woensdag 23 februari 2011
De Standaard

Basisschool De Tovertuin in Diest sluit eind dit schooljaar de deuren. Het schooltje bestaat bijna uitsluitend uit kansarme en allochtone leerlingen en is dus een 'zwarte school'. Nu zegt de directie dat ze daardoor niet langer een 'optimale leeromgeving' kan garanderen.

Basisschool De Tovertuin in Diest

De Tovertuin heeft zich de laatste jaren met veel enthousiasme geprofileerd als een veelkleurige school met een uitgesproken multicultureel karakter. En daar zijn we heel trots op. Maar de eerlijkheid gebiedt ons toe te geven dat deze leeromgeving niet optimaal bevorderlijk is om de kansen en de leerwinst van onze kinderen zo groot mogelijk te maken.

Zo klinkt de brief aan de ouders van de leerlingen van basisschool De Tovertuin in Diest, waar de directie de schoolpoort op het einde van dit schooljaar definitief sluit. De school, een vestigingsplaats van basisschool De Pit van het gemeenschapsonderwijs, gaat dicht omdat haast alleen nog kansarme en allochtone kinderen er les volgen.

'Daardoor dreigt De Tovertuin een gettoschool te worden', zegt algemeen directeur Guy Beckx van de scholengroep 12 Adite. 'Dat schrikt de weinige autochtone kinderen af. We zien ook dat de sterke allochtone leerlingen om die reden van school veranderen, waardoor enkel kansarme allochtonen overblijven. En een dergelijke leeromgeving is niet in het voordeel van deze kansarme leerlingen. Daarom hebben we beslist het schooltje op het einde van dit schooljaar te sluiten. De leerlingen worden via het Lokaal Overleg Platform verspreid over scholen van alle netten in Diest.'

Zwarte school

Vandaag telt De Tovertuin 73 leerlingen van 2,5 tot 12 jaar van dertien verschillende nationaliteiten. Minder dan tien procent heeft de Belgische nationaliteit, wat van De Tovertuin een concentratieschool of 'zwarte school' maakt. 'Ik ben ervan overtuigd dat een multiculturele omgeving een troef is voor een school', zegt coördinator Anouk Cleeremans. 'Maar misschien is het evenwicht hier toch wel wat zoek.'

Dat bevestigt algemeen directeur Beckx . 'We kunnen in De Tovertuin niet langer een gezonde sociale mix garanderen. Het evenwicht tussen allochtone en autochtone kinderen en de verschillende sociale klassen is compleet zoek. Daar komt nog bij dat de school de jongste jaren ook een grote instroom van Roma kende. Die kinderen spreken vaak helemaal geen Nederlands, wat maakt dat we op zoek moesten naar speciale lesmethodes. Kinderen leren lezen en schrijven is sowieso moeilijk, maar als ze de taal niet machtig zijn is het helemaal niet eenvoudig.'

De ouders van de weinige resterende autochtone kinderen en van de sterke allochtone kinderen besloten daarom steeds vaker om hun kinderen naar een andere school te sturen. 'Vorig jaar liepen hier nog 110 leerlingen school, vandaag nog maar 73', zegt coördinator Cleeremans. 'Dat is daar het gevolg van, ja.'

En dus werd beslist om de school op het einde van het schooljaar te sluiten. 'We waren ervan overtuigd dat het leerlingenaantal van De Tovertuin zou blijven dalen', zegt Beckx. 'Let wel, we doen dit met de beste bedoelingen.'

De school wil vermijden dat het onderwijsniveau te sterk zakt. 'We willen de kansen van de allochtone leerlingen vergroten door hen in een leeromgeving te plaatsen die bevorderlijk is voor hun leerproces en hun kansen op maximale leerwinst. En die context kunnen we in De Tovertuin niet meer bieden.'

Leerlingen spreiden

De directie buigt zich nu samen met de stad en het Lokaal Overleg Platform over het lot van de 73 leerlingen. 'We willen hen netjes spreiden over de vijf andere scholen in Diest', zegt Beckx. 'Het heeft geen zin hen allemaal in dezelfde school onder te brengen, want dan zitten ze daar binnen de kortste keren met hetzelfde probleem.'

