Net op het moment dat de bevriezing van de energieprijzen ten einde loopt, kondigt Electrabel een forse prijsdaling aan. Wat mag u verwachten? Wat met uw factuur? En als u de ex-monopolist net had verlaten, is het dan nu het moment om terug te keren? U komt het te weten in vijf vragen en antwoorden.


De Vlaamse energiemarkt is sinds 2003 vrijgemaakt. In Brussel en Wallonië gebeurde dat in 2007. Maar 2012 is zonder twijfel het jaar waarin de consument - eindelijk - de vruchten van die vrijmaking is beginnen te plukken. De Belg is zich eindelijk bewust geworden van zijn kracht als consument. Door van leverancier te durven veranderen, heeft hij de concurrentie op de energiemarkt aangezwengeld. Volgens de Vlaamse energieregulator VREG is het marktaandeel van de ex-monopolist Electrabel in Vlaanderen onder 50 procent gezakt. Er is het voorbije jaar dan ook heel wat gebeurd: de verbrekingsvergoedingen (tot 75 euro) werden afgeschaft, er werden massaal groepsaankopen georganiseerd en zelfs de regering mengde zich in het debat met de campagne ‘Gas-Elektriciteit: durf te vergelijken!(1)’

2013 kondigt zich eveneens spannend aan. Op 1 januari loopt de bevriezing van de energieprijzen ten einde. Experts waarschuwden de jongste weken dat dat een prijsschok kan veroorzaken. Maar dat was buiten Electrabel gerekend. Het offensief is de beste verdediging, lijkt de strategie van de voormalige monopolist die de voorbije maanden behoorlijk in het defensief geduwd werd. Dit jaar raakte de energieleverancier 200.000 elektriciteitsklanten en 150.000 gasklanten kwijt. Electrabel wil die beweging een halt toeroepen.

Wat betekent dat offensief voor u, de energieconsument? We overlopen het in vijf vragen en vijf antwoorden.

1. U bent klant bij Electrabel. Profiteert u ook van de prijsdaling?
De 3,2 miljoen klanten van Electrabel hoeven niets te ondernemen om van de tariefverlaging te kunnen genieten. De prijsdaling wordt onmiddellijk en automatisch doorgevoerd. Electrabel zal elke klant individueel informeren over de prijsdaling die op zijn contract van toepassing is.

Electrabel heeft kortingen aangekondigd ‘tot 10 procent onder de bevroren prijzen voor elektriciteit en tot 16 procent voor aardgas’. Maar die prijsdaling zal niet noodzakelijk voor alle producten gelden. Want Electrabel heeft, zowel voor gas als voor elektriciteit, zeven verschillende energiepakketten. De energieleverancier hoeft dus slechts één tariefformule voor gas met 16 procent te verlagen en één tariefformule voor elektriciteit met 10 procent te verlagen om zijn belofte na te komen.

Het contract FixOnline van Electrabel, dat volgens verschillende prijsvergelijkingsmodules een van de goedkoopste aanbiedingen op de markt is, zal bijvoorbeeld nauwelijks goedkoper worden. ‘De prijs van dat contract zal dalen, maar in mindere mate dan al onze andere formules’, zegt woordvoerster Anne-Sophie Hugé.

2. Wie is voortaan de goedkoopste leverancier?
‘Zelfs al krijgt Electrabel dankzij de dalingen een betere positie in de markt, toch tonen onze berekeningen aan dat het contract EnergyPlus nog 10 tot 16 procent duurder blijft dan de meest interessante gelijkwaardige contracten’, stelt Test-Aankoop. ‘Het contract FixPlus positioneert zich goed ten opzichte van gelijkwaardige vaste formules, maar blijft toch 3 tot 7 procent duurder dan de voordeligste formules.’

De concurrenten van de historische leverancier zullen overigens niet lang stil blijven zitten. De aangekondigde prijsdalingen versterken de concurrentiepositie van Electrabel. De leveranciers die dezelfde strategie volgen (Eni Belgium en EDF-Luminus) komen daardoor onder druk te staan, en ook zij zullen zich verplicht voelen hun prijzen te verlagen. Het spel is dus nog niet gespeeld. Midden januari moet duidelijk zijn welke energiespeler het aantrekkelijkste tariefaanbod heeft.

Electrabel benadrukt dat het de prijsstijgingen waaraan de markten tijdens prijsbevriezingsperiode onderhevig zijn geweest niet gaat verrekenen. Een kunstgreep of een commerciële geste? Volgens de energiewaakhond CREG moeten de uitspraken van Electrabel genuanceerd worden. ‘Eventuele prijsstijgingen moeten altijd eerst aan ons worden voorgelegd. Wij onderzoeken die dan op basis van twee criteria. Rechtvaardigt de stijging van de kosten de verhoging van de energieprijs? En is de prijsstijging conform aan die in de buurlanden? Het is dus geen optie de prijzen te verhogen in 2013 om een omzetdaling in 2012 te compenseren. Als dat het geval zou zijn, dan had de bevriezing van de prijzen geen enkele zin.’

