Arabische les voor Arabische kinderen


‘Mijn kinderen krijgen als Vlaamse anderstalige nieuwkomers verrassend veel kansen in Engelse scholen’, schrijft Guy Van Laer, die met zijn gezin voor een jaar naar Oxford verhuisde. Ze mogen onder meer een examen Nederlands afleggen. Het rigide Vlaamse onderwijssysteem kan er nog wat van opsteken.


Vorig jaar verhuisden wij in augustus met onze vier kinderen (9, 13, 15 en 16 jaar) naar Oxford. De twee jongste spraken geen Engels. Ze werden anderstalige nieuwkomers in vier verschillende Engelse scholen. Ik was hier vooraf doodsbang voor. Mijn jongste dochter vroeg zich angstig af of zij nu zou worden zoals de kindjes uit het asielcentrum in haar klas. In het VTI in Lier was ik zelf als leraar verantwoordelijk voor de opvang van anderstaligen, dikwijls na een taalbad in een OKAN-klas (Onthaalonderwijs Anderstalige Nieuwkomers). Wij hebben in Vlaanderen ook niet zoveel mogelijkheden om hen te ondersteunen.

De hindernissen waarop ik en mijn leerlingen botsten, lijken hier in Engeland amper te bestaan. Mijn kinderen hebben zich alle vier in hun nieuwe school vlot ingepast in het Britse systeem en behalen nu dezelfde resultaten als vorig jaar in hun Vlaamse school. Ik geloof nooit dat de Vlaamse structuren zo’n succes toelaten.


Zonder taalbad

Wat maakt nu het grote verschil? Hier in Engeland belanden anderstaligen zonder taalbad meteen in de gewone school en wordt het curriculum aangepast aan de noden van het kind. Ze verliezen hierdoor geen schooljaar en zitten direct tussen Engelstalige leeftijdgenoten.

Mijn twee zonen leggen hier deze maand hun examen Nederlands af. Leerlingen moeten hier voor vijf vakken goede resultaten behalen om naar de derde graad ASO (sixth form) te mogen. Het examen in de eigen moedertaal telt hiervoor mee (bijna dertig talen worden geëxamineerd). Als leraar in een Vlaamse school kreeg ik nauwelijks de kans om de kennis van de moedertaal van mijn leerlingen te waarderen. Is het dan voor Vlaanderen onbelangrijk dat er leerlingen in sterke richtingen afstuderen die vloeiend Russisch, Chinees of Arabisch spreken?

Mijn kinderen kunnen hier tijdens de schooltijd, ook tijdens andere lessen, terugvallen op de lessen EAL (English as an additional language). Bij het begin van het schooljaar bepalen de leraar en de onderwijsassistenten voor elk kind afzonderlijk een doel voor Engels. Om dit doel te bereiken is erg veel didactisch materiaal beschikbaar (vooral digitaal) en er wordt veel tijd voor uitgetrokken. In Lier konden wij een leraar maximaal een paar uurtjes vrijmaken om zulke kinderen te ondersteunen.

Voor elk kind wordt een curriculum op maat opgesteld. Een van mijn zonen volgt Engels op een lager niveau, maar voor wiskunde en wetenschappen zit hij in een sterke klas, en de lessen Frans worden een jaar stopgezet. Probeer dat in Vlaanderen maar voor elkaar te krijgen. Dergelijke flexibiliteit is bij ons onbestaande, leerplannen moeten worden gevolgd, het curriculum kan nooit zo ingrijpend gewijzigd worden op maat van het kind.

Het is hier niet nodig om in elk vak te slagen. Wie heel slecht is in Engels of wiskunde, kan nog altijd in de derde graad ASO geraken. Als je maar voor voldoende andere vakken een uitstekend resultaat behaalt. In de sixth form kies je vier of vijf vakken waar je echt goed in bent, je kunt het vak Engels ontwijken.


Arabisch als meerwaarde

Ik stel me dan voor dat een Syrische vluchteling van veertien jaar in mijn oude school aanklopt. Ik zou hem dan willen kunnen zeggen: ‘Jouw Arabisch kan een meerwaarde zijn voor onze Vlaamse samenleving, het examen daarvoor telt mee voor je rapport. Als compensatie laten we de lessen Frans dit jaar vallen. Je volgt ook niet de gewone lessen Nederlands. Tijdens de uren Frans en Nederlands kom je naar de les “Nederlands als vreemde taal”. De leraar biedt tijdens deze lessen hulp voor alles wat je niet verstond tijdens andere lessen, maar je leert er ook Nederlands. Op die manier maak je een serieuze kans om in een studierichting als Industriële Wetenschappen af te studeren.’


DS, 18-05-2015 (Guy Van Laer)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB