Privatisering komt er zeker, maar ze wordt niet voorbereid


BRUSSEL - Acht op de tien ziekenhuisdirecteurs denken dat er een grotere privatisering in de zorgsector komt. Maar weinigen bereiden zich ook op die evolutie voor. Hetzelfde geldt voor de politieke wereld.


Een grotere privatisering in de gezondheidssector is zo goed als onafwendbaar. Ze wordt gevreesd, maar niet voorbereid. Dat staat niet met zoveel woorden in de studie Kan de olifant dansen? De toekomst van de Belgische gezondheidszorg, die Decision Strategies International maakte met BNP Paribas Fortis. Maar de studie leidt wel tot die conclusie.

De studie gebruikt het scenariodenken. Met een stel binnen- en buitenlandse ziekenhuisdirecties en experts werden vier scenario's uitgewerkt over hoe de gezondheidszorg het komende decennium kan evolueren. Geen van die vier scenario's zal ooit helemaal realiteit worden. De echte evolutie zal zich ergens tussenin bevinden. Wat geldt in de vier scenario's, geldt meteen zeker voor de toekomst, is het basisidee achter de methode.

Zeker is dat efficiëntie voor ziekenhuizen levensbelangrijk wordt. Wie niet efficiënt is, zal niet overleven. Talenten vinden en behouden, is punt twee. Kapitaal vinden, bij de overheid of op de privémarkt, wordt punt drie. Strategische marketing rukt op als competentie. Bovenal nodig is de capaciteit om tijdig veranderingen te zien en door te voeren.

Dat zijn belangrijke vaststellingen. Conflictueuzer is de vraag welke scenario's het meest waarschijnlijk zijn.

De vier scenario's houden rekening met twee vragen: 1) in welke mate blijft de overheid de gezondheidszorg domineren en in welke mate krijgt de privésector zijn zeg, via privéverzekeringen of privatisering van instellingen; 2) hoe sterk wordt de technologie?

Twee van de vier scenario's (A en B) zijn rampscenario's. A, 'Het verdriet van België', is niet onwaarschijnlijk. B voegt daar nog een pandemie aan toe.

C en D zijn vrolijke scenario's: we komen weer terecht in groei, en dan is de vraag of de overheid blijft sturen (C) dan wel of de privésector dat overneemt.

Als 100 ziekenhuisdirecteurs gevraagd wordt welk scenario ze het meest waarschijnlijk vinden, dan blijkt dat meer dan tachtig B of D aanstippen: de scenario's met een groeiende privatisering. Ze achten die het meest waarschijnlijk en ze vrezen die ook het meest.

'Winstgedrevenheid in plaats van patiëntgedrevenheid is wat wij, sociale ondernemers, vrezen', zeggen ze met emotie in de stem. Het strookt ook niet met ons politiek-sociale model, luidt het. Maar ze erkennen tegelijk dat ze zich niet op die evolutie voorbereiden. En daarmee zitten ze op dezelfde lijn als de politici. Die hebben afgelopen decennia de zorg sluipend laten privatiseren: bijna 30 procent van de medische uitgaven wordt al betaald door de patiënten en hun aanvullende verzekeringen.

Privéklinieken van groepen van artsen schieten de jongste jaren als paddestoelen uit de grond. Ruim de helft van de bevolking heeft een aanvullende privéverzekering.


DS, 26-06-2009 (Guy Tegenbos)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB