De klaagzang van Luckas


Het zat er aan te komen en sinds dinsdagavond is het zover. Iets voor middernacht bepleitte een prominent Groen!-parlementslid in Phara 'zero tolerance' in de Brusselse probleemwijken. Dubbel geparkeerde auto's, praatjes aan de stoplichten en onbeschofte hangjongeren, voor Luckas Vander Taelen is de maat meer dan vol. Die overlast moet weg. Het denken kan vlug gaan. Een paar dagen voordien, in een bijdrage voor deze krant, had hij een ander punt: de impasse van de Brusselse multiculturele samenleving. Het ging fout, omdat we bang waren 'om onze waarden aan de allochtonen op te dringen (sic).' Volgens Vander Taelen gaat het om veel meer dan discriminatie en sociale achterstand. Het probleem ligt dieper, bij de waarden...


De tijd dat de rechterzijde het waardedebat en het pleidooi voor nultolerantie monopoliseerde, is al enige voorbij. Als eerste groen boegbeeld maakt Vander Taelen op zijn beurt de oversteek. Daar is niets mis mee. Zoals de stad van iedereen is, zo ook de universele waarden. Vervelend is natuurlijk dat elke politieke familie, iedere buurt of generatie naar eigen goeddunken de waarden selecteert die ze in de vitrine wil zetten. Zeker als er nieuwe Belgen mee gemoeid zijn, is de verleiding om te sjacheren onweerstaanbaar. Bij momenten lijkt het erop of onze verkeersreglementen en het trottoirgebeuren het meest waardevolle zijn dat we de nieuwe Belgen te bieden hebben.

Al meer dan twintig jaar wordt het politiek correcte denken voor de impasse van de multiculturele samenleving verantwoordelijk gesteld. De plaat is grijsgedraaid: te veel tolerantie, te veel pamperen en een flagrante onwil om de diepgaande culturele verschillen, inclusief normen en waarden, te erkennen. Zo werden de reële problemen niet onderkend en sloeg het beleid de bal mis. Ruim twee decennia later is de U-turn een feit en wordt voluit op de botsing van de culturen gefocust. Het nieuwe politiek correcte denken is geen bijsturing van het vorige, wel een complete negatie ervan. De sociale en economische breuklijnen zijn er tot minder dan een voetnoot gedegradeerd. Dat de getto's in eerste instantie een symptoom van ongelijkheid en achterstelling zijn, is het nieuwe taboe. Het past niet langer in een vertoog dat vooral de culturele en liefst de religieuze verschillen aanjaagt. Bij elk debat over de migratie zit de islam nu in het beklaagdenbankje. Of ze nu Filip Dewinter, Benno Barnard of Jean-Marie Dedecker heten, het nieuwe front van bange oude Belgen deelt dezelfde onwrikbare overtuiging: 'de islam bedreigt de Europese waarden.'

Ongetwijfeld werden de klaagzangen over de Brusselse getto's te lang onder het tapijt geveegd. Dat had echter weinig met politiek correct denken te maken, maar alles met steriele Brusselse gemeentepolitiek en communautaire kortzichtigheid. Omdat het de politieke baronieën aan daadkracht ontbrak, verziekte de boel. Niet de migrant of de islam heeft hier schuld aan, wel het eigen, autochtoon beleid. En toch is relativering van de jeremiades op zijn plaats. Ten tijde van Pieter Daens ergerde het schoon volk in Brussel en Aalst zich eveneens blauw aan de slechte straat- en andere manieren van de werkmens. Het ontbrak het plebs, zo oordeelden de elites, aan waarden, respect en beschaving. Honderd jaar later sieren die vooroordelen het 'Groot Museum van de elitaire angsten en bekrompenheid'.

Het recht op werk en decent wonen zijn Europese, dus ook Belgische grondrechten. Het pleit voor de terughoudendheid van de nieuwe Belgen dat ze die grondrechten zelden op scherp zetten. Nochtans hebben ze daar reden toe. In de werkloosheidsstatistieken zijn ze oververtegenwoordigd en zicht op beterschap is er niet. Ondermeer omdat het onderwijs, ook het Vlaamse, dramatisch faalt. De nieuwe Belgen gaan, aldus vele internationale rapporten, te vlug overboord en worden vervolgens zonder perspectief op straat geparkeerd. In het Oeso-jargon heet dat 'ongekwalificeerde uitstroom'. Met alle gevolgen van dien. Overlast voor de fietsende mandataris en een doodlopende straat voor de gedumpte tiener. De eerste zit na vijf minuten in het pluche, de laatste staat vijf jaar later nog op de keien. Zelfs de top van het Gemeenschapsonderwijs is in de roes rond de waarden de pedalen kwijtgeraakt. De hoofddoek wordt uit de school verbannen en het jonge volk dat het daar oneens mee is, mag inpakken. Zonder diploma, zonder toekomst. Als het om de hogere waarden gaat, is de leerling blijkbaar bijzaak. Zeker als het om nieuwe Belgen gaat.

Paul Goossens is Europajournalist


DS, 10-10-2009

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB