Hof van Justitie wijst op ‘recht op privacy’ en legt speurders lam

Telecombedrijven mogen data over communicatie niet en masse bijhouden, zegt het Europees Hof van Justitie. Een opdoffer voor politie en gerecht.

Stalking, oplichting, verdwijningen, identiteitsdiefstal, zedenfeiten, drugsbendes, terrorisme: er valt geen misdrijf te bedenken of politie en gerecht doen in de zoektocht naar de daders een beroep op de gegevens over hun communicatie. Dat kan helpen om netwerken in kaart te brengen of om te bepalen waar iemand op een gegeven moment was (of niet was).

Telecombedrijven zoals Proximus en Telenet zijn daarom vandaag wettelijk verplicht allerlei data over alle gesprekken een jaar lang bij te houden. Dat gaat dan over met wie u belt, waar uw gsm zich bevindt, met wie u sms’t of mailt, welke sites u bezoekt, enzovoort. De inhoud van de communicatie wordt niet bijgehouden, het gaat alleen om de zogeheten ‘metadata’. Die gegevens moeten communicatiebedrijven wel van elke Belg opslaan.

Zo’n algemene bewaarplicht is in strijd met het recht op privacy, vindt het Europees Hof van Justitie in een bijzonder arrest. ‘De bewaring moet worden beperkt tot het strikt noodzakelijke: een gerichte opslag waarbij het aantal personen en de duur van de bewaring beperkt zijn.’

In de praktijk zou dat er dus op neerkomen dat alleen de gegevens mogen worden bewaard van wie al in het vizier loopt van speurders. ‘Ik weet niet of de rechters van het Europees Hof al strafonderzoeken hebben gevoerd, maar ze moeten me dan toch eens uitleggen hoe ik vooraf kan weten wie feiten zal plegen’, reageert Philippe Van Linthout, co-voorzitter van de Vereniging van Onderzoeksrechters. ‘Hoe komen we vaak uit bij verdachten? Door de analyse van dit soort gegevens. Natuurlijk moeten we voorzichtig zijn in het gebruik ervan. Maar daarvoor bestaan in ons land voldoende ‘checks and balances’. Voorlopig zal ik de Belgische wet over de bewaarplicht blijven toepassen.’

Volgens onderzoekster en advocate Charlotte Conings (KU Leuven) is die Belgische wet wel in strijd met de Europese regels zoals het Hof die nu voorschrijft. ‘Het is zeer onduidelijk hoe haalbaar de opslag van gegevens hierdoor zal blijven. Deze beslissing gaat erg ver.’

Jos Vander Velpen, advocaat en voorzitter van de Liga voor Mensenrechten, is zeer opgetogen over het arrest. ‘Dit geeft mij veel moed om de Belgische regels (die al eens werden aangepast, red.) aan te vechten. Ik had gevreesd dat de Europese rechters anders zouden oordelen, maar gelukkig niet. Dit is voor mij een kerst- en nieuwjaarscadeau in één keer. Midden januari starten we de procedure om de Belgische regels te laten vernietigen.’

Bron: De Standaard, 22/12/2016

Mening
Bij het lezen van het artikel heb ik toch wel een dubbel gevoel. Nee, ik vind het niet leuk en vooral niet kunnen dat men ingaat tegen de Europese wet van de privacy. Langs de andere kant stel ik mezelf de vraag of we in deze samenleving nog kunnen spreken over privacy want alles wordt gecontroleerd. Ik vind het daarentegen wél goed dat mensen gegevens gebruiken om te speuren. Zo kunnen er sneller netwerken vastgelegd worden, zoals in het artikel vermeld. Het privacy gegeven vervalt al bij het nemen van een gsm - abonnement. Dat is erg snel, maar als het nodig is voor speurwerk vind ik dat het zeker en vast gebruikt mag worden. Tegenwoordig moet je met alles zien wat je doet dus waarom ook niet met dit?