EU gedwongen aan kop met zuinig energiebeleid


De Europese Unie wil de mondiale koploper zijn als het gaat om energie-efficiëntie. Ze moet wel, om de druk op de energiemarkt te verlichten.


De Europese Commissie onder leiding van de flamboyante dagdromer José Manuel Barroso heeft een zekere reputatie in het oproepen van hooggespannen verwachtingen die later moeten worden bijgesteld. Maar waar vele Brusselse vergezichten redelijk vrijblijvend zijn, is het debat over energie dat niet. De EU heeft een ernstig energieprobleem.

Voor brandstoffen is ze veel te sterk op andere landen aangewezen. En dan zijn die energiebronnen nog eindig ook, terwijl andere delen van de wereld een steeds groter deel van de koek opeisen. Zo sluit het economisch sterk groeiende, dus naar energie hongerende China, het ene na het andere grote contract met omliggende landen en schuimt ook energieveelvraat Amerika de wereld af naar energiebronnen.

De EU heeft dus haast om haar deel van de energievoorraad op te eisen, want zelf wint ze relatief nog maar weinig fossiele brandstoffen. Ze ligt wel strategisch ten opzichte van bijna 80 procent van ’s werelds bronnen. Er zit veel olie en gas in het Middellandse-Zeegebied, rond de Kaspische Zee en de Zwarte Zee, in het Midden-Oosten, in de Golfstaten en in Noorwegen. Er zijn al tal van verdragen met landen die energie leveren en met ’transitlanden’ die de energie naar de EU transporteren. Nu komt het erop aan die banden duurzaam te maken.

Daarom is de Russische president Vladimir Poetin vrijdag eregast op de top van staatshoofden en regeringsleiders in Finland. Rusland levert een kwart van de olie en gas die de EU verbruikt. Menige Europese energieminister slaapt nog slecht van de Oekraïne-crisis van afgelopen winter, waarbij Rusland in een conflict over de gasprijs tijdelijk de leiding dichtdraaide naar Oekraïne en zo ook een deel van West-Europa in de kou zette. Daarbij komt dat Rusland ook al enthousiast pijpleidingen legt richting Azië.

Poetin wil graag energie leveren aan de EU, maar alleen als Russische energiebedrijven mogen profiteren van de Europese vrije markt en zelf contracten kunnen sluiten en op overnamepad kunnen gaan. De EU stelt daar weer tegenover dat dan ook Rusland zich moet openstellen voor concurrentie.

Bovendien wil de EU graag helpen met het vergroten van de energieefficiëntie in Rusland zelf. De reden ligt voor de hand. De Russische economie deelt in de groeiende behoefte aan energie en kan zo de levering aan West-Europa ernstig in het gedrang brengen. Ook in de rest van de wereld doemt dit spook op. Het energieverbruik stijgt mondiaal enorm, en als deze stijging doorzet, kan de EU als relatief afhankelijke energieafnemer wel eens een van de grootste slachtoffers worden.

En zo komt men na een grote omweg weer uit bij de Europese burger, zijn koelkast en zijn televisie. Zich handig, maar niet onterecht beroepend op het milieubelang wil Brussel wetten maken die bedrijven en burgers dwingen tot zuiniger energieverbruik. Inderdaad wordt dan het milieu minder belast, maar bovenal telt het verlichte eigenbelang. De EU wil de wereld het goede voorbeeld geven. En dan maar duimen dat de wereld dat voorbeeld volgt.


Trouw, 18-10-2006

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB