Burn-out, de fysieke en mentale uitputting die volgt op vaak jarenlange stress, is in vele gevallen ‘sociaal besmettelijk’, vooral op de werkvloer, zegt de Keulse psycholoog Jörg Fengler.
Volgens hem zijn er steeds meer bedrijven waar de werknemers door dat syndroom als het ware collectief zijn aangetast.

“Eenmaal het syndroom opduikt op de werkplek”, zegt de Duitse psycholoog in het magazine ‘Focus’, “werkt dat aanstekelijk op een grote groep van collega’s.”

Als een van de grote oorzaken ziet Fengler de verhoogde druk op de werknemers die kan ontstaan bij rationaliserings- en reorganisatiemaatregelen. Hij ontkent niet dat er bij de werknemer ook makkelijk een neiging kan ontstaan om op een overdreven manier te gaan mopperen en klagen.

Omdat medewerkers doorgaans de wil hebben om zich aan te passen en in groep gelijkaardig gedrag te vertonen, ontwikkelt zich dan volgens de psycholoog een stemming met een negatieve ondertoon.
In dat geval zijn de gevolgen verstrekkend. “Dan krijgt men te maken met wrijving en vijandelijkheden, met pesterijen in de groep en psychische terreur. Het zelfbewustzijn en de prestaties van de werknemers gaan erop achteruit en het enige plezier dat ze nog beleven is zich sarcastisch te verheugen in nog meer tegenvallers”, aldus psycholoog Fengler.

Werklast

“Dat burn-out als een lopend vuurtje door een bedrijf kan gaan, is al vaker vastgesteld in de meeste ons omliggende landen”, zegt arbeidspsycholoog Hans De Witte van de K.U.Leuven. “Maar dat is niet op de eerste plaats te wijten aan een ‘moppercultuur’ of aan het feit dat werknemers van elkaar leren dat burn-out zogezegd de normale manier is om met de werkomstandigheden om te gaan. Een betere verklaring vind ik dat burn-out niet zozeer in het hoofd zit van de werknemer, maar praktisch altijd te maken heeft met een te zware werklast gedurende te lange tijd. En vergeet niet dat, als er iemand uitvalt door burn-out, de werklast voor de anderen nog groter wordt.”

Burn-out komt naar schatting bijzonder veel voor bij het verplegend personeel (de helft) en leerkrachten (één op de drie). Behalve een diep gevoel van dodelijke vermoeidheid lijden patiënten met burn-out vaak aan hoofdpijn, hart- en vaataandoeningen, hoge bloeddruk, duizeligheid, spier- en rugpijn, concentratie- en denkstoornissen.

Volgens experten treft het syndroom vooral mensen die naar perfectionisme neigen en zich buitensporig inzetten. In de ergste gevallen kan burn-out leiden tot een zware depressie en zelfs tot zelfmoord.