Leraars zien steeds vaker vreemde sms- en chattaal opduiken in de schrijfoefeningen en proefwerken van hun leerlingen. Het begin van een taalomwenteling? Het programma "Peeters & Pichal" op Radio 1 peilde naar de mening van leerkrachten en leerlingen.



Fonetisch geschreven woorden, bizarre afkortingen, geschrapte letters, cijfers in een woord, geen eind-n'en en zeker geen dt-regels meer. Geef toe, we gebruiken allemaal wel eens trucjes om snel snel snel die mail te beantwoorden of om toch maar zoveel mogelijk tekst in één sms'je te proppen.
VRT

Zo'n taal duikt tegenwoordig ook steeds vaker op in de opstellen, huistaken, toetsen en examens van kinderen en jongeren. Een evolutie die door leerkrachten, en niet alleen leerkrachten Nederlands, met argusogen wordt gevolgd. Hoe streng moet daartegen worden opgetreden? En zal dat gekke sms-taaltje ooit het Algemeen Nederlands vervangen?

"Er voltrekt zich een interessante evolutie. Schrijven was op een bepaald moment "uit", nu gebeurt het weer volop, en in allerlei nieuwe vormen. Chatten, bloggen, twitteren, mailen, sms'en... Mensen zijn weer meer met taal bezig, er wordt plots weer meer geschreven. Vanuit taalstandpunt kan je die evolutie alleen maar toejuichen", reageert Ronald Soetaert in "Peeters & Pichal" Hij is germanist, verbonden aan de vakgroep onderwijskunde van de Universiteit Gent, en gespecialiseerd in taal, geletterdheid en nieuwe media.
"Klein beetje moeien mag"

We evolueren steeds meer naar een digitale maatschappij. Die nieuwe vormen van communicatie hebben ook hun invloed op taal en taalgebruik. "Het medium bepaalt de taal. Vroeger was de formele brief waarschijnlijk hét genre voor geschreven taal, de enige manier waarop mensen communiceerden. Nu zijn er zoveel àndere mogelijkheden. De digitale jeugd speelt daar op een plezierige manier mee. Er ontstaat een nieuwe vorm van geletterdheid, bijna een nieuwe vorm van poëzie zelfs", vindt Soetaert.

Volgens Soetaert is die taal-evolutie niet tegen te houden. Hoe moet je daar als leerkracht mee omgaan? "Ik begrijp wel dat je je als leerkracht zorgen maakt over taalfouten. Je moet jongeren natuurlijk aanleren om ook in informele situaties correct Nederlands te gebruiken." Toch pleit Soetaert ervoor om niet al te veel in te grijpen. "Een klein beetje moeien mag, maar voor taal is het zeer slecht als je iets gaat verbieden. Dan creëer je een angst om te communiceren."

Bovendien, stipt Soetaert aan, bestaan er verschillende vormen van taalgebruik, al naargelang de omstandigheden. "We spreken anders tegen onze vrienden, onze ouders, onze kinderen, onze collega's... We switchen voortdurend van register, dat is een essentieel onderdeel van taalvaardigheid. Ik kan het mij niet permitteren om een fout te schrijven in een wetenschappelijk artikel, maar in een mail waar puur de informatie telt, kan het minder kwaad."

Er bestaan intussen al onlinewoordenboeken over sms-taal, ook in romans duikt het fenomeen op, en een paar jaar geleden lanceerde de Britse kwaliteitskrant The Guardian een wedstrijd voor het mooiste sms-gedicht. "Dat leverde echt wonderlijke brouwsels op. Als je echt van taal houdt, kijk je daar met met veel bewondering en interesse naar."


Datum: 19/11/2010
Bron: De Redactie

Eigen mening:
Op school zouden kinderen en jongeren algemeen Nederlands moeten spreken en schrijven. Het is belangrijk dat ze de taal die ze spreken in formele situaties kunnen gebruiken. Op hun werk later kan dit zeer belangrijk zijn.
Dat je tegen je vrienden dialect spreekt en dat je mails en smsjes in de zo gezegde sms-taal stuurt, is in mijn ogen heel normaal. Als je per sms betaalt wil je natuurlijk zo veel mogelijk kunnen zeggen in 1 berichtje. Afkortingen zijn dan heel handig. Maar ik zal laters als leerkracht er wel voor pleiten dat mijn leerlingen juist schrijven en algemeen Nederlands kunnen spreken.

