Tachtig centimeter minder kust per jaar

De baai van Samborombón in Argentinië is een van de ecologisch kwetsbaarste plekken van het land geworden. De krant El Clarín beschrijft hoe het zeeniveau stijgt, de velden hun vruchtbare lagen verliezen, de wind harder waait en het gebied kampt met onvoorspelbare droogtes en overstromingen.
In de baai van Samborombón, waar het estuarium van de Río de la Plata eindigt, worden de grenzen van Argentinië hertekend. Niet door de overheid, maar door de klimaatverandering. Door de opwarming van de aarde is dit een van de meest kwetsbare frontlijnen van de kust van Buenos Aires geworden, die in het klein toont wat ons wellicht in het groot te wachten staat.
Het zeeniveau stijgt, de velden verliezen hun vruchtbare laag, de wind waait harder en het gebied kampt met onvoorspelbare droogtes en overstromingen. De boeren en de vissers betalen daar al de prijs voor.
Dit is de zogenaamde Lage Pampa, een uitgestrekt grasland en laatste toevluchtsoord van bedreigde diersoorten zoals het Argentijnse pampahert. Het is tegelijk een plek van internationaal ecologisch belang omdat het een pleisterplaats is voor trekvogels die helemaal uit de arctische toendra komen. Maar dit jaar bleven de trekvogels wegens de milde temperaturen in Argentinië hangen, terwijl ze al lang hadden moeten zitten broeden in een andere uithoek van de wereld moesten zitten. ‘Ze zouden zich op de toendra moeten voortplanten, maar ze zitten nog hier’, zegt Maximiliano Navarro, parkwachter van het Nationaal Park Campos del Tuyú.
Rara getijden
De gletsjers smelten op Groenland, op Antarctica en in bergen overal ter wereld. Daardoor stijgt het zeewaterpeil, en dat kost Argentinië tachtig centimeter minder kuststrook per jaar. Volgens de kustbewoners worden ook de golven hoger. Daardoor trad de rivier Ajó aan zijn monding onverwacht buiten haar oevers en overstroomde het water de havenplaats General Lavalle. De zeven parallelle straten tussen het centrale plein en de kaai veranderden in een zilte rivier, die geen enkele meteorologische factor kon voorspellen.
‘Normaal kennen we één keer per jaar springtij. Vandaag zijn het er één of twee per maand’, vertelt Mario Santos Beade, beheerder van het Nationaal Park. ‘De getijden doen heel raar. Vroeger lag er bij eb driehonderd meter strand vrij. Vandaag staat er zelfs water tot in het achterland.’
Fernando Miñarro, coördinator van de natuurvereniging Vida Silvestre, legt uit dat de oorzaak van het hogere waterpeil complexer is het louter stijgen van de zeespiegel. Ook de regen neemt toe, en menselijke ingrepen spelen ook mee, zoals de kanalisatie van de Río Salado.
‘Water dat wil wegstromen, botst op water dat wil instromen, en de kanalen kunnen dat niet slikken. De effecten van de klimaatverandering zetten daar extra druk op.’
Verzilting
Als er zout water in de kanalen stroomt, is dat funest voor de velden. Het zilte zeewater kan ook het grondwater in het ondergronds gesteente vervuilen. Dat heeft dan weer zijn weerslag op de Talar, een ecosysteem van bomen dat typisch is voor deze regio.
Die hele verstoorde waterhuishouding bedreigt niet alleen een dorp als General Lavalle, maar ook verderop gelegen woongebieden treffen, zoals La Plata en Magdalena.
Volgens Miñarro mag er dan veel algemene wetenschap zijn over de klimaatopwarming in haar globaliteit, zodra je afdaalt naar het plaatselijke niveau, zoals hier, is er veel minder informatie over de mogelijke gevolgen voorhanden. Wetenschappers weten wel dat, zelfs wanneer de temperatuurstijging onder de twee graden blijft – het streefdoel van de klimaatconferentie in Parijs – het peil van de oceanen hoe dan ook zal blijven stijgen. Vicente Barros, vermaard klimaatspecialist, vertelde aan de Argentijnse krant Clarín dat we ‘tegen het jaar 2100 een stijging mogen verwachten van veertig centimeter.’
De vissers worden de veranderingen nu al gewaar. In de schilderachtige haven van General Lavalle, met zijn oranje geverfde boten en blauwe netten, vat visser Ricardo Trama het kort en bondig samen: ‘Minder koude, meer wind en overbevissing.’
Het warmere water veroorzaakte vorige zomer een enorme vissterfte, vooral bij de saraca, een soort haring. ‘Dat is geen commerciële vis, maar hij maakt wel deel uit van de voedselketen’, legt Ricardo uit. Hij weet ook dat bij Punta Piedras, in de noordelijkste punt van de baai, veel vuilnis ronddrijft, dat door de stroming wordt meegevoerd uit steden als La Plata. ‘De visnetten zitten vol plastic.’ En dat gebeurt uitgerekend op de plek waar de ombervis komt kuitschieten, een van de waardevolste soorten in de streek, die sowieso al zwaar onder druk staat wegens overbevissing.’
Winnaars
De klimaatverandering in de baai van Samborombón heeft echter ook winnaars. Voor een ongeoefend oog ziet de pampa er overal hetzelfde uit. Maar wie goed kijkt, ziet glooiingen in het terrein. Elk van die heuvels en kommen heeft andere karakteristieken. Voor iedere helling is er wel een specifieke plantensoort die is aangepast aan de omstandigheden.
De veetelers van de ranch Los Ñanduses hebben op dat principe hun duurzaam beheer van het weiland gebaseerd. De aanpak van Los Ñanduses is een van de slimste antwoorden op de klimaatverandering in de baai van Samborombón. Patricio McLaughlin van Los Ñanduses toont een lagergelegen zone die vorig jaar onder water stond. Als dit gebied was her aangeplant met uitheemse grassoorten, zoals de handboeken voorschrijven, had een sterke erosie kunnen optreden. Patricio heeft echter de lokale soort laten terugkomen. De winst is dubbel. De natuurlijke fauna van vogels en vlinders keert terug. Maar vooral: het vee brengt meer vlees op.

Bron: http://www.standaard.be/cnt/dmf20150827_01836280
Datum: 27/08/2015 om 08u16

Mening

De opwarming van de aarde heeft vele negatieve gevolgen. Dit artikel is hier een goed voorbeeld van. De mens is de grootste veroorzaker van de opwarming van de aarde, dus we kunnen enkel onszelf de schuld geven van de gevolgen. In het artikel wordt de problematiek van de opwarming van de aarde in Argentinië besproken. Toen ik dit artikel las moest ik toch even slikken. Ik wist dat het er erg aan toe ging op bepaalde plaatsen in de wereld, maar dat het allemaal zo snel gaat had ik niet verwacht. Kunnen we er nog iets aan doen? Dat betwijfel ik. Wat we volgens mij wel kunnen doen zijn de effecten vertragen. Het is hierbij natuurlijk belangrijk dat IEDEREEN meehelpt. Het heeft geen nut dat een werelddeel erg zijn best doet om de gevolgen van de opwarming van de aarde te beperken wanneer een ander werelddeel zich er niets van aantrekt. We moeten samen werken aan het vertragen van de effecten van de opwarming van de aarde, maar er zal veel energie kruipen in het motiveren van iedereen om mee te werken.