Deur dicht voor foute kopers van oud legermateriaal

Defensie zal niet langer zomaar gebruikte wapens, tanks of helikopters mogen doorverkopen. Het parlement zal voortaan eerst een uitgebreide controle uitvoeren. Die moet voorkomen dat het materiaal in de verkeerde handen terechtkomt, zoals in 2012 gebeurde met Agusta-helikopters.

Een Leopard-tank voor 50.000 euro of vier Agusta-helikopters voor 2,5 miljoen euro: het Belgisch leger doet oud materiaal op regelmatige basis van de hand. Het geld wordt uiteindelijk gebruikt om te investeren in nieuwe uitrusting. Alleen zijn er momenteel te weinig garanties dat het materiaal niet bij malafide wapenhandelaars of foute regimes belandt. Daarom zal het parlement voortaan elke verkoop grondig kunnen doorlichten.

Dat een extra controlemechanisme noodzakelijk is, bewijst het recente verleden. Voormalige defensieministers Pieter De Crem (CD&V) en André Flahaut (PS) kwamen onder vuur te liggen wegens de verkoop van oud legermateriaal.

Bloedig conflict

In 2007 kwamen enkele Agusta-helikopters in Benin terecht. Flahaut kreeg het toen lastig omdat de A109's vooral dienst deden als luchttaxi's voor president Thomas Yayi Boni. Die wilde daarmee tijdens zijn kiescampagne de indruk wekken dat hij in het Westen allerlei zaakjes gedaan kreeg.

De Crem kreeg dan weer heel wat vragen over de verkoop van acht Agusta's in november 2009 en vier in maart 2012. Allemaal werden ze gekocht door MAD Africa Distribution. Van oorsprong was dit een Belgisch bedrijf, waarvan de directeur in 2004 werd verdacht van witwaspraktijken en in verband werd gebracht met illegale wapenhandel, mensenhandel en autozwendel.

Via dit bedrijf kwamen de helikopters uiteindelijk in Zuid-Soedan terecht, een land waartegen de EU toen een wapenembargo handhaafde. Duizenden mensen verloren het leven door een bloedig conflict tussen de twee belangrijkste stammen.

Naar aanleiding daarvan pleitte Groen-Kamerlid Wouter De Vriendt al in 2013 voor meer parlementaire controle op legerverkopen. Hij werkte als voorzitter van de commissie Legeraankopen een voorstel uit, maar dat geraakte niet goedgekeurd. De commissie, die de aankopen controleert, moest volgens hem ook de bevoegdheid krijgen om de verkopen te onderzoeken.

De meerderheid komt nu met een gelijkaardig voorstel, dat De Vriendt zal steunen. "De verkoop van helikopters aan Zuid-Soedan heeft duidelijk gemaakt dat een strikter parlementair toezicht nodig is. Daar werden ze ingezet tegen burgers." Ook N-VA'er Peter Buysrogge, de huidige voorzitter van de commissie Legeraankopen, hamert op het belang van transparantie.

Concreet zal de commissie bij elke grote verkoop advies vragen over potentiële klanten bij de inlichtingendiensten. Louche wapenhandelaars zullen zo geen kans meer maken. Ook zal Defensie zelf uitleg komen geven bij de verkoop. Na grondig onderzoek zal het parlement een advies uitbrengen, maar het is de regering die finaal beslist.

Voor alle duidelijkheid: het gaat alleen om grote verkopen. De uitverkoop van tenten of combat boots zullen niet extra worden gecontroleerd. Wapens of oorlogsmateriaal dat Belgische fabrikanten zelf uitvoeren, vallen dan weer onder bevoegdheid van de gewesten. In de praktijk gaat het om enkele dossiers per jaar. De laatste grote verkoop was die van de Leopard-tanks vorig jaar, die van de hand werden gedaan als oud ijzer.

Minister van Defensie Steven Vandeput (N-VA) reageert positief. "Ik vind het belangrijk om in alle transparantie samen te werken met het parlement. Het is niet meer dan normaal dat we dat ook doen voor legeraankopen en -verkopen."

Bron: http://www.demorgen.be/binnenland/d...riaal-b9102add/
Datum: 11/05/2016

Mening: Ik vind het heel positief dat men hier meer aandacht aan gaat besteden. In deze tijd is het natuurlijk belangrijker dan ooit dat we niet meteen wapens in de verkeerde handen leggen. Je weet natuurlijk nooit op voorhand wat er verder met het legermateriaal gedaan zal worden, maar het is goed dat men meer controle gaat uitvoeren. Zeker voor er grote verkopen worden gedaan. De mensen met slechte bedoelingen zullen hopelijk meer op hun hoede zijn en zullen hopelijk vermijden zulke dingen aan te kopen, omdat er onderzoek wordt gedaan naar hun en al hun gegevens zullen worden opgeslagen. Het wordt op die manier al moeilijker om aan wapens en ander legermateriaal te komen.