Met Arco rijdt CD&V zichzelf in de vernieling


De CD&V houdt mordicus vast aan een overheidsvergoeding voor de Arco-coöperanten. En rijdt zo zichzelf in de vernieling.


Hoopt u als Arco-coöperant uw geld nog terug te zien? 'Nee. Ik heb voor mezelf mijn Arco-aandelen afgeschreven.' Dat antwoordde oud-premier Yves Leterme (CD&V) vier jaar geleden aan de zakenkrant De Tijd. Daarom is het zo verbazingwekkend dat de verklaringen van N-VA-voorzitter Bart De Wever, zondag in De Zevende Dag, als nieuws werden gepresenteerd. De Wever over de overheidsvergoedingen voor de Arco-coöperanten: 'Ik ben zelf Arco-spaarder, maar ik reken er niet meer op.' De Wever en zijn Open VLD-collega Gwendolyn Rutten vrezen wat Leterme al jaren beseft: dat er geen oplossing kan worden gevonden voor de vergoeding van gedupeerde Arco-coöperanten die de juridische toets van Europa doorstaat. Alleen de CD&V blijft er het koste wat het wil aan vasthouden en verliest zo haar geloofwaardigheid.

Arco, de financiële arm van de christelijke werknemersorganisatie ACW (nu: beweging.net), stopte het geld van 800.000 coöperanten in Dexia. Toen de bank in 2008 kapseisde, gingen die centen in rook op. Dezelfde nacht dat de overheid Dexia redde, zorgde toenmalig premier Leterme voor de principiële goedkeuring dat de staat borg zou staan voor de Arco-coöperanten. Karel De Gucht (Open VLD), toen minister van Buitenlandse Zaken, zou daar later over verklaren: 'Het was vier uur 's nachts en er was een bank die op de rand van het faillissement stond. Je kon niet even zeggen: laten we daar nog even rustig over nadenken. De regeling werd in die nacht afgedwongen door de CD&V. Dat gebeurde in een beweging die moeilijk anders kan worden omschreven dan als chantage.'

In april 2009 (CD&V'er Herman Van Rompuy was intussen premier) werd de regeling in een wet omgezet. In het parlement was er amper verzet, ook niet bij de oppositie. Niemand durfde 'de kleine spaarder' tegen de haren in te strijken. Maar toen al was duidelijk dat Europa nooit met zo'n tegemoetkoming zou instemmen. In de zomer van 2014 bleek dat ook. De Europese Commissie besliste dat de constructie die de federale regering had opgezet voor de vergoeding van de Arco-coöperanten onrechtmatige en dus 'illegale' staatssteun was. Gevolg: de Arco-coöperanten waren hun geld kwijt. En Yves Leterme besefte dat.

De CD&V is wel altijd blijven herhalen dat de Arco-coöperanten vergoed moesten worden met overheidsgeld - voor alle duidelijkheid: dat is geld van de belastingbetaler. Dat de partij daar ook tijdens de vorming van de regering-Michel aan vasthield, getuigt van weinig realiteitszin. Of van de macht van het ACW. Of van beide. In ieder geval, toen in oktober 2014, maanden na de vernietigende uitspraak van de Europese Commissie, de regering-Michel van start ging, stond er in het regeerakkoord: 'In aansluiting op de initiatieven van de vorige regeringen zal de regering zorg dragen voor het uitwerken van een werkzame regeling met het oog op de schadeloosstelling van natuurlijke personen/coöperanten van erkende financiële coöperatieven.' De voorbije vier jaar liet de CD&V geen enkele gelegenheid voorbijgaan om de Arco-regeling te koppelen aan de goedkeuring van een totaal andere dossier dat op de regeringstafel kwam, zoals de verlaging van de vennootschapsbelasting of de beursgang van Belfius. Zo hebben de christendemocraten veel werk van de regering-Michel vertraagd en zelfs geblokkeerd. Het staat haaks op het DNA van de CD&V: een partij die haar verantwoordelijkheid neemt en compromissen sluit.

Het kan altijd dat Europa alsnog instemt met een overheidsvergoeding voor de Arco-coöperanten, via één of andere spitsvondige sluipweg. Een schoonheidsprijs zal dat niet opleveren, en veel meer dan een snoepcent ook niet. Het ziet ernaar uit dat de CD&V haar slag niet zal thuishalen. En zo zal de partij van Wouter Beke met weinig resultaten naar de kiezer trekken, want ook in andere dossiers wist ze zich niet te profileren. De peilingen beloven alvast niet veel goeds. De CD&V behaalt nog maar 15 procent, pakweg de helft van de N-VA. Ze dreigt zelfs haar tweede plek kwijt te spelen, want Open VLD, Groen en SP.A schommelen rond de 12 à 13 procent. Dat zou ronduit dramatisch zijn voor een partij die zo lang de lakens uitdeelde.

Enkele jaren geleden zei toenmalig Boerenbond-voorzitter Piet Vantemsche in Knack: 'Toen ik net voorzitter van de Boerenbond was, heeft men mij eens gevraagd hoe ik mijn relatie met de CD&V zag. Ik antwoordde: "Zolang ze aan de macht is, hoeft ze zich geen zorgen te maken.'" De zorgelijkheid kan beginnen.


Knack, 27-06-2018 (Ewald Pironet)