Taalachterstand, kansarmoede, diversiteit: de scholen in de Vlaamse Rand rond Brussel kampen met dezelfde fenomenen als die van de hoofdstad zelf. En dus vragen ze dringend dezelfde ondersteuning. ‘Veel leerkrachten kampen hier met een burn-out.’

‘Als we onze eerstejaars secundair screenen op taal hebben sommigen maar het niveau Nederlands van het vierde leerjaar. En de kloof met de kinderen met een goede taalbeheersing wordt groter.’ Het is een nieuwe realiteit volgens Kurt Meeus, algemeen directeur van de scholengroep Midden-Brabant van het GO!, waar scholen in onder andere Grimbergen, Vilvoorde, Machelen, Zaventem deel van uitmaken.

In de Vlaamse Rand rond Brussel dus. Waar de bevolking aangroeit, waar er almaar meer anderstaligen in de klas zitten en waar in gemeenten als Machelen en Zaventem de kansarmoede fors toeneemt (zie grafiek). Dat de Rand rijk is, klopt niet overal meer.

Een ding staat voor Kurt Meeus vast: zoals vroeger wordt het nooit meer. Nostalgie is hem vreemd. ‘Dit zijn nu onze leerlingen, we moeten er het beste van maken.’

Veel leerkrachten doen hard hun best, maar zitten op hun tandvlees. ‘Er vallen er veel uit met een burn-out. Of ze verhuizen naar scholen verder weg. Sommigen zagen een leerling naar Syrië vertrekken. Je moet er maar mee om kunnen. Toch zijn er die juist graag in de diverse scholen werken: als ze iets bereiken met een jongere, geeft dat veel voldoening.’

Concentratie

Acties zoals de ouders aanspreken om het Nederlands te gebruiken, vindt Meeus sympathiek maar onvoldoende. ‘Er moet structureel iets veranderen. In sommige scholen geven we leerlingen van de eerste graad die zwak scoren qua taal twee tot drie uren extra Nederlands. Dat helpt. Van niveau vierde leerjaar aan het begin van het schooljaar klimmen ze in mei naar het normale niveau, maar dat vergt veel van onze mensen.’

Tegelijk speelt de waterval hier sterk. ‘Veel anderstalige kansarme leerlingen stappen over naar tso en bso, zodat je daar weer concentratie krijgt.’

Meeus weigert dit erg te noemen. Wél erg vindt hij het gebrek aan aandacht. Dat deelt hij met de lokale politici. Die vinden dat de Rand een eigen karakter heeft en dus een eigen beleid verdient. Jo De Ro (Open VLD), Vlaams volksvertegenwoordiger en schepen van Onderwijs in Vilvoorde, kaartte het gisteren nog aan in het Vlaams Parlement. ‘Mensen die niet in de regio wonen, beseffen niet hoe snel het hier verandert. Wij hebben al kleuterklassen zonder Nederlandstalige kinderen.’

Beiden vinden het onbegrijpelijk dat de scholen in de Rand wel met de Brusselse fenomenen kampen maar niet dezelfde ondersteuning krijgen als hun collega’s in het Hoofdstedelijk Gewest. Zo is de CLB-steun beperkter en ligt er een taalbarrière voor de welzijnsvoorzieningen.

Soms wijkt zelfs de regelgeving af. Met bizarre gevolgen. Meeus: ‘Een school in Brussel mag van ouders een basiskennis Nederlands eisen bij de inschrijving, een school aan de overkant van de straat, op grondgebied Vilvoorde, mag dat niet.’

Jo De Ro wil niet de indruk wekken op Brusselse middelen uit te zijn. ‘Veeleer willen we een beroep doen op hun expertise. Zij hebben tien jaar voorsprong.’

De minister van Onderwijs, Hilde Crevits (CD&V), erkent het bijzondere karakter van de Rand. Zij riep een taskforce samen van onderwijsmensen, lokale besturen, administratie en kabinetten. De werkgroep presenteert na de paasvakantie aanbevelingen. ‘Op basis daarvan zullen we nagaan of extra maatregelen nodig zijn of dat de bestaande instrumenten anders moeten worden ingezet’, zegt Crevits. ‘Taalachterstand mag geen leerachterstand worden.’

Bron: De Standaard: http://www.standaard.be/cnt/dmf20160316_02186949
Datum: 17 maart 2016

Mijn mening: Taal is een heel belangrijk gegeven in onze maatschappij. Het zorgt ervoor dat je geïntegreerd geraakt en mee kan draaien in het sociale leven. Voor mensen van andere origine is dit vaak de grootste struikelblok. Door de taal op school te leren, te sturen en te verbeteren is er een grote vooruitgang mogelijk. Dit vergt natuurlijk veel inspanningen van de leerkrachten. Ze moeten geduld hebben met de leerlingen en ze met kleine stapjes vooruit laten gaan. In Brussel hoofdstad worden hier vanuit de overheid extra middelen voor ingezet. Steden in de Rand kampen met dezelfde taalproblemen, maar moeten het met minder middelen doen. Ik vind dat de overheid niet moet bijspringen omdat de scholen in een bepaald gebied liggen, maar omdat een school met een bepaald probleem kampt. Als we zo leerlingen kunnen helpen hun taalachterstand in te halen, maken we een mooie vooruitgang naar de toekomst toe. Die leerlingen zullen doordat ze hun taalachterstand inhalen minder gemakkelijk in een watervalsysteem terecht komen. Ze hebben dan meer kans om echt iets te studeren dat ze graag doen op hun niveau. Waardoor ze beter hun plaatsje in de maatschappij kunnen innemen.