Ik heb toch liever niet dat er in "sms-taal" naar mij gestuurd wordt. Ik versta er meestal toch niets van.

Mijn Nederlands is al aan de zwakke kant. Als in mijn meest gebruikte tijd niemand het correct doet, hoe moet ik het dan juist en correct leren toepassen. Door de weinige uren in het school leven? Door taalkunde te gaan studeren en er dan maar 30% van nodig hebben, om dan te gebruiken voor 25% van mijn tijd? Aangezien we toch alleen maar in officiële gesprekken de taal zouden moeten kunnen.

__________________
"These are my principles. If you don't like them, I have others." - G. Marx.

Als leerkracht Nederlands kan je met deze stof zeker en vast aan de slag! We mogen blij zijn dat jongeren überhaupt nog iets schrijven buiten school. Dit is wat de bovengenaamde Ronald Soetaert te zeggen had in de Gazet van Antwerpen van vandaag:



De man heeft inderdaad gelijk. Je moet niet bang zijn van wat nieuwe woorden. Taal verandert nu eenmaal, het is iets levends dat mee evolueert met zijn gebruikers. Wat nu als een normaal woord wordt beschouwd, was dat niet perse zoveel jaren terug.
Waar we wel onze aandacht op moeten richten is, dat jongeren weten wanneer ze welk register kunnen open trekken. Die chattaal mag, maar niet in een werkje voor Nederlands bijvoorbeeld, of in een mail naar de leerkracht.
Jongeren die met taal bezig zijn, op welke manier dan ook, dat kunnen we alleen maar toejuichen!

SMS-taal is haast een manier geworden van communiceren in sneltempo. Soms is het zelfs zo nodig om heel snel iets te kunnen sturen waardoor je taal krijgt die uiteindelijk enkel nog maar uit medeklinkers bestaat en de klinkers ver te zoeken zijn. Het is bijna een taal apart om te gebruiken en te hanteren. Soms heb ik ook moeite om alles te begrijpen omdat bijna iedereen een eigen jargon gebruikt die onleesbaar is voor een ander.
Uiteindelijk is het een kwestie van te lui zijn om een bericht te sturen en een kwestie van snelheid en evidentie.

Men kan dit op verschillende manieren bekijken vind ik, de ene kan zeggen dat men te lui is om volledige woorden te typen, de ander kan zeggen dat het hanteren van AN overbodig is bij het SMS'en. Maar bekijk het ook eens vanuit een economisch standpunt? Alles kost geld, ook SMS'jes versturen. Met het gebruiken van afkortingen kan men al gauw voor minder geld eenzelfde bericht sturen!

Veel operators bieden binnen een bepaalde tijd van herladen x-aantal sms "gratis" aan. Als ik hoor dat sommige zeggen dat ze 10k gratis sms hebben dan betwijfel ik ten zeerste dat ze die op doen in een maand. Dus echt kijken naar het aantal dat je verstuurd om geld te besparen is een beetje nutteloos, denk ik zo.

En als ik zie hoeveel mensen sms'en met iemand die ze later die dag nog zien, of zelfs naar mensen die in het zelfde gebouw zijn maar een verdieping lager of hoger dan denk ik eerder dat je daar geld kunt uitsparen. Stop eerst met het versturen van nutteloze sms'en en probeer dan te besparen. Probeer eens te mailen. Heel veel jongeren zitten in de zetel te sms'en naar andere jongeren die ook in de zetel zitten. Stuur dan een mail of gebruik een of andere IM. Ik denk dat iedereen tegenwoordig een vast bedrag betaalt voor internet en niet meer per x-aantal MB verbruik. Dus hier kan je ook al een pak mee uit sparen.

Hier komt misschien iets te hard mijn eigen idee in voor maar ik vind de gsm toch misbruikt in het algemeen.

__________________
"These are my principles. If you don't like them, I have others." - G. Marx.