Zou één Israëlisch-Palestijnse staat wel vrede brengen?


Wat Washington nu precies denkt over het Israëlisch-Palestijnse conflict, is elke dag een beetje gissen. Decennialang hebben de Verenigde Staten zich bekend tot een ‘tweestatenoplossing’, waarbij ‘Israël in veiligheid leeft naast een leefbaar Palestina’. President Donald Trump suggereerde woensdag in warrige termen dat die twee staten niet meer zo nodig hoeven. Zijn ambassadeur bij de Verenigde Naties, Nikki Haley, zei gisteren weer wat anders.


In de praktijk is er van de twee staten waarvan sprake in de vredesakkoorden van Oslo uit 1993 nooit veel terechtgekomen. Er kwam een Palestijnse Autoriteit die vanuit Ramallah een beetje over de bezette Westelijke Jordaanoever kan regeren, maar in de praktijk is ruim 60 procent van die Westoever – de zogeheten ‘Zone C’ – altijd onder directe Israëlische militaire controle gebleven.

Bovendien is Israël nooit opgehouden met zijn kolonisering van die Palestijnse Westoever, die intussen een gatenkaas van Palestijns gebied is geworden, doorweven met joodse nederzettingen – die daar volgens internationaal recht illegaal zijn.

Alleen al sinds Donald Trump op 20 januari aantrad in het Witte Huis, heeft Israël plannen aangekondigd voor de bouw van nog eens zesduizend woningen op de Westoever en in Oost-Jeruzalem. Datzelfde oostelijke deel van Jeruzalem, dat zoals de Westoever en de Golanhoogtes door Israël wordt bezet sinds 1967, werd al in de jaren 80 eenzijdig door Israël geannexeerd.

De tweestatenoplossing van Oslo, die door de Europese Unie en zowat de hele diplomatieke wereld nog altijd als enige haalbare oplossing wordt gezien, is in de praktijk dus nog moeilijk realiseerbaar als gevolg van de nederzettingenpolitiek. Kan een ‘éénstaatoplossing’ dan wel soelaas bieden?


Israël-Palestina of Groot-Israël?

Het idee werd al eind jaren 60 geopperd door de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) van Yasser Arafat en in 1999 nieuw leven ingeblazen door de Palestijns-Amerikaanse denker Edward Said. Die schreef dat ‘na vijftig jaar Israëlische geschiedenis het klassieke zionisme niet in een oplossing heeft voorzien voor de aanwezigheid van Palestijnen’. Waarom dan niet ‘het land delen, op een echt democratische manier met gelijke rechten voor al zijn burgers’?

Een gezamenlijk Israël-Palestina, dus. Het idee wordt soms gedragen door linkse intellectuelen en krijgt steun bij sommige Palestijnen, die aanvoelen dat de tweestatenoplossing nergens heen leidt. Ook Israëlisch extreem-rechts voelt veel voor één staat, maar dan als een Groot-Israël zonder Palestijnen.


Apartheid

Volgens de huidige bevolkingscijfers, die vaak worden gecontesteerd in functie van politieke standpunten, zouden er in zo’n gezamenlijk land nu 6,5 miljoen Palestijnen leven (onder wie ook de ‘Israëlische Arabieren’, Palestijnen die na de Israëlische onafhankelijkheid in 1948 ter plaatse bleven) en ongeveer evenveel Israëlische joden. Van een uitgesproken ‘Joodse staat’ is dan duidelijk geen sprake meer.

Annexeert Israël de huidige Palestijnse gebieden zonder de Palestijnen gelijke rechten te geven, dan komt een scenario op tafel waarbij verwijzingen naar de Zuid-Afrikaanse apartheidsstaat nooit ver weg zijn.

Het verklaart waarom tal van internationale politici blijven hameren op de tweestatenoplossing als enige mogelijkheid om Israël ‘zowel democratisch als Joods’ te houden. In een éénstaatoplossing zou Israël moeten kiezen tussen die twee.


DS, 17-02-2017 (Jorn De Cock)

__________________
"Never argue with an idiot, they'll just bring you
down to their level and beat you with experience." (c)TB