Als de rijken rijker worden, wordt het land armer


Als de armste helft van de bevolking rijker wordt, dan groeit de economie van een land vervolgens harder. Maar als de rijkste 20 procent meer inkomen verwerft, remt dat net de groei af, toont een nieuwe IMF-studie.


Als de rijken rijker worden, dan profiteert iedereen mee. Want die rijken geven het geld immers uit en op die manier komt het ook bij minder vermogenden terecht. Zo luidt een vaak gehoorde rechtvaardiging voor een stijgend inkomen aan de top.

Die uitleg kunnen we naar de prullenbak verwijzen, blijkt uit de gisteren verschenen studie Causes and Consequences of Income Inequality van het IMF. Als de twintig procent rijkste burgers van een land één procentpunt rijker worden, dan daalt het bruto binnenlands product (bbp) in de daaropvolgende vijf jaar met gemiddeld 0,08 procentpunt. Bij de twintig procent laagste inkomens is het net omgekeerd. Als zij één procentpunt rijker worden, profiteert het hele land mee: in de daaropvolgende jaren stijgt de groei met 0,38 procentpunt. Dat positieve effect geldt ook voor een rijker wordende middenklasse, zij het in iets mindere mate.

De studie, gebaseerd op cijfers van 156 landen, bevestigt een eerdere bevinding van de Oeso. Uit een vergelijking van 22 landen besloot de Parijse denktank dat ongelijkheid de groei fnuikt (DS 10 december).

Het IMF somt een aantal verklaringen op waarom vooral een stijging van de laagste inkomens de groei opkrikt. Het stelt armere gezinnen in staat om gezond te blijven en te investeren in de opleiding van hun kinderen. Dat verhoogt de arbeidsproductiviteit en komt zo de hele economie ten goede. Een grotere concentratie van rijkdom bij de rijksten weegt negatief op de economie, omdat zij een kleiner deel van hun inkomen uitgeven.


Hogere bonus voor talent

‘De boodschap is duidelijk’, stelt ngo Oxfam in een reactie. ‘Als je groei wil, dan moet je investeren in de armsten en een herverdelend belastingbeleid aanmoedigen.’

Volgens het IMF verhoogt een herverdelend belastingsysteem inderdaad de groei – behalve in de landen die al sterk herverdelend zijn. Het IMF maant landen aan om vaker gebruik te maken van vermogens- en vastgoedbelastingen en belastingontwijking te ontmoedigen.

In de studie onderzoekt het IMF ook nog waarom de ongelijkheid sinds de jaren 1980 wereldwijd gestegen is. In de westerse landen luidt de belangrijkste verklaring een ‘talentenbonus’: hoogopgeleiden worden in vergelijking met hun laagopgeleide collega’s steeds beter betaald. In ontwikkelingslanden is de belangrijkste verklaring de flexibiliteit van de arbeidsmarkt. Vooral de laagste lonen zijn daar de dupe van.


DS, 16-06-2015 (Dries De Smet)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB