Studies in het buitenland


De hitte is gaan liggen, de notablokken staan weer in promotie: het nieuwe academiejaar staat voor de deur. Enkele duizenden Vlaamse studenten stappen daar binnenkort het vliegtuig voor op: Erasmus was nog nooit zo populair. Maar wat kost dat, studeren in het buitenland?


Hola, ¿cómo estás?

Overweegt zoon- of dochterlief een sabbatjaar ‘om de wereld te zien’? Blijf kalm en wijs hem of haar op de vele uitwisselingsprogramma’s aan de Vlaamse hogescholen en universiteiten. Van een gesubsidieerde stage in een ontwikkelingsland tot enkele vakken met een generieke beurs in Australië: de buitenlandse studie of stage vormt steeds een onderdeel van het traject in Vlaanderen. Je blijft gewoon ingeschreven aan jouw Vlaamse onderwijsinstelling en de studiepunten die je over de grens behaalt, tellen mee voor je diploma hier.

Erasmus – het door de Europese Commissie gesponsorde mobiliteitsprogramma voor studenten – is veruit het populairste uitwisselingstraject. Afgelopen academiejaar maakte een recordaantal van 5.789 studenten gebruik van het programma. Ze deden dat gemiddeld voor 4,7 maanden en bij voorkeur naar het zonnige Spanje.


Procedure

In Vlaanderen staat de vzw Epos in voor de controle en financiering van de Erasmustrajecten, maar de organisatie gebeurt door de onderwijsinstellingen. De opleidingen sluiten bilaterale samenwerkingsakkoorden met buitenlandse instellingen en selecteren de kandidaten. Bijgevolg kunnen bestemmingen, procedures en selectiecriteria verschillen naargelang van de universiteit of hogeschool.

‘Studenten hebben bij ons tot eind februari om een aanvraag voor het komende academiejaar in te dienen’, zegt de Erasmus-coördinator aan de UGent, Geneviève Cochez. ‘De afdeling Internationalisering regelt vervolgens de aanmelding bij de partnerinstelling. Tegen de zomer wordt een contract opgemaakt tussen de UGent, partnerinstelling en de student met wederzijdse rechten, plichten en bepalingen van de beurs. De inhoud van de studie of stage wordt vastgelegd in een Learning Agreement. Voor de student volgt een taaltest, zodat die zelf zijn taalkennis kan inschatten.’

Bij aankomst en vertrek stuurt de student nog een Confirmation of Arrival en Confirmation of Stay door. ‘Zo weten we of hij of zij goed en wel is aangekomen en of de student zijn programma goed heeft afgewerkt.’ De procedure is – op soms een kleine administratieve kost zoals een studentenkaart na – overal gratis. Studenten moeten ook geen inschrijvingsgeld betalen aan hun tijdelijke alma mater.


Verzekeringen

Navraag bij UGent en KU Leuven leert dat studenten ook in het buitenland genieten van een studentenongevallenverzekering en een verzekering burgerlijke aansprakelijkheid voor studiegebonden aangelegenheden. Anders gezegd: val je van de trap in de Sorbonne, dan ben je gedekt. Maar een ongeval is ook naast de school snel gebeurd. Check daarom of de familiale verzekering van je ouders ook een verblijf in het buitenland dekt.

Jongeren die naar een Europees land trekken, krijgen bij zowat alle ziekenfondsen hun eventuele ziektekosten terugbetaald. Vergeet wel niet op voorhand je ziekenfonds in te lichten en een Europese ziekteverzekeringskaart aan te vragen. Wie buiten Europa gaat studeren, heeft in sommige gevallen een aanvullende reisbijstandsverzekering nodig. Bij Europ Assistance kost zo’n formule 119 euro (maximaal 3 maanden per jaar in het buitenland).


Ter plaatse

Dat Londen duurder is dan Ljubljana, hoeven we u niet uit te leggen. Maar wat betalen studenten nu echt? Studente toegepaste taalkunde Febe Lamkowski trok vorig academiejaar drie maanden naar Sint-Petersburg. ‘Mijn gedeelde kamer in een studentenhome kostte 120 euro en maandelijks spendeerde ik nog eens 120 euro aan zaken als eten, wasserette en transport. Leven is Rusland is een stuk goedkoper, maar ik gaf er wel meer uit aan uitstapjes dan in België.’ Haar weekbudget? 70 euro.

Thomas Smolders studeerde enkele jaren geleden een semester in het Finse Tampere, waar het leven wél een pak duurder is. Maar hij kon de kosten temperen door enkele bewuste keuzes. ‘In Gent had ik een kot op de privémarkt en ging ik naar de dichtstbijzijnde winkel, in Tampere verbleef ik in een home (300 euro per maand) en ging ik vaker naar een supermarkt als Lidl.’ Daardoor kwam hij rond met hetzelfde leefgeld als in Gent (45 euro per week).

Siel Leeuwerck en Sander Van Den Broecke trokken vorig jaar allebei een semester naar Spanje (resp. Valencia en Salamanca). Ze betaalden ca. 300 euro per maand voor hun kot. Net als Smolders spendeerde Leeuwerck hetzelfde budget als in Gent (50 euro per week).

Jory Maeyaert koos bewust voor een Erasmustraject naar Warschau. ‘Omdat ik de stad niet kende, maar ook omdat ik wist dat het een goedkoper land was dan vele andere op de lijst. Ik wou het voor mijn ouders niet financieel zwaarder maken.’ Voor zijn (gedeelde) appartement in het centrum (280 euro per maand) betaalde hij zelfs minder dan zijn zolderkamertje in Gent (340 euro).

Besluit: wie slimme keuzes maakt, kan zes maanden op Erasmus met een budget van 2.630 euro, reiskosten niet inbegrepen.


Beurs

Elke Erasmusstudent kan een ‘mobiliteitstoelage’ aanvragen. Die bedraagt 235 à 335 euro per maand, afhankelijk van de bestemming. Studenten met een Vlaamse studietoelage krijgen 100 euro extra. De onderwijsinstellingen krijgen hier jaarlijks een budget voor van Epos. Zowel UGent als KU Leuven kon daarmee tot nu toe alle uitgaande Erasmusstudenten een beurs toekennen. Beide universiteiten bieden studenten binnen het Erasmusprogramma ook enkele bestemmingen buiten Europa aan, waaronder Rusland. Voor die landen ligt de beurs een pak hoger, rond 650 euro.


Besluit

Als we rekening houden met de beurs, betaalt een Erasmusstudent gemiddeld 920 euro voor een verblijf van zes maanden in een Europees land, reiskosten (en uitspattingen) niet inbegrepen.

De redactie gaat bij deze kostenberekening uit van een aantal hypotheses. Het gepubliceerde totaalbedrag is dus een raming.


DS, 30-08-2018 (Maaike Van Melckebeke)