Coördinator Cleeremans probeert de ouders zo goed mogelijk te begeleiden in hun schoolkeuze. 'Heel wat ouders vragen ons om mee te gaan. Logisch, want velen van hen spreken de taal niet. Dan doen we dat, ja. We hebben ook twee infoavonden georganiseerd, waar we de ouders duidelijk hebben uitgelegd wat er te gebeuren staat.'

Eigen Mening:

Dit is een mes dat langs twee kanten snijdt.
Langs de ene kan t vind ik het wel begrijpelijk dat de school zijn deuren sluit, juist omdat men aan het welzijn van de leerlingen denkt. Van een gezonde sociale mix is er namelijk spraken meer.
Langs de andere kant worden deze mensen weer maar eens afgewezen. In het artikel heeft men het erover dat de armere alochtone klasse overblijft in de school. Geeft men dan niet het verkeerde signaal naar de buitenwereld toe?
Ligt het probleem niet bij de anderen, dien iet willen dat hun kinderen bij dat 'soort' op de zelfde school zitten. Moet men hun mentaliteit niet veranderen of dat op zijn minst proberen in plaats van zo'n maatregel te nemen?

Toen ik dit artikel in de krant las had ik toch een dubbel gevoel.
Akkoord, een school waar slechts 10% van de leerlingen autochtoon, dat kan een nefast effect hebben op die leerlingen. Vooral omdat de manier van lesgeven waarschijnlijk gefocust zal zijn op de allochtone leerlingen. Langs de andere kant was het wel positief dat er een school was die deze (allochtone) leerlingen opving, en ze de kans wou geven om de Nederlandse taal machtig te worden. Door de school nu te sluiten omdat er té veel allochtone leerlingen zijn en omdat steeds meer ouders hun kinderen van school halen, zijn de leerlingen en ouders de dupe.

Een multiculturele omgeving is volgens mij inderdaad een troef. Het is jammer dat het evenwicht tussen allochtone en autochtone jongeren hier zoek is, maar niet onoplosbaar volgens mij. Het is zeker geen reden om de deuren te sluiten. Ik begrijp dat de school bang is dat de kwaliteit van het onderwijs zou dalen, wat ook het geval is wanneer deze school niet gaat differentiëren.

Een betere en minder drastische oplossing zou kunnen zijn, dat men de leerlingen met gebrekkig Nederlands extra taallessen geeft en de leerlingen die het Nederlands wel goed beheersen oefeningen geeft om hun moeilijkheden weg te werken. Eventueel kunnen zwakkere leerlingen in één klas gezet worden en sterkere leerlingen in een andere klas, verspreid over de verschillende jaren. Zo kan de leerkracht meer aandacht geven aan zwakkere leerlingen zonder dat sterkere leerlingen benadeeld worden. Waar nodig zou ik zwakkere leerlingen extra oefenmateriaal bieden, zodat zij op hun 12 jaar hetzelfde niveau bereiken als sterkere leerlingen. Op die manier blijft de kwaliteit van het onderwijs gegarandeerd en zullen ouders opnieuw sneller kiezen voor deze school.

Ik snap de meningen van anderen volledig. Een gemengde school en gemengde culturen is vandaag de dag redelijk onmogelijk. Ofwel is de school 99,99% zwart, ofwel zijn er slechts 10% allochtonen aanwezig. Een middenweg lijkt enorm moeilijk, en enige verbetering zie ik niet opkomen. Dit is volgens mij ook bepalend door de cultuur en opvoeding/opvattingen die daarbij horen. Het lijkt grof om te zeggen dat blanken en zwarten altijd naar elkaar toe trekken waardoor gescheiden groepen ontstaan, maar het is wel in praktijk met de scholen bewezen. Dat is best jammer, want op die manier maken we geen kennis met andere culturen zonder onze eigen identiteit te verliezen. We begrijpen elkaar minder omdat er ook geen wil is om open te staan voor die andere culturen. Zo ontstaat in extreme vormen racisme en rassenhaat. Dat zou uit de wereld moeten worden geholpen. Maar je kan beter je naaste negeren dan uitmoorden zoals vroeger al wel eens het geval is geweest (WOII).
Om terug te keren naar de basis en naar de school die gaat sluiten, vind ik het ergens wel normaal dat de directie op deze manier ingrijpt. De school is letterlijk een 'zwarte school' en voor optimaal onderwijs en het welzijn van leerlingen is dat niet altijd positief. Jammer dat het moet gebeuren, want zo komt er nooit verbetering, maar ik begrijp de standpunten langs beide kanten.