Vanaf volgend schooljaar kunnen Turkse kinderen in het eerste en tweede leerjaar van twee Gentse basisscholen leren lezen en schrijven in het Turks.
Dit is een experiment van de Gentse schepen van Onderwijs Rudy Coddens. "Kinderen die thuis geen Nederlands spreken, lopen vaak een leerachterstand op in het eerste en tweede leerjaar. Ze leren minder makkelijk lezen en schrijven omdat ze onvoldoende Nederlands kennen," zegt Coddens. "In de twee experimentscholen, Mandala en de Mozaïek, wordt tussen de vier en de acht uur per week lesgegeven in het Turks. Die lessen worden dan tijdens de lessen Nederlands gegeven."

Ook voor de Gentse kleuterscholen wordt vanaf volgend schooljaar een tweetalige leerkracht Turks-Nederlands in dienst genomen. Hij moet de kinderen leren om vanuit hun moedertaal beter en vlotter Nederlands te leren. Taalspecialisten stellen al langer dat het goed is om leerlingen in het begin te onderwijzen in hun moedertaal.
Minister van Onderwijs Frank Vandenbroucke reageert kritisch op het initiatief. Hij zit morgen samen met schepen Coddens om het project te bespreken.

Bron :
www.gva.be
4 maart 2008

Toen ik het bericht voor het eerst las of hoorde vond ik het een heel raar initiatief maar toen ik net las dat het was om de de kinderen beter en vlotter nederlands te leren, vond ik het idee al heel wat positiever en ben ik eerder voor dan tegen. Ik vind het goed als het waar is dat de leerlingen er beter nederlands door gaan leren. Want ik vind, wie hier in België woont moet op zen minst redelijk nederlands praten.

Onderwijs in de moedertaal: gegarandeerde flop met gevolgen


Verwondering slaat toe wanneer ik lees over het Gentse initiatief om in twee basisscholen les te geven in het Turks (DS 5 maart). Onderwijs in de moedertaal van minderheden is om verschillende redenen een slecht idee. In het beste geval kan je spreken van een creatieve oprisping, ongetwijfeld aangestuurd door een overijverig sociaal middenveld. Het ziet er somber uit voor de nieuwe generatie allochtonen in Gent want met dit doekje voor het bloeden zal men de onderwijsachterstand allerminst kunnen aanpakken.


Vooreerst wordt, volledig in de leer van het cliché, een verkeerde conclusie getrokken over de grondoorzaak van taal- en onderwijsachterstand. De Gentse onderwijsschepen Rudy Coddens (SP.A) wijst deze achterstand letterlijk toe aan het feit dat kinderen thuis geen Nederlands spreken. Deze bewering is fout en ondertussen wetenschappelijk weerlegd. Het tegendeel is waar: kinderen die van jongs af verschillende talen spreken, ontwikkelen een talent voor taal. Studies tonen aan dat allochtone jongeren uit Antwerpen snel en probleemloos de switch maken (en zelfs de mix) tussen hun moedertaal, het Nederlands en het Antwerps dialect. Het beheersen van verschillende talen is amper een obstakel indien op tijd de taal wordt aangeleerd.

De kern van het probleem is dat allochtone kleuters te laat de schoolwereld betreden. Het kleuteronderwijs als taalbad voor anderstalige kinderen kan zo zijn rol niet vervullen. Deze belangrijke bufferzone tussen het thuisfront en de lagere school betekent voor veel allochtone kleuters slechts een kortstondige pechstrook. De meesten doorlopen amper een volledig schooljaar en dat is duidelijk veel te kort om het Nederlands goed onder de knie te krijgen. Ziedaar hoe op dat moment taalachterstand (en niet meertaligheid) leidt tot onderwijsachterstand, en dat voor de rest van het studietraject.

Mag je dan niet experimenteren? Best wel, maar hou dan rekening met twee zaken. Je moet enerzijds het experiment kúnnen uitvoeren. Het aantal leerkrachten dat op verantwoorde wijze deze jongeren kan onderwijzen in hun moedertaal is marginaal. De kans dat je vlot leerkrachten werft die een pedagogisch pakket Berbers, Turks, Nepalees,… kunnen aanbieden (met bovendien als doel een verbetering van de kennis Nederlands) is nagenoeg nihil. Van start gaan met een dergelijk project zonder kwalitatief aanbod is roekeloos en onverantwoord vanwege de initiatiefnemers.

Ten tweede moet je lessen durven trekken uit de fouten die in het verleden zijn gemaakt. Dit experiment is reeds uitgeprobeerd, en faliekant verkeerd afgelopen. OETC (Onderwijs in Eigen Taal en Cultuur) werd in de jaren negentig geïntroduceerd in het gemeenschapsonderwijs als grensverleggend recept voor de taalachterstand bij allochtone jongeren. OETC werd gelanceerd met als oplossing, jawel, onderwijs in de moedertaal!

Achteraf heeft men in stilte moeten vaststellen dat het project niet de gewenste resultaten opleverde. OETC was niet goed geïmplementeerd (te weinig middelen en geen aanbod geschikte leerkrachten) en groeide tot een lelijk monsterproject waar je vandaag niet veel meer van hoort. Dit zal menig betrokkene weten te beamen. Pijnlijker zijn de gevolgen van de slechte implementatie. Het falen van OETC heeft er oe geleid dat veel beleidsmakers, net als de Gentse onderwijsschepen, beweren dat het spreken van andere en dus meerdere talen op jonge leeftijd leidt tot onderwijsachterstand tout court. Dat men vandaag in Gent beslist om als remedie klasjes Turks in te richten, is ironisch en ondoordacht.

In Leuven verkiezen we om in te zetten op kleuterparticipatie. We zullen allochtone (en andere) ouders individueel benaderen en hen overtuigen om hun niet-schoolgaande kleuters in te schrijven. Dit is de enige effectieve manier om taalachterstand, en dus ook onderwijsachterstand, te vermijden. Een kind dat twee jaar kleuteronderwijs heeft gevolgd, is in staat voldoende Nederlands te leren én thuis een andere taal te spreken. Deze meertaligheid zal later ongetwijfeld een sterke plus blijken.

Mohamed Ridouani is schepen van Onderwijs in Leuven


DS, 06-03-2008

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB