar het eerste leerjaar gaan en vragen zich af waarom ze zelf niet mogen overgaan. Het is de taak van de leerkracht en de ouders om dit zo diplomatisch en duidelijk mogelijk over te brengen naar deze kinderen toe. Ze mogen in geen enkel geval het idee krijgen dat ze niet goed genoeg of dom zijn. Het is in mijn ogen beter om een kind in de kleuterklas te laten dubbelen dan in het eerste leerjaar. Het kind heeft er geen baat bij als het naar het eerste leerjaar gaat wanneer het er nog niet klaar voor is. Op dat moment kan het kind de leerstof nog onvoldoende vatten en is de leerstof gewoonweg te moeilijk. Een kind kan pas overgaan naar het eerste leerjaar als het er rijp voor is.
Voor ouders is het nooit fijn om te horen dat hun kind beter zijn/haar jaar kan overdoen. De meeste ouders zullen het kind laten overgaan als het niet verplicht is om te blijven zitten, enkel en alleen omdat ze beschaamd zijn om dit nieuws naar de buitenwereld te brengen. Persoonlijk vind ik dit een beetje egoïstisch, want het kind is er wel de dupe van. Het kind zal zich doorheen zijn/haar gehele schoolloopbaan slecht voelen omdat hij/ zij de 'dommerik' van de klas is. Geen enkele ouder wil dat zijn/haar kind zich ongelukkig voelt. Het zittenblijven is niets om je voor te schamen, het grootste deel van de bevolking heeft al eens een jaartje overgedaan. Het belangrijkste is dat het kind zich gelukkig voelt op school, iets doet wat hij/zij graag doet en iets doet wat hij/zij kan (waar hij/zij goed in is). Een kind dat graag naar school gaat is veelal een gelukkig kind en gelukkige kinderen groeien doorgaans op tot gelukkige volwassenen.