3. Moet u terugkeren naar Electrabel?
Alles hangt af van uw profiel en uw contractformule, maar zelfs na de forse prijsdaling wordt Electrabel niet noodzakelijk de goedkoopste leverancier. Behalve de tarieven spelen dienstverlening, advies en vernieuwing echter ook een rol bij de keuze van uw energieleverancier. Electrabel speelt dat graag uit als een troef in zijn aanbod. Een voorbeeld is de ‘Smart Energy Box’. Kostprijs 139 euro voor aankoop en activering. Daarmee kunt u vier stopcontacten vanop afstand bedienen en tegelijk het verbruik van de erop aangesloten toestellen meten. U betaalt wel een maandelijkse bijdrage van 3 euro voor de toegang tot het webplatform. Zodra er iets ongewoons gebeurt, zoals een toestel dat buiten de normale uren werkt, ontvangt u een waarschuwing. U kunt het toestel dan vanop afstand uitschakelen.

De vraag is natuurlijk of u echt 36 euro per jaar moet uitgeven (3 euro x 12) om te kunnen besparen op uw energie-uitgaven? Test-Aankoop is niet overtuigd. ‘De mogelijke energiebesparing zal niet volstaan om uw investering terug te winnen. Om de Smart Energy Box op bijvoorbeeld vijf jaar te kunnen afschrijven, moet u een constant verbruik van in totaal 40 W uitsparen. Dat is behoorlijk veel.’ Vooral omdat er goedkopere alternatieven bestaan. Een energiemeter bijvoorbeeld meet uw elektrisch verbruik en zegt u hoeveel u dat kost. Zo’n energiemeter kost slechts 25 euro. U kunt ook gebruikmaken van multicontactdozen met schakelaar. Die kosten slechts 5 tot 10 euro. Technologische snufjes zijn dus misschien wel efficiënt, maar duur. Terwijl u met louter een beetje discipline al heel wat kunt besparen.

4. Rechtvaardigt de dienstverlening hogere tarieven?
De historische operator claimt onberispelijk te zijn.‘Ons callcenter bevindt zich in België en telt circa 500 medewerkers. Wij stellen alles in het werk om binnen de minuut op de vragen van onze klanten te antwoorden. Voor vragen via mail is dat binnen twee dagen’, zegt Anne-Sophie Hugé.

Maar andere energieleveranciers hoeven daarvoor niet onder te doen, hoewel ze vaak goedkoper zijn. Volgens de gegevens van de VREG, de Vlaamse regulator van de elektriciteits- en gasmarkt, antwoorden Ebem, Essent, Lampiris, Octa+ en Wase Wind binnen dezelfde termijn.

Meer nog. De klachtenindicator van de VREG en de ombudsdienst voor energie toont aan dat andere spelers minder klachten ontvangen. Die ‘klachtenindicator’ vergelijkt de kwaliteit van de dienstverlening bij de verschillende leveranciers op basis van het aantal geregistreerde klachten per 5.000 klanten. Tussen juni 2011 en juni 2012 scoorde Electrabel 4 op 5. Dat betekent drie tot zes klachten per 5.000 klanten. EDF-Luminus en Eneco haalden dezelfde score. Ecopower, Elegant en Ebem behaalden zelfs een score van 5/5. Dat komt overeen met maximaal drie klachten per 5.000 klanten.

De CREG wijst er trouwens op dat het product op zich - de elektronen en de gasmolecules - uiteindelijk bij elke leverancier precies hetzelfde is en dat er geen risico op stroomonderbreking bestaat als u verandert van leverancier.

Een sectorkenner vraagt zich wel af of een sneller callcenter of een snellere facturatie een prijsverschil rechtvaardigt dat kan oplopen tot 400 euro per jaar voor gas en 150 euro voor elektriciteit.

5. Nu al veranderen van leverancier?
Bent u van plan van leverancier te veranderen, wacht dan tot midden januari. ‘Dan zijn de nieuwe prijzen van de leveranciers bekend en zijn ze opgenomen in de verschillende prijsvergelijkingsmodules’, weet de CREG.

En daarna? Doet u er goed aan om regelmatig van leverancier te veranderen om altijd van de laagste prijs te kunnen genieten? Neem telkens een maand voor de vervaldag van uw nieuwe contract contact op met uw leverancier. Vraag hem of hij van plan is de voorwaarden en prijzen van uw contract te herzien. Vergelijk dan opnieuw de verschillende aanbiedingen op de markt.

Een voordelig energiecontract is dus niet langer een kwestie van 1 keer vergelijken, eventueel overstappen en daarmee basta. Wie wil profiteren van de voordelen van een concurrentiële markt, moet regelmatig zijn factuur tegen het licht houden. Dat vergt uiteraard inspanningen. Maar dan bent u wel zeker dat u op elk moment het beste energiecontract hebt.


De Financieel-Economische Tijd (Netto)
16/12/2012


Mening:
Het is duidelijk dat Electrabel zijn prijzen voor elektriciteit en gas wel moest verlagen. Afgelopen jaar zijn er immers zeer veel klanten overgestapt naar een andere leverancier. De aangekondigde prijsverlaging bij Electrabel is ineens wel veel (10% voor elektriciteit en 16% voor aardgas). Dit bewijst toch wel dat ze veel te duur waren in vergelijking met de concurrentie. De vraag is of ze hierdoor terug concurrentieel worden. Trouwens, andere leveranciers kunnen hierop weer reageren met een nieuwe prijsverlaging. Wie haalt hier voordeel uit? De klant, de consument! Het zal voor ieder van ons belangrijk zijn om regelmatig prijzen, maar ook kwaliteit te vergelijken om zo nodig een overstap te maken...