Leerlingen geven punten aan leerkrachten


BRUSSEL - De universiteit van Antwerpen heeft een instrument ontwikkeld waarmee leerlingen anoniem en op wetenschappelijk verantwoorde manier hun leraar kunnen evalueren.


Leraren kunnen iets leren van hun leerlingen. Dat is de filosofie achter het evaluatie-instrument 'Leraren Leren van Leerlingen' (LLL), dat ontwikkeld werd door enkele wetenschappers van de Universiteit Antwerpen (UA). Via een digitale vragenlijst kunnen leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar of het middelbaar aangeven wat de leraar volgens hen goed of slecht doet in de klas. Leerkrachten die openstaan voor de mening van hun leerlingen, kunnen het instrument op eigen initiatief aanvragen bij de onderzoekers van Edubron aan de Universiteit van Antwerpen.

Geeft de leraar genoeg feedback na een test? Grijpt hij in wanneer de werksfeer wordt verstoord? Geeft hij gestructureerd les? Aanvaardt hij dat leerlingen een eigen mening hebben? De vragenlijst peilt naar alle aspecten van het lesgeven. Ze is opgedeeld in tien rubrieken, die telkens een aspect behandelen. Als de test is afgelegd, houden leraar en leerlingen een klasgesprek over de opmerkelijkste punten in de resultaten. Uiteindelijk is het de bedoeling dat de leraar bij het lesgeven rekening houdt met wat de klas te zeggen had. In de bijhorende handleiding Leraren leren van Leerlingen staan verschillende methodes waarop de leraar zijn lessen kan aanpassen, al naargelang de resultaten van de enquête.

'Heel wat leerkrachten laten hun leerlingen aan het eind van het schooljaar een vragenlijst invullen over hun manier van lesgeven', zegt Peter Van Petegem, onderwijskundige (UA) en één van de bedenkers van het evaluatie-instrument. 'Die vragenlijstjes hebben geen wetenschappelijke achtergrond. En dus is het niet zeker dat de leraren de resultaten ervan juist interpreteren. Met dit instrument kunnen de leerkrachten zichzelf op een correcte manier evalueren en bovendien wordt de leerling actiever betrokken bij het onderwijs. Het is sowieso al een trend in het onderwijs dat leerlingen hun zeg kunnen doen. Het bevordert de participatie.'

Het evaluatie-instrument, dat online beschikbaar is, moet op een computer worden geïnstalleerd. Daarna moeten leerlingen de vragenlijst een na een invullen.

De onderzoekers werkten twee versies van het instrument uit. Een voor de derde graad van het basisonderwijs en een voor het secundair onderwijs. 'Via de computer kunnen de leerlingen zelfstandig de vragen beantwoorden. Hun antwoorden worden anoniem geregistreerd', zegt Van Petegem. 'Zo kunnen ze zich wat vrijer voelen bij het antwoorden. Die manier van werken geeft een open beeld van hoe het er in de klas aan toe gaat. Favoritisme speelt geen rol bij deze manier van evalueren.'

De onderzoekers brengen het instrument op de markt, na een lange proefperiode. 'Om te beginnen moesten we de juiste toon vinden voor de vragen', zegt Van Petegem. 'Het moest begrijpelijk zijn voor leerlingen van een vijfde en zesde leerjaar, maar ook voor leerlingen uit het beroepsonderwijs.' Daarom ontwikkelden de onderzoekers verschillende versies.

'Bovendien waren de leerkrachten eerst erg kritisch over het initiatief. Sommigen zagen er het nut niet van in. Maar eens ze het geprobeerd hadden, konden veel van hen er relevante informatie uithalen voor hun professionele ontwikkeling', zegt Van Petegem. 'Belangrijk ook is dat het niet de bedoeling is dat directies het instrument gebruiken bij de evaluatie van de leerkrachten. De leerkrachten zijn de eigenaars.'

Op langere termijn koesteren de onderzoekers vage plannen om de anonieme data te gebruiken bij wetenschappelijk onderzoek. 'Maar dat is in deze eerste fase nog niet aan de orde', zegt Van Petegem. 'We willen leerkrachten eerst overtuigen van het nut van de tool. De aanpak moet eerst wortel schieten.'

www.edubron.be


DS, 03-09-2009 (Valerie Droeven)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB

ACOD heeft bedenkingen bij evaluatie leerkrachten


De socialistische vakbond ACOD heeft bedenkingen bij het instrument waarmee leerlingen anoniem hun leerkrachten kunnen evalueren. De Universiteit Antwerpen heeft zo’n instrument ontwikkeld. ACOD vindt dat het aan de leerkracht toekomt om al dan niet van dit instrument gebruik te maken.


ACOD is ten gronde gekant tegen evaluaties door leerlingen. Leerkrachten worden nu al regelmatig geëvalueerd en het is belangrijk dat dit op een professionele manier gebeurt, zegt de vakbond. "Dat leerlingen mondiger zijn dan vroeger is zeker waar, maar mondigheid mag niet worden verward met deskundigheid. Evalueren is ook een vak", zegt algemeen secretaris Hugo Deckers.


Blog DS, 03-09-2009

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB