Orde houden? Kwestie van volhouden


Voor beginnend docenten is orde houden vaak een probleem, met name in het vmbo. René Kneyber (30) schreef er een boek over.


Hoe was uw eerste vmbo-klas?

„Ik had geen opleiding gehad toen ik voor het eerst wiskunde ging geven op het vmbo. Mijn bevoegdheid heb ik pas later gehaald. Toen ik begon vond ik de eigen verantwoordelijkheid van de leerling heel belangrijk. Kwam je niet opdagen of was je huiswerk niet af? Dat moet je dan zelf weten. Dat liep natuurlijk binnen de kortste keren uit de hand. Ze gingen klooien, eentje begon zelfs een fikkie te stoken achter een rechtopstaand boek.”


Hoe moet het dan wel?

„Het tweede jaar ben ik heel anders begonnen: iedereen die over de schreef ging, moest nablijven en strafregels schrijven. Dat paste ik heel consequent toe; in de herfstvakantie waren al 150 leerlingen nagebleven. Daarna had ik veel minder problemen. En dat is meteen de kern van de oplossing: volhouden. Veel docenten die moeite hebben met orde houden zeggen dat ze alles al geprobeerd hebben. Maar ze hebben niets volgehouden. Wat je ook doet, je moet het zes weken lang doen. Dan zie je pas resultaat.”


U bent erg enthousiast over de werking van strafregels. Waarom?

„Vooropgesteld: ik houd helemaal niet van straffen. Daarom zijn strafregels zo’n goede methode: je hoeft ze maar één of twee keer te gebruiken, daarna is een waarschuwing genoeg. Leerlingen vinden strafregels namelijk de meest irritante straf die er is, nog erger dan schorsen of eruit sturen. Sommige mensen zijn van mening dat strafwerk nuttig moet zijn, en laten de leerling hoofdstukken uit het boek overschrijven. Maar op die manier is het net alsof het leren zelf een straf is, en dat is niet de bedoeling.”


Maar leer je dit alles niet op de lerarenopleiding?

„Ik heb zelf vier jaar geleden mijn opleiding afgerond. Wat ik merkte is dat er veel aandacht is voor vakinhoudelijke dingen. Maar dat sluit niet aan op de praktijk, zeker niet op die van het vmbo. Er is te weinig aandacht voor het omgaan met gedragsproblemen. De opleidingen hebben niet door wat er speelt op het vmbo. Toch is het lesgeven daar echt wel te doen. Je moet er alleen een beetje aanleg voor hebben.”


Aha, je hebt dus toch aanleg nodig!

„Nou, aanleg is misschien niet het goede woord. Je moet er plezier in hebben om het onderste uit de kan te halen bij de leerlingen. Op het vmbo moet je daarbij in de gaten houden dat het niveau minder hoog ligt. Sommige leraren vinden het fantastisch om ingewikkelde vergelijkingen uit te leggen. Terwijl je op het vmbo blij mag zijn als ze verschillende maten goed kunnen omrekenen. Ik haal persoonlijk het meeste plezier uit een jongen met ADHD die aan het eind van het jaar met voldoendes overgaat.”


© Trouw, 02-09-2009

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB