Banken blijven duizenden miljarden verdacht geld rondsturen, ook in België


Banken blijven duizenden miljarden aan mogelijk criminele opbrengsten, smeergeld en ander ‘vuil geld’ verwerken. Dat blijkt uit geheime Amerikaanse documenten die het Internationaal Consortium van Onderzoeksjournalisten (ICIJ) kon onderzoeken.


In ruim 2.100 documenten is er sprake van meer dan 2.000 miljard dollar (1.700 miljard euro) aan verdachte transacties, zo blijkt uit het onderzoek dat de naam FinCEN Files kreeg. Meer dan 360 documenten bevatten een verwijzing naar België, zo schrijven De Tijd, Knack en Le Soir, die vanuit België deelnamen aan het onderzoek.

FinCEN is de afkorting van Financial Crimes Enforcement Network, de Amerikaanse antiwitwascel. Het zijn meer dan 2.100 verdachte transacties die door de banken zelf aan FinCEN werden gemeld, voornamelijk tussen 2011 en 2017, die gelekt werden. De verdachte transacties worden vaak pas maanden of zelfs jaren na de uitvoering ervan aan de antiwitwascel gemeld.

In zo’n driehonderd van die transacties wordt België genoemd, zegt onderzoeksjournalist van De Tijd Lars Bové aan VRT. Volgens Bové zijn de laatste 10 jaar maar voor 300 miljoen euro aan boetes voor verdachte transacties uitgeschreven in ons land.


Russische oligarchen

‘De documenten tonen aan hoe sommige van de grootste banken ter wereld hebben toegelaten dat criminelen vuil geld de wereld rond konden sturen’, stelt de Britse openbare omroep BBC. ‘Ze tonen ook hoe Russische oligarchen banken hebben gebruikt om sancties te omzeilen die bedoeld waren om te beletten dat ze hun geld in het Westen zouden krijgen.’

Vaak maken de eigenaars van het geld gebruik van postbusvennootschappen of andere constructies om hun identiteit te verhullen. In één op de vijf gelekte documenten duiken klanten op met een adres in de Britse Maagdeneilanden.

‘De meldingen weerspiegelen de bezorgdheid van waakhonden binnen de banken. Ze vormen op zich geen bewijs dat er een criminele transactie of een andere overtreding plaatsvond’, benadrukt het ICIJ.


Belgische banken

Ook alle Belgische grootbanken duiken in de documenten op, zo schrijven De Tijd, Knack en Le Soir. Hun rekeningen zijn gebruikt voor verdachte geldstromen die variëren van enkele duizenden tot ettelijke miljoenen euro’s. In één geval is vanaf een Belgische bankrekening in één keer een half miljard dollar overgeschreven naar een rekening op naam van een postbusvennootschap op de Britse Maagdeneilanden. Die werd door Amerikaanse banken als verdacht beschouwd, omdat het helemaal niet duidelijk was wie erachter schuilging en waar het geld vandaan kwam.

De Belgische antiwitwascel kreeg van de banken tussen 2010 en 2019 74.273 meldingen van verdachte transacties. ‘Banken moeten waakzaam zijn, preventief vragen stellen aan klanten, en bepaalde transacties niet toelaten’, zegt Kris Meskens, de secretaris-generaal van de Belgische antiwitwascel.

De documenten van ‘FinCEN Files’ kwamen via het nieuwsmedium BuzzFeed bij het ICIJ terecht. De files werden gedurende 16 maanden uitgespit door meer dan 400 journalisten uit 88 landen.


DS, 20-09-2020