Duaal leren krijgt steun, maar brede uitrol volgend jaar zou te vroeg zijn

Met duaal leren, dat ervoor moet zorgen dat meer jongeren hun diploma behalen, krijgen leerlingen zowel op werkvloer als in het onderwijs les. © kristof pieters
Duaal leren, waarbij leerlingen op school en op de werkvloer leren, moet ervoor zorgen dat meer jongeren hun diploma behalen. De Vlaamse regering wil er op 1 september 2018 over heel Vlaanderen mee starten. Maar zowel Katholiek Onderwijs Vlaanderen als het GO! vraagt een jaar uitstel.

Het systeem van duaal leren is nu als proefproject het tweede schooljaar ingegaan. Op dit moment bieden zo’n 83 scholen in 21 studierichtingen uit het beroeps- en technisch secundair onderwijs het aan. De Vlaamse Regering wil het nieuwe systeem vanaf 1 september 2018 over heel Vlaanderen in 50 studierichtingen aanbieden. Vorige maand liet de Vlaamse Onderwijsraad al verstaan dat er een “degelijke evaluatie” van de proeftuinen moet gebeuren. Nu maken de onderwijsverstrekkers ook tegen de geplande startdatum bezwaar.

“We staan achter het systeem, maar ijveren voor een grondige evaluatie alvorens het uit te rollen”, zegt Raymonda Verdyck, bestuurder van het Gemeenschapsonderwijs (GO!). “Het is beter om de modernisering van het secundair onderwijs samen met het duaal leren van start te laten te gaan op 1 september 2019.” Lieven Boeve, topman van Katholiek Onderwijs Vlaanderen, sluit zich daar bij aan. “De uitrol mag gekoppeld worden aan een invoering van de modernisering in september 2019. We schuiven het niet op de lange baan. We willen die vijftig richtingen volgend schooljaar opnemen in de proeftuinen. Laat ons voldoende tijd nemen om lessen te trekken.”

Bijsturen
De huidige proeftuinen lopen ook niet allemaal van een leien dakje. Zo is het aantal leerlingen in de richtingen relatief gezien niet toegenomen, blijkt uit een vraag van onderwijsspecialist Elisabeth Meuleman (Groen) aan minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V). Waar er in het eerste jaar 3,5 leerlingen per opleiding waren, gaat het nu 'slechts' om 3,2 leerlingen.

“Ook een mooi verhaal moet kloppen”, zegt Meuleman, die zich eveneens zorgen maakt over de timing. “En dat is nu nog niet het geval. Duaal leren zoals het er nu uitziet, is een maat voor niets. Voor Groen is het dan ook onbegrijpelijk dat de Vlaamse meerderheid een decreet goedkeurt terwijl de proefprojecten nog maar halverwege zijn en nog niet geëvalueerd werden. Als minister Crevits niet tijdig bijstuurt, dreigt ze het kind met het badwater weg te gooien.”

Knelpunten
Zowel Groen als de onderwijsverstrekkers wijzen op het belang van kwaliteitsvolle mentoren, die de leerlingen mee opleiden op de werkvloer. Het nieuwe systeem, waarvoor een leerling minstens 15 jaar moet zijn, moet een opwaardering zijn van het stelsel leren en werken. Op die manier moeten ook sterkere leerlingen zich ertoe aangetrokken voelen en niet alleen jongeren die bijvoorbeeld last hebben van schoolmoeheid of die zonder diploma het onderwijs dreigen te verlaten.

“De proeftuinen zijn een wisselend succes”, zegt Verdyck. “Goede begeleiding en voldoende werkplekken zijn noodzakelijk. Er is op beide vlakken nog werk aan de winkel, maar het systeem moet nog groeien. Wel staat of valt het duaal leren met de kwaliteit van de mentoren. Daarom dat we in gesprek zijn over een degelijke mentoropleiding waarin ook pedagogisch-didactische vaardigheden een plaats krijgen.” Boeve spreekt van “een paar knelpunten”. “De mentor moet een echte opleider zijn en geen begeleider. Maar we ervaren veel bereidwilligheid bij de werkgevers."

De Vlaamse regering buigt zich naar verluidt volgende week over de modernisering secundair onderwijs en duaal leren. Crevits stelt dat het nieuwe systeem werkt. “Ondernemingen staan te trappelen om hiermee aan de slag te gaan, net als de 83 scholen die al in het proefproject zitten. Het proefproject wordt geëvalueerd en op basis hiervan wordt duaal leren verder vormgegeven. Kwetsbare jongeren verliezen we daarbij niet uit het oog. Ook de mening van de jongeren zelf, de onderwijsverstrekkers en de bedrijven wordt hierin meegenomen.”


Eigen mening: We kennen nu al zoiets als een leercontract. Het deeltijds beroepssecundair onderwijs. Dit is echter enkel voor leerlingen die beroepsonderwijs volgen, maar ik denk dat hier meer nood aan is dus ik vind het goed dat dit wordt uitgebreid naar TSO.
Ons onderwijs heeft nood aan modernisering. 1 op de 8 leerlingen haalt hun diploma secundair onderwijs niet en dit moet veranderen. Modernisering moet dit tegengaan en moet meer inspelen op de noden van de leerlingen. Ik denk dat deze vorm van onderwijs zeker veel leerlingen gaat aanspreken in een samenleving waar er veel leerlingen schoolmoe zijn. Dit kan de leerlingen opnieuw moed en motivering geven om ervoor te gaan en hun middelbare school af te maken.
In het artikel wordt wel een heel goed argument aangehaald namelijk de mentoren. De mentor moet volgens Lieven Boeve een opleider zijn en niet alleen een begeleider. Ik denk dat we dit in onze opleiding ook al merken dat je bij sommige mentoren veel leert en echt ondersteunt wordt, maar dat andere mentoren je enkel vanop een afstand begeleiden. Dit verschil is heel groot en dit zorgt ervoor dat je een leerrijke stageperiode hebt gehad of net niet. Een mentor moet de leerling helpen groeien en ervoor zorgen dat ze goed worden in hun beroep. Hier moet zeker voldoende aandacht aan besteed worden.
Ik vind het goed dat ze het nieuwe systeem een jaar willen uitstellen tot zeker alles op punt staat en zodat kwalitatief onderwijs centraal blijft staan.

Bron: www.standaard.be, geraadpleegd op 26 november 2017