Nederlandse Anneliese Houppermans liep erbij als een zwerver en schold haar buren uit, maar schonk haar huurders een huis


Ze dong af op de prijs in het frietkot en liep rond in afgedragen kleren. Maar na haar dood bleek dat de Nederlandse Anneliese Houppermans (87) al haar huurhuizen in de Nederlandse dorpen Vaals, Lemiers en Vijlen naliet aan de huurders, tot grote verbazing van haar dorpsgenoten.


Als je in Vaals te lang halt houdt, voelt het alsof de buurtbewoners je aanstaren van achter hun jaloezieën. Het is stil op de plek waar Duitsland, België en Nederland elkaar ontmoeten. Of zo lijkt het toch. De voorbije week landde de ene na de andere journalist op de glooiende heuvels in het uiterste zuidoosten van Limburg, aan de rijksgrens van Nederland. Allen waren ze op zoek naar het verhaal van Anneliese Houppermans (87), de kleine dorpsvrouw die in februari overleed.

Lokaal stond ze bekend als het “schapenvrouwtje”: ze zag eruit als een zwerver, kon bot uithalen naar buren en reed rond met haar groenten en fruit. “Tot in Duitsland kenden ze het schapenvrouwtje”, zei een verre buur. “Als ze aangereden kwam, stak haar hoofd nauwelijks boven het stuur uit.” Toen ze overleed, breidde haar bekendheid uit tot diep in de Lage Landen, waar de pers geen genoeg kreeg van het verhaal: Houppermans gaf aan zichzelf “geen cent te veel”, maar liet al haar huurhuizen na aan de huurders, naar schatting tien tot twintig eigendommen.

“Zuinige weldoenster verrast iedereen”, luidde de krantenkop van de Provinciale Zeeuwse Courant. “Uitstraling van een zwerver, maar ze was stinkend rijk”, schreef De Limburger. “Ik heb haar een keer ontmoet”, getuigde een van de huurders, Bram Brekelmans (33), in die laatste krant. Volgens Brekelmans, een onderwijsassistent met twee kinderen, heeft de woning een marktwaarde van zeker 255.000 euro. Daar komt 75.000 euro erfbelasting bovenop, die hij liet omzetten in een hypotheek. “Het is om stil van te worden”, zei Brekelmans nog. “Ze had geen familie of erfgenamen. Dat er in deze tijden nog zulke lieve mensen bestaan, is hartverwarmend.”


Ein traurige Angelegenheit

Nochtans moest ze van niemand iets weten, vertelt Ursel Graff-Meisenberg (72) tegen De Standaard. “Ze liep rond en probeerde noten te verpatsen. Ik deed een gunst voor haar en we werden vrienden. Sinds ze overleden is, is de tuin hiernaast een oerwoud.” Graff-Meisenberg woont naast een van Houppermans’ eigendommen die na haar dood door de huurder werden geërfd.

“Eerst kon er bij Anneliese geen glimlach van af als ik haar zag. Ze was kwaad omdat de haag te hoog groeide en stak het niet onder stoelen of banken.” Graff-Meisenberg leunt tegen haar deuropening. Met haar armen duidt ze een afstand van dertig centimeter aan. “Dus heb ik de haag een kopje kleiner gemaakt. Ineens sloeg ze om: warm en vrijgevig kwam ze hier over de vloer, met snoepgoed voor de kinderen.”

“Iedereen kent hier elkaar. In de zomer eten we in elkaars tuin. Natuurlijk wordt er gepraat over de dood van Anneliese – het is een speciaal verhaal, en het is nu het verhaal van Vaals.” Op de begrafenis kwam nagenoeg niemand opdagen, menen de buurtbewoners en stond te lezen in de Nederlandse media. “Ze had geen man of kinderen”, fluistert Graff-Meisenberg. “Ooit was er een man in haar leven. Het is geëindigd … Hoe zeg je dat in het Nederlands? Traurig. Het was ein traurige Angelegenheit. Haar hart was gebroken en is nooit meer gelijmd, sindsdien had ze volgens mij genoeg van mannen.”

Zoals Houppermans waren er geen twee, getuigde Wesley Klein (32) in de Nederlandse krant Algemeen Dagblad. Klein wilde zijn huurhuis kopen. “Wacht nou maar”, antwoordde ze dan met een glimlach. “Je zult wel zien.” Volgens Klein spendeerde Houppermans geen cent aan haar eigen comfort. ’s Avonds ging ze naar de Lidl om te kijken wat er nog overschoot van groenten en fruit. Bij de frituur zou ze afdingen op de prijs van een menu van 6,5 euro.

“Als je haar voor het eerst zou zien, zou je denken dat ze een zwerver was. Ze had één voortand, die tevoorschijn kwam als ze lachte. Ze was heel klein, had grijs haar, droeg altijd kleine laarsjes, een oude kapotte broek en een slobbertrui. Eigenlijk schaamde je je een beetje als je met haar op pad was, maar ik kon het ontzettend goed met haar vinden”, zei hij in het Algemeen Dagblad.


Vrouw uit de oorlog

Het huis waar Houppermans woonde, ligt aan een lange baan met uitzicht op de glooiende heuvels. Haar buurman zit op het bankje naast haar voordeur te wachten op de bus, die stopt aan de halte pal voor hun huis. Hij wil niets kwijt over zijn voormalige buurvrouw, want over de doden niets dan goeds. Hij maakt een kruisteken. Verderop in de straat staat een buurtbewoner ons gade te slaan. Hij zwaait.

“We hadden het altijd aan de stok”, zegt hij. Hij wil met zijn naam niet in de krant, want hij is geen roddelaar, zegt hij, en evenmin een wrokkig persoon. “Ze kon me uitschelden voor het vuil van de straat vanwege een haag of wat onkruid. Ik kon het wel plaatsen: ze komt uit een andere tijd. Het was knokken toen, en dat droeg ze mee. Ze is een vrouw uit de oorlog.”

“Ze kwam hier eens de straat ingewandeld”, vertelt hij. Hij gebaart naar het pad dat vanuit de heuvels voor zijn voeten rolt. “Ze was net bij haar schapen geweest. Haar handen hingen vol mest en modder en weet ik wat.” De man wijst naar een ondiepe plas iets verderop. “Daarin wuifde ze haar handen heen en weer om ze af te spoelen.” Het slijk onderaan de plas stuwde ongetwijfeld naar boven. “En je moet niet denken dat ze achteraf haar handen nog waste.” De man lacht. “Natuurlijk was het een verrassing dat net zo iemand dan haar vastgoed nalaat aan de huurders. We staan ervan te kijken, maar nu mag de media-aandacht ook wel ophouden.”


DS, 05-08-2024 (Yumi Demeyere)