Niks onafhankelijk onderzoek


Naar aanleiding van het Libor-schandaal komt er een parlementair onderzoek naar de praktijk en cultuur van de financiële sector in Londen en dat zal niks opleveren.


Zo. Dat was een boude bewering en ze klopt natuurlijk niet. Zo'n onderzoek gaat van alles opleveren. We zullen horen over beurshandelaren die met elkaar de belangrijkste rentevoet ter wereld manipuleerden. Misschien komen we meer te weten over banken die de controle over hun IT kwijt zijn, en over bankiers die consumenten, ondernemingen en instellingen polissen of producten aanpraten waar alleen hun bank rijker van wordt.

Het probleem zit 'm in het woord ‘parlementair'. Nodig is een onafhankelijk onderzoek, waarbij politici niet de vragen stellen, maar ze beantwoorden. Afgelopen zaterdag stond er een interview in The Financial Times met Tony Blair. Min of meer terloops werd vermeld dat de oud premier als ‘speciaal adviseur' is verbonden aan de grootste bank in het Westen, JP Morgan Chase. Het is een parttimefunctie waarvoor Blair volgens The Financial Times per jaar 2,5 miljoen pond ontvangt.

Leest u die zin nog een keer: de oud-premier van Groot-Brittannië krijgt van de machtigste bank ter wereld voor ‘advieswerk' in één jaar meer geld dan hij in een decennium verdiende als premier. Zulke ‘levens-veranderende beloningen' staan de machtigste politici te wachten nadat ze zich terugtrekken uit de actieve politiek. Mits...

Ja, mits wat? Dat zou je wel willen weten. Zoals je ook benieuwd bent naar de aard van dat ‘advieswerk'. Doet Blair een beroep op contacten die hij tijdens zijn premierschap aan zich heeft verplicht? Heeft hij destijds iets voor dat contact geregeld, en komt hij nu namens JP Morgan Chase een tegendienst ‘halen'? Wat zijn de quids en wat zijn de quo's, en minstens zo interessant: wat doet Blair allemaal niet als ‘speciaal adviseur'? Kan hij zich bijvoorbeeld nog sterk maken voor het opbreken van banken die Te Groot Om Te Redden zijn (Too Big to Rescue) zoals... JP Morgan Chase?

We weten het niet, en we zullen het ook niet weten, want Blair wil het niet vertellen. Zo komen we terug bij het zojuist afgekondigde parlementaire onderzoek. Het is hoogst onwaarschijnlijk dat politici daar elkaar grondig en onbevooroordeeld zullen ondervragen over hun banden met de financiële sector. Terwijl alleen politici die sector echt aan banden zouden kunnen leggen. Of misschien is dat nog te optimistisch gedacht, en is de sector niet zozeer out of control, maar beyond control? JP Morgan Chase heeft een kwart miljoen werknemers en een balans van ruim 2.250 miljard dollar – in nullen is dat 2.000.000.000.000 dollar.

De Labourpartij maakt zich in ieder geval sterk voor een onafhankelijk onderzoek, naar eigen zeggen om ‘het vertrouwen van het publiek in de financiële sector te herstellen'. Mocht zo'n onderzoek er echt komen, en net zo grondig blijken als het nu lopende onderzoek naar de verstrengeling van politici met het media-imperium van de familie Murdoch, dan zal dat vertrouwen eerder dalen dan stijgen. Het is namelijk waarschijnlijk allemaal nog veel erger gesteld met de financiële wereld dan veel mensen denken. Niettemin wil ook een meerderheid van de Britten nu dat rechters een werkelijk onafhankelijk onderzoek naar de financiële sector uitvoeren. Zo ver zijn we nu: het publiek heeft alleen nog vertrouwen in figuren die niet democratisch zijn gekozen.


DS, 06-07-2012 (Joris Luyendijk)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB