De Catalanen die naar de afscheiding van Spanje smachten vieren de resultaten van de regionale verkiezingen als een grote overwinning. Met 72 van de 135 zetels in het parlement in Barcelona hebben de twee partijen Junts pel Sí en CUP een absolute meerderheid behaald.


©AFP
Cruciaal is nu de vraag of beide partijen een regering kunnen vormen en hun plan verderzetten om een unilaterale verklaring van onafhankelijkheid op te stellen, dat het Catalaanse parlement moet goedkeuren en een 18 maanden durend onafhankelijkheidsproces in gang moet zetten.


©REUTERS
Junts pel Sí, een coalitie van de centrumrechtse regeringspartij CDC, het linkse ERC én enkele burgerplatformen die vóór de onafhankelijkheid zijn, haalde 62 zetels. Dat is minder dan verwacht en dan de 71 zetels die de twee partijen in 2012 nog apart behaalden, maar de coalitie vond het toch voldoende om feest te vieren als de grote overwinnaar van de verkiezingen. Kopman Artur Mas claimde meteen de overwinning: "We hebben een democratisch mandaat en een enorme legitimiteit om door te gaan met ons project", aldus de regeringsleider voor zijn aanhangers in Barcelona.

Nummer twee, het centrumrechtse, liberale en pro-Spaanse Ciutadans, is misschien wel de grootste verrassing van deze verkiezing. De partij wordt de grootste stijger, van 9 tot 25 zetels, een aanwijzing voor de verdeeldheid in de regio. De opkomst van Ciutadans ging vooral ten koste van de traditionele conservatieven van de Spaanse regeringspartij PP, die in elkaar stuikten van 19 naar 11 zetels.

Ook de andere traditionele Spaanse partij, de socialistische PSC, ging achteruit, maar kon zich nog enigszins staande houden met 16 zetels. Het Catalaanse linkse kartel Catalunya Sí Que Es Pot, een samengaan van Podemos en de groene partij, ontgoochelde met 11 zetels, twee minder dan in 2012 toen de groenen alleen opkwamen.
Steun


Artur Mas viert in Barcelona. ©GETTY
Junts pel Sí heeft dus, zoals verwacht, de steun nodig van het vrij nieuwe en extreemlinkse CUP, dat wél voor de afscheiding is, maar onder bepaalde voorwaarden. Zo wil de partij bijvoorbeeld niet bij de euro en de Europese Unie horen, en moet een onafhankelijk Catalonië buiten de NAVO blijven. CUP behaalt 10 zetels, maar heeft in de campagne al aangekondigd dat niet alleen een meerderheid in zetels nodig is, maar ook in stemmen.

Dat is echter niet gelukt. Beide partijen komen op 47,8 procent van de stemmen uit. Bovendien wil CUP dat de huidige premier Artur Mas van CDC, de aanjager van het onafhankelijksstreven, niet terugkeert als regeringsleider vanwege de corruptie binnen zijn partij.

De opkomst was met bijna 83 procent hoger dan ooit in de geschiedenis van de regionale verkiezingen in Catalonië, maar het verkapte referendum over de onafhankelijkheid trok zowel extra voor- als tegenstanders aan.

"Meerderheid Catalanen verwerpt onafhankelijkheid"


Pablo Casado ©EPA
De Partido Popular (PP), die in Spanje aan de macht is maar in Catalonië zelf een nederlaag moest slikken bij de verkiezingen, wijst erop dat een meerderheid van de Catalanen nog altijd de onafhankelijkheid verwerpt.

Pablo Casado, woordvoerder van PP, zegt vanuit Madrid dat zijn partij "de eenheid van Spanje zal blijven verdedigen, en blijven de rechtsstaat garanderen". Hij wees erop dat de partijen pro onafhankelijkheid van Catalonië ook juridisch geen legitimiteit hebben om de onafhankelijkheid uit te roepen. Volgens hem zijn er daarvoor 90 zetels nodig, terwijl de separatisten na de verkiezingen slechts 72 controleren.

Ook bij grote stijger Ciutadans klonk hetzelfde geluid: "Wij hebben de breuk tussen Spanje en Catalonië voorkomen."

Spaans premier Mariano Rajoy wilde gisterenavond nog geen uitspraak doen over de verkiezingsuitslag in Catalonië.

De Morgen 28/09/15

eigen mening:

Ik kan het begrijpen dat vele van de Catalanen wil afscheiden van Spanje. Maar als dit zou doorgaan, gaat dit een lang proces worden. Dan vraag ik mij af of dit wel de moeite is. Ook een groot deel van de Catalanen zien dit niet zitten. Als dit zou doorgaan zou toch zeker de meerderheid van de bevolking moeten toestemmen.