Een nieuwe regering, een nieuw woordenboek


Bij elke nieuwe regering duiken ook een aantal nieuwe woorden op die u ofwel nog nooit gehoord had of die een nieuwe definitie krijgen. Van doorkijktaks tot horrorfilm. We helpen u even op weg.


Arco

Vooral CD&V drong aan op een regeling voor de Arco-spaarders die hun geld verloren zagen gaan bij de troubles rond Dexia. De andere partijen hadden daar wel oren naar, maar vooral N-VA beklemtoonde dat niet alleen de belastingbetaler hiervoor zou opdraaien. (Ook Europa doet moeilijk over zo’n regeling trouwens.) Volgens het akkoord (dat nog vrij schimmig is) zullen de Arco-coöperanten niet voor de volle 100 procent worden vergoed, maar voor 80 procent van de oorspronkelijke inleg en nog eens 40 procent als u er de uitgekeerde dividenden bijtelt. Zowat 600 miljoen in plaats van 1,5 miljard euro is beschikbaar. Dat geld komt van de staat (de belastingbetaler), van staatsbank Belfius en van Beweging.net (het vroegere ACW).

De belangenvereniging Arcopar Actieteam heeft al laten verstaan dat de spaarders/beleggers helemaal vergoed willen worden.


Begrotingsevenwicht

Evenveel inkomsten als uitgaven: dan heb je een begroting in evenwicht. Ons land had Europa beloofd om het evenwicht in 2016 te bereiken. Maar dan had onze regering zowat 17 miljard moeten besparen. De onderhandelaars kwamen daarom overeen om het begrotingsevenwicht pas in 2018 te bereiken - waardoor er slechts 11,6 miljard moest worden gevonden.

Gaat Europa dat aanvaarden? De coalitie meent van wel. Ten eerste omdat ze structurele maatregelen neemt: maatregelen die jaar na jaar hun effect behouden. Ten tweede omdat Europa ook beseft dat je met besparen alleen de economische crisis niet overwint. België laat de strenge besparingsteugels wat vieren.


Centrum-rechts

Normaal zouden we een coalitie van N-VA, CD&V, Open VLD en MR een centrum-rechtse coalitie noemen. Toch krijgt deze regering-Michel vooralsnog de bijnaam ‘de Zweedse coalitie’. De reden is simpel: centrum-rechts werd de coalitie genoemd toen ook CDH nog bij het huidige kwartet hoorde. Toen CDH afviel, moest de pers op zoek naar een andere naam voor de regering.
Het werd Zweeds (naar de Zweedse vlag: geel, blauw en het kruis van de christendemocraten). Maar eigenlijk is de Zweedse coalitie wel degelijk een centrum-rechtse club. De linkse oppositie vindt er zelfs weinig ‘centrum’ in.


Degressiviteit

Het woord betekent dat een werkloosheidsuitkering zakt naarmate iemand langer werkloos blijft. Helemaal nul wordt de uitkering evenwel nooit. Zie ook hieronder, bij het lemma ‘gemeenschapsdienst’.


Doorkijktaks

De fiscus gaat dwars door alle trucs kijken die rijke mensen toepassen om hun vermogen te parkeren in fiscale paradijzen. De onderhandelaars beklemtonen dat ze daar niet de hardwerkende middenklasse mee treffen maar de grote vermogens die proberen te ontsnappen aan onze belastingen. Ook Nederland zou zo’n doorkijktaks of transparantietaks hebben. Wat het gaat opbrengen, is een grote (of kleine) onbekende. Op die manier ruikt deze taks een beetje naar vroegere begrotingen die de laatste gaatjes dichtreden met ‘de strijd tegen fiscale fraude’. Tegelijkertijd kunt u ook anders naar deze taks kijken: (eindelijk) begint een Belgische regering jacht te maken op de grote vermogens.


Forfaitaire beroepskosten

Wie werkt, krijgt ook iets van de regering: 250 euro per jaar ongeveer. Maar daarvoor moeten we eerst iets uitleggen.

Werkende Belgen hebben op hun belastingbrief de keuze. Ofwel brengen ze een heleboel beroepskosten in die ze mogen aftrekken van hun belastingen (vervoerskosten, de verwarming van de plaats in huis waar ze werken, beroepskledij...) ofwel doen ze dat niet en krijgen ze een forfaitaire korting. Die laatste korting verhoogt nu. Leuk, maar voor wie zijn beroepskosten bijhoudt en aftrekt, verandert er niets.


Fotomoment

U wilt graag weten wanneer u op de website standaard.be het grote statieportret van de regering Michel I zult vinden. Zaterdag. Dan trekt Charles Michel met zijn team naar de koning om de eed af te leggen.
Wie mag u verwachten? Charles Michel en Didier Reynders staan op de foto voor de MR. Daarnaast vallen de namen van Daniel Bacquelaine, David Clarinval, Denis Ducarme (Defensie?), Olivier Chastel en Christine Defraigne (Justitie?).

Voor CD&V staan Kris Peeters en Koen Geens (Sociale zaken?) wellicht op de foto. CD&V mag nog een staatssecretaris leveren, sommige Wetstraatwatchers menen dat op die manier Pieter De Crem toch wordt opgevangen.

Bij N-VA circuleren deze namen: Jan Jambon (Binnenlandse Zaken), Johan Van Overtveldt (Financiën?) en Steven Vandeput. Als staatssecretaris worden Elke Sleurs en Theo Francken (Asiel?) genoemd. Siegfried Bracke mag helemaal niet op de foto, maar hij gaat wel de Kamervoorzitter worden.

Open VLD schuift Alexander De Croo en Maggie De Block naar voren. Wie daar staatssecretaris wordt, is niet bekend. Maar wie Noël Slangen durft suggereren krijgt de handtas van de voorzitter in het gezicht. Misschien is Limburger Lode Vereeck een betere gok.


Gemeenschapsdienst

Wie langdurig werkloos is, zal geleidelijk aan een kleinere werkloosheidsuitkering krijgen. Dat noemen we de degressiviteit van die uitkering. De (kleinere) werkloosheidsuitkering blijft evenwel doorlopen en stopt dus nooit. Langdurig werklozen gaan echter ook iets moeten doen als tegenprestatie: twee halve dagen per week gemeenschapsdienst. Dat moet nuttig werk zijn dat hen zelfs opnieuw in het arbeidscircuit kan loodsen.
Het Nederlandse verhaal van een ontslagen straatveger die wat later als werkloze opnieuw de straat moest vegen, is niet bepaald een voorbeeld dat ons land wil volgen.


Herstelregering

Sommigen noemen haar centrum-rechts, anderen noemen haar Zweeds, maar de coalitiepartners zelf spreken het liefst over een sociaal-economische herstelregering. Daarom krijgen de bedrijven bijna vier miljard lastenverlagingen (via indexsprong en een lagere voorheffing op de lonen van de werknemers vanaf 2016). Ook langer werken via de pensioenhervorming past bij het beeld van een herstelregering. Voorts meldt de herstelregering ook dat de begroting enkel in evenwicht geraakt tegen 2018 met structurele maatregelen en niet dankzij eenmalige ingrepen. En, o ja, de herstelregering ontvet ook het staatsapparaat.


Horrorfilm

De christelijke vakbond vindt de regeringsbeslissingen vreselijk: een indexsprong, langer werken, gemeenschapsdienst voor werklozen, knabbelen aan het tijdskrediet... De vakbond ACV heeft het over een horrorfilm of een horrortelevisiereeks want de afleveringen met horrorverhalen blijven maar komen.


Jongste premier

Het klinkt natuurlijk tof dat Charles Michel als 38-jarige de jongste premier uit onze geschiedenis (en zelfs uit de Europese geschiedenis) is. Maar dat klopt niet helemaal. De eerste premiers in het jonge België waren ook dertigers, al zal de historicus in u opperen dat die mensen niet echt de titel van ‘premier’ droegen, wat ook weer waar is.

De liberaal Joseph Lebeau die een paar maanden het kabinet leidde in 1831 was bijvoorbeeld 37 jaar, zijn opvolger Felix de Mûelenaere was 38 en Charles Rogier (premier van 1832 tot 1834) was 32.

Al werden we in onze recente geschiedenis steevast geregeerd door 40-plussers. Elio Di Rupo was 60 toen hij premier werd en Leterme, Martens, Gaston Eyskens of Verhofstadt waren veertigers. Tindemans en Dehaene waren zelfs vijftigers.


Kaaimantaks

Is een ander woord voor doorkijktaks (zie aldaar). Kaaiman verwijst naar de Kaaimaneilanden die bekend staan als fiscaal paradijs. Kaaimannen bijten ook. Allicht wil het woord ook beklemtonen dat de Zweedse onderhandelaars hun tanden gaan zetten in de grote vermogens.


Partijcongres

De partijvoorzitters hebben nu een akkoord met de coformateurs gesloten en daarmee lijkt het regeerakkoord in kannen en kruiken. Dat klopt, maar de democratie heeft ook binnen een partij haar rechten. Partijen zijn tenslotte meer dan een voorzitter alleen. Daarom mogen alle leden per partij donderdag of vrijdag hun zegje doen over het akkoord op het partijcongres. Nergens worden grote problemen verwacht. Een partijvoorzitter die zijn partijleden niet kan overtuigen is een (politiek) dode voorzitter. Toch zal er met name bij CD&V wel wat tegenstand zijn door de volgelingen van Beweging.net (ACW).


Slimme indexsprong

Het zou natuurlijk verwonderen dat een regering beslist om een domme indexsprong te maken. Waarom deze vandaag expliciet ‘slim’ heet, is dat omdat ze de laagste inkomens en de uitkeringen ontziet. Ook was er onder economen een groot debat ontstaan over hoe verstandig of dwaas een lineaire loonlastenverlaging (want dat is een indexsprong tenslotte) is. ‘Slim’ duidt er dan ook op dat werkgevers en werknemers per bedrijfssector gaan afspreken hoe ze het geld dat ze winnen dankzij de indexsprong, gaan besteden.

De indexsprong zou voor de bedrijven in totaal een loonlastenverlaging betekenen van 2,4 tot 2,6 miljard euro – het is immers geld dat ze niet moeten uitgeven aan de hogere lonen van hun werknemers.


Staatshervorming

En hoe zit het met de grote paragdigmashift van de N-VA, het confederalisme, het verder uitkleden van België? Daar blijft het stil rond. Zelfs of er afspraken zijn rond artikel 195 (wat mag een volgende regering veranderen aan de Grondwet) blijft het stil. ‘Ik leg hier geen verklaringen over af. Ik voer daarover geen onderhandelingen in de pers’, zegt N-VA-voorzitter De Wever zelfs.

Hij kan wel terugvallen op de woorden van Didier Reynders (MR). Hij sprak ze al eerder uit en herhaalde ze vanmorgen: ‘Een regering zonder de PS is een staatshervorming op zich.’


Taxshift

‘We belasten arbeid veel te veel in dit land. Dat maakt onze werknemers duur en dat is slecht voor de concurrentiepositie van onze bedrijven.’ Voorgaande zinnen hebben de Zweedse onderhandelaars meermaals op u losgelaten. Zo hebben ze ons voorbereid op een taxshift: we verhuizen de lasten op arbeid naar andere dingen. Naar vervuilende diesel bijvoorbeeld, ongezonde tabak en alcohol, naar internethandel via het buitenland en naar dingen als plastische chirurgie waar nog geen btw op werd geheven. En op vermogens? Neen, dat is niet helemaal gelukt.


Veertien

De regering-Michel krijgt 14 ministers: zeven Franstaligen, onder wie de premier en zeven Nederlandstaligen. N-VA heeft er drie, CD&V en Open VLD hebben er elk twee. Daarbovenop krijgen de Vlaamse partijen ook enkele staatssecretarissen. N-VA krijgt er twee, de anderen elk één. Binnenlandse Zaken zou voor N-VA’er Jan Jambon zijn. Didier Reynders (MR) heeft zijn zinnen gezet op Buitenlandse Zaken. Maggie De Block (Open VLD) wordt genoemd op Volksgezondheid en voor Kris Peeters (CD&V) zou Werk zijn.

Belangrijk is vooral dat de regering-Michel minder excellenties zou tellen dan de regering-Di Rupo. Voor meer namen kunt u de ‘F’ van ‘fotomoment’ bekijken.


Verraad

Dat is alvast wat CDH ervan vindt. De Franstalige christendemocraten waren al boos op de MR omdat die partij een coalitie maakt met de vermaledijde N-VA. Maar nu verraadt de MR ook de gezinnen en de middenklasse, aldus CDH. Vooral de indexsprong zit de partij van Lutgen dwars.


Vi gjorde det!

Er mag al eens Zweeds gesproken worden in een artikel over de Zweedse coalitie. Deze tweet stuurde N-VA-kamerlid en toekomstig staatssecretaris Theo Francken de wereld in gisteravond. Het betekent zoveel als ‘We did it’ of ‘We hebben het gefikst!’. Een uitroep van vreugde dus.


Welvaartsenveloppe

U mag van ons niet verwachten dat we werkelijk alles uitleggen. Maar die enveloppe, zo zeggen de onderhandelaars, is 970 miljoen euro waard en wordt gebruikt om de uitkeringen welvaartsvast te houden. Voortaan gaan die centen verdeeld worden via de bedrijfsvoorheffing. De enveloppe wordt dus ‘gefiscaliseerd’.


Blog DSAvond, 08-10-2014 (Bart Dobbelaere